Jahandyq qaqtyǵys ýshyǵyp, ıadrolyq soǵys qaýpi týyndasa, eń qaýipsiz bolýy múmkin boljamdy memleketterdiń tizimi jarıalandy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Bul tizimdi Daily Mail brıtanyq basylymy jarıalady. Qaýipsiz elder tizimine Shveısarıa, Indonezıa jáne Býtan jatqyzylypty.

Shveısarıa árbir turǵynyn keń aýqymdy bombadan qorǵaný júıesimen qamtamasyz etken. 

Argentına men Chılı ózderiniń ornalasýy men aýylsharýashylyq resýrstaryna baılanysty tirshilik etý úshin eń perspektıvaly elderdiń qataryna enedi. Júzdegen ıadrolyq bomba jarylǵanda atmosferaǵa kóterilgen shań-tozań kún betin jabady, sóıtip qatty sýyq pen jahandyq ashtyq týýy múmkin. Osyndaıda qystaǵy ıadrolyq soǵystan jyraqta jatqan Chılı men Argentına qunarly jeri men bıdaı sıaqty eń qajetti daqyldarymen apattan keıingi qıyndyqtardy jeńýge múmkindik bere alady

Sonymen qatar, Chılı Ońtústik Amerıka elderi arasynda tehnologıalyq damý jaǵynan joǵary deńgeıine ıe, bul tótenshe jaǵdaılarda azamattarǵa qıynshylyqtarmen kúresýde áldeqaıda artyqshylyq bere alady. Ońtústik Afrıka Respýblıkasyn da bul tizimnen kórýge bolady. Bul elde tushshy sýdyń edáýir qory, qunarly topyraq bar, azyq-túlik qory da jetkilikti. Ońtústik Afrıkanyń ornalasý núktesiniń ózi jahandyq shıelenistiń oǵan kóp áser ete qoımaıtynyn aıǵaqtaıdy.

Fıdjı, Islandıa jáne Jańa Zelandıa sıaqty shalǵaı araldarda ornalasqan memleketter eń qaýipsiz jerlerdiń biri retinde belgilenipti. Olardy geografıalyq turǵyda oqshaý ornalasýy, jahandyq shıelenisterge az tartylýy, turaqty resýrstardyń bolýy eń qolaıly jer etedi. Grenlandıa da osyndaı aımaqtardyń qataryna jatady. Táýelsiz memleket bolmasa da, onyń qashyqta jatýy qaýipsizdik múmkindigin arttyrady.

Aıta ketsek, 22 qarashada Reseı prezıdenti Vladımır Pýtın Ýkraınadaǵy qaqtyǵystyń ǵalamdyq sıpatqa ıe bolǵanyn málimdegen edi.

Osylaısha Reseı prezıdenti Ýkraınamen qazirgi qarym-qatynastyń jaǵdaıyn sıpattady. Buǵan deıin ol Ýkraına 19 jáne 21 qarashada Kýrsk jáne Bránsk oblystaryndaǵy nysandarǵa batystyq zymyrandarmen soqqy jasaǵanyn rastaǵan edi.

Onyń aıtýynsha, Reseı kúshteri buǵan jaýap retinde soqqy bergen, onyń ishinde tájirıbelik qarý qoldanylǵan. RF “Oreshnık” ıadrolyq emes gıperdybystyq balıstıkalyq zymyranmen Ońtústik mashına jasaý zaýytyna jáne Ýkraınanyń qorǵanys-ónerkásiptik kesheniniń nysanyna biriktirilgen soqqy jasaǵan.

Pýtın Reseı eskalasıaǵa jaýap beretinin jáne óziniń nysandaryna sheteldik qarýdy qoldanýǵa ruqsat bergen elderdiń nysandaryna qarý qoldanýǵa quqyǵy bar dep esepteıtinin atap ótti.

Sonymen qatar, ol Reseı “Oreshnık” sıaqty júıelermen soqqy jasaıtyn kezde Ýkraınanyń beıbit turǵyndaryna qaýipti aımaqty aldyn ala tastap shyǵýdy usynatynyn aıtty.

Qoryta aıtqanda Pýtın málimdemesinde: 

• "Ýkraına Batystyń alysty kózdeıtin zymyrandarymen Reseıge soqqy jasady"
• "Kýrski jáne Bránski oblystaryna qarata amerıkalyq ATACMS-tar atyldy. Biraq olar kózdegen maqsattaryna jetpedi. Bizdiń ÁSHQQJ qaǵyp túsirdi"
• "Onan soń Ulybrıtanıanyń alysty kózdeıtin Storm Shadow zymyrandary atyldy. Olar da nátıjesiz boldy"
• "Mamandar biledi. Bul zymyrandardy Batystyń, óndirýshi eldiń kómeginsiz atý múmkin emes"
• "Biz eskerttik. Alǵash ret zamanaýı hám teńdessiz kontınentaralyq “Oreshnık” balıstıkalyq zymyranymen Ýkraınanyń Dneprine soqqy jasadyq. Bul bizdiń jaýabymyz!"
• "Biz osy jáne osyndaı jańa ári zamanaýı zymyrandardy qoldanarda halyqqa aldyn ala eskertemiz!"
• "Bul joly biz ıadrolyq oqtumsyqtar qoldanbadyq"