Túrkistan oblysy, Tólebı aýdanyndaǵy Silbelitóbe 1 obaly qorymdarynda Ózbekáli Jánibekov atyndaǵy OQPÝ-niń N.P.Podýshkın atyndaǵy arheologıa ortalyǵy jáne Ordabasy ulttyq tarıhı-mádenı qoryǵy qyzmetkerlerimen birlese otyryp, dalalyq qazba jumystaryn júrgizdi, – dep habarlaıdy Dalanews.kz Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Arheologıalyq ekspedısıa jetekshisi t.ǵ.d profesor A.N.Podýshkın tarıhı-mádenı muralarymyzdy qorǵap ári saqtap qalý maqsatynda Túrkistan óńirinde ornalasqan Qańly kezeńine tıesili eskertkishterdi zerttep, birneshe jyldan beri qazba jumystaryn júrgizip keledi.
Qasqasý aýyly, Silbeli shatqalyndaǵy barlaý jumystary barysynda Silbelitóbe 1 obaly qorymdarynda júıesiz 16 qorym, 600 metr shyǵysqa qaraı Silbelitóbe qonysy ornalasqandyǵy anyqtalǵan bolatyn. Qorymdardyń dıametri 20 metr jáne bıiktigi 2 metrge deıin jetedi. 2019 jyldan beri júrgizilgen qazba jumysy bıyl josparǵa sáıkes №5,6 obalarǵa qazba jumystary júrgizildi.
Obanyń pishini T-tárizdi, dáliz tereńdigi úsh metrge deıin tómenge túsken jáne jerleý ornynyń kúmbezi besikke uqsas kelgen. Jerleý orny b.z.d. I ǵasyrlarǵa tán. Muny ǵalymdar Qańly memleketimen baılanystyrady.
Qazba jumystary barysynda №5 obadan birneshe súıek qaldyqtary men qumyranyń bólikteri tabyldy. Kire berisi 50-60 kg bolatyn taspen jabylǵan, biraq anyqtalǵandaı obanyń óz zamanynda tonalǵanyn kórýge bolady. Al №6 obada júrgizilgen qazba jumystary barysynda b.z.d. I ǵ. – b.z. I ǵ. jatatyn turmystyq jaǵdaıda paıdalanǵan qumyra, sonymen qatar aǵashtan jasalynǵan qoramsaq ishine salynǵan 5 temir jebe ushtary anyqtaldy. Budan bólek aýyzdyqty ásemdeý úshin qoldanǵan tilsheli toǵa, aýyzdyq jáne beldik, aıaq-kıimniń aıylbas toǵalary tabyldy.
Silbelitóbe obaly qorymdarynda jáne jalpy eki ashylǵan obanyń biregeıligi – arheologıalyq jasaqta alǵash ret joǵarydan qazba túsirmeıtin ádisti qoldanylyp otyr. Olaı jasalǵan sebebi topyraq quramy aq sur tústi qatyp qalǵan sement qospasy sıaqty berik sazdan quralǵan. Sonymen qosa bundaı jerleý oryndarynda sol zamandaǵy paıdalanylǵan qural saımannyń izi de saqtalǵan. A.N.Podýshkınniń jetekshiligimen ótken bıylǵy arheologıalyq qazba jumystary nátıjeli boldy. Aldaǵy ýaqyttarda qazba jumystary josparǵa sáıkes óz jalǵasyn tappaq.
