Bárin basynan bastasaq. Óziniń áleýmettik paraqshasyndaǵy jazbasynda budan buryn Muhtar Taıjan ózine áldebir adamnyń «shantaj» jasaǵanyn habarlaǵan bolatyn. «Shantaj» jasaǵan adammen Taıjan betpe-bet kezdesken. Endeshe bolǵan jaıdy qaz-qalpynda jetkizeıik.
Taıjan bylaı deıdi:
Muny shantaj dep túsindim
«Dostar, ómir degen qyzyq nárse eken. Ótken aptada meni bir qazaqtildi jýrnalıs «sen týraly nashar aqparym bar» dep kezdesýge shaqyrdy. Jalǵyz emes, júzdesetin jerge dosym Aıdos Juqandy ertip bardym. Álgi adam «nashar aqparyn» kórsetip, «jarıalaımyn» dedi… Birazdan soń «bir jobam bar, sony qarjylandyrý kerek» dep 3 mln. teńge surady. Óz basym muny «shantaj» dep túsindim.
«Qarajat berseń, muny jarıa qylmaımyn, óshirip tastaımyn. Bermeseń, ákeńniń asynan keıin jarıalaımyn» dedi. Dosym ekeýmiz kúldik jáne kórsetken materıaldary jalǵan ekenin aıttyq. Bul maǵlumattyń bári ótirik. Jarıalap shyǵaramyn deseńiz, ózińiz bilińiz, biraq aqsha bermeımin dep, qaıtardym. Jalpy, bul kisi jasy bizden áldeqaıda úlken qazaqtildi jýrnalıs. Ózi ómirbaqı «ultshylmyz ǵoı», qasymyzda júrgen edi, baıqasam ózi tıisti organdarǵa jumys jasap júrgen eken. Kóremiz endi, ómir degen shynymen qyzyq nárse…»
Osylaı degen Muhtar Taıjan búgin ózine «shantaj» jasaǵan adamnyń atyn atady.
«Aıtýǵa týra kez keldi. Bul kisi – Geroıhan Qystaýbaev bolatyn. Endi meni ári qaraı jamandap júr» deıdi ol.
Al Geroıhan Qystaýbaev ne deıdi? Muhtar Taıjan «shantaj» jasady degen Qystaýbaevtyń bul týrasynda pikiri qandaı? Kelesi kezekte osy kisiniń áleýmettik paraqshasyna úńildik.
Qystaýbaev bylaı deıdi:
«Qazaq keshirimshil, biraq keshirim suraýǵa qumar halyq emes!»
Geroıhan Qystaýbaev
Birden aıtaıyn, men Janat Esentaevtyń keshirim surap, bostandyqqa shyqqanyn aıypqa buıyrmaımyn. Ár adamnyń sheshimin syılaımyn.
Meniń aıypqa buıyratynym: Muhtar Taıjan men Gúljan Erǵalıevanyń qylyqtary!
Birinshiden, abaqtyda jatqan adamǵa, bótender túgili, óziniń baýyr-týysqandaryn zorǵa kirgizedi. Sonda Janatqa «aıdaladaǵy» bular qalaı kirip júr?! Bul búgingi barlyq zań ataýlyǵa qaıshy áreket. Sonda bılik zańdy bulaı óreskel buzýǵa qalaı bardy? Budan keıin, bul eki «janashyr» jandy kimder dep aıtýǵa bolady?
Ekinshiden, bulardyń osyndaı jolmen kinásiz adamdy túrmeden «aman alyp qalǵany», shyn máninde, oılanyp kórsek – ulttyń rýhyn syndyrý! Eń ókinishtisi – mine osy! Ótkende bular: «500 adam qoldap, jón sanap otyr. Bılikten keshirim sura» dep Ermek Narymbaıdy da azǵyrǵan edi.
Meniń bularǵa aıtarym: Qazaq keshirimshil, biraq keshirim suramaǵan halyq! Sebebi bizdiń ata-babalarymyz qolymen jasaǵandy moınymen kótere bilgen, ór halyq. Sender qaıta, qaıta keshirim suratyp, sol órligimizden aıyratyn boldyńdar! Osylaı kete bersek esikten engennen, shyǵyp ketkenge deıin, keshirim suraıtyn qul halyqqa aınalatynymyz daýsyz dúnıe. Eldiń keleshegin oılaıtyn adamnyń osyǵan óresi jetýi tıis edi.
Úshinshiden, bular, osyndaı «elge jasaǵan jaqsylyqtarymen» dıktatorlyq júıeni shetel aldynda aqtap jatyr.
Tórtinshiden, Janattyń keleshegin nege bular oılamaıdy? Endi el abyroıly, sal-seri Janatty qalaı qabyldaıdy? Osy jaǵyn oılandy ma, bul «meıirimdi» jandar?
Eger bular Janatqa shyn jandary ashysa, onda nege, mysaly, Muhtar ótkende Bas prokýrordyń orynbasarymen kezdeskende: «J. Esentaevtyń isi ádil qaralsyn. Meniń óz qadaǵalaýymda bolady» degen sıaqty, bir aýyz talap-eskertpe hatty, sol orynbasardyń atynan, Oral qalasynyń quqyqtyq mekemelerine jiberýin talap etpedi?! Mine bul tásil ári zańdy (!), ári Janattyń saǵyn syndyrmas edi!
Bolmasa, basqadaı joldardy nege qarastyrmady? Mysaly: «Eshqandaı jazyqsyz abaqtyda otyrǵan J. Esentaev bostandyqqa shyqpasa, Jer komısıasy quramynan shyǵamyz» dep, nege talap qoımady?!
Joq! Olaı emes! Azamattyń saǵyn syndyratyn joldy tańdady! Sonda bul kimge jasaǵan jaqsylyq?
Janattyń ózi osyndaı oıǵa kelip, keshirim surasa, áńgime joq. Al ondaı oıy joq adamdy zańdy belden basyp, túrmege kirip, keshirim suraýǵa úgittep kóndirý – ne sol adamnyń ózine, ne qoǵamǵa paıdasy joq, zalaly orasan zor is.
Túrmede, syrttan beıhabar jatqan adam artynan Almatydan ushaqpen arnaıy «izdep» kelgen «dostary» ne aıtsa, soǵan senedi. Halyq solaı dep jatsa, onda nesine men qısaıamyn? Daıyndap jazyp kelgen qaǵazyna qol qoıa salaıyn dep oılaıtyny bek anyq.
Al «bostandyq» alyp bergen mundaı «dostardan» dushpan artyq ekenin uqqanda, kesh bolady.
Qystaýbaevyń osylaı deıdi. Taıjannyń pikirin de oqydyńyzdar.
Kimdiki durys jáne kimdiki burys, qalaı oılaısyzdar?
Derekkózi: kaz.365info.kz
