Aıtylmaı jatqan joq, anyǵynda. Tek estir qulaq joq. Tólibaevtyń jazǵanyn oqýy oqyǵanmen, sony kókirek kózinen ótkizgender sanaýly-aq, qudaı biledi.
Qazaqsha úırengisi kelmeıtinder buǵan san túrli sebep tabaryna, etimiz úırengen.
Sonymen Tólibaev bylaı depti:
«Men ózi orystildi qazaqpyn.
Orysy kóp qalada óstim. Orys mektebinde bilim aldym. Joǵary oqý ornyna túskende de oryssha oqydyq. Oqý bitirip, jumysqa kiriskende de aralasqan ortam negizinen orystildi edi.
Jasyryp ne kerek, áli kúnge deıin oryssha oılap, oryssha sóıleımin. Oryssha tús kóremin...
Jasyryp ne kerek,
Qazaqstanda orys tiliniń ústemdiligi saqtala berse, orys tiliniń kósegesi kógere tússe orystildi men úshin tıimdi bolar edi.
Biraq...
Men báribir qazaqpyn. Orystildi bolsam da qazaqpyn. Orystildi qazaq óziniń ultyna, óziniń tiline, diline jany ashymaıdy dep oılaısyz ba? Olaı oılasańyz, qatelesesiz.
Túsinbeı-aq qoıdym. Nelikten qazaqtardyń óz elinde, óz jerinde júrip quqyǵy shektelýi, namysy aıaqqa taptalýy tıis? Nege?
Olar nege barlyq memlekettik organdardan ózine qajetti qyzmetti memlekettik tilde ala almaıdy? Olar nege eldegi kez-kelgen dúkennen ózine qajetti taýardy qazaq tilinde sóılep satyp ala almaıdy? Nelikten kez-kelgen dárihanada olarǵa qajetti dári-dármektiń daıyndalýyn qazaq tilinde túsindirmeıdi?
Bárin qoıshy.
Olardyń Qazaqstanda júrip qazaqsha sóıleýin áldekimderdiń ultarazdyqty qozdyrý, birlikke syna qaǵý dep arandatatyny, bura tartatyny qalaı?
«Menimen memlekettik tilde sóıles» dep talap qoıatyn qazaqtardy shovınıs aıyptaýyna qandaı quqysy bar?
Ózimen memlekettik tilde sóılesýdi suraǵan qazaq ózge ulttyń ar-namysyna tımese, tiline tyıym salmasa áldekimderdiń bulaı deýine qandaı negiz bar?
Oılanaıyq, orystildiler. Olar bizben óz tilinde sóıleskisi keledi jáne sol tilde qyzmet kórsetkendi qalaıdy. Bar bolǵany osy.
Árbirden soń olar óz jerinde júr ǵoı. Óz elinde júre tura memlekettik tilde sóıleýdi, memlekettik tilde qyzmet kórsetýdi ótinýge májbúr. Nege? Aqylǵa sıa ma osy? Tutas bir ulttyń namysyn aıaqqa taptaý ǵoı bul?!
Memleketi óziniki bola, memlekettik tili músápir hálge túsken dál mundaı ult bar ma álemde?».
