Taıjan: "Sheńgeldidegi "pıaz daýy" jaı emes, josparlanǵan dúnıe"

Dalanews 11 qaz. 2016 15:06 825

Qoǵam qaıratkeri, saıasatker Muhtar Taıjan Sheńgeldidegi atyshýly pıaz daýynyń qalaı aıaqtalǵanyn aıtyp berdi. Bul týraly ol óziniń Feısbýktegi paraqshasynda jazdy.  

Sheńgeldiden Almatyǵa oraldym. Áńgime dıhandarmen emes, Almatydan kelgen "ult janashyrlarymen" kóbirek boldy. Almatynyń "belsendileri" Geroıhan Qystaýbaev, Aıgúl Qoqaeva, Aıdyn Egeýbaev,  Berik Aǵybaev, Ǵabıden Jákeı, men bilmeıtin taǵy basqa adamdar áńgimege kedergi jasap otyrdy. Daýystaryn kóterip, basqalar sóılegen kezde olarǵa sóz bermeı otyrdy.

Eki saǵatqa sozylyp ketken áńgimemizdiń aıaǵynda, aıaq astynan meni bólmeden jibermeı, maǵan kádimgi kúsh kórsete bastady. Men mundaıdy kútpeppin, biraq meni kúshpen qorqytý – dalbasa áreket ekenin olar áli bilmeıdi eken.

Maǵan aıyptary barlar - úsh dıhandar kezdesýge keldi. 20 tonna, 40 tonna, 42 tonna. Tolyǵymen shamamen 100 tonnadaı. Ol bizdiń sol jyldaǵy obemimizdiń 1,43% ǵana. Iaǵnı, bundaı máseleden biz ne baıyp kete almaımyz, ne kedeı bolyp qalmaımyz.

Úsh jigit - ol Qaırat, Qýat jáne Beısen. Qaırat (42 tonna) pen Qýatqa (40 tonna) suraq qoıdym.

– Nege sizder maǵan eki jyldyń ishinde birde bir ret telefon shalyp aryzdaryńyzdy aıtpadyńyzdar?

- Batashqa (Batyrǵalı Ámrıev) aıttyq, Batash qoı pıazymyzdy alyp ketken.

- Jaqsy, al jeke menimen kelisimshart boldy ma? Sizderdiń taraptaryńyzdan... aýyzsha, jazbasha bolsyn? - dep suradym.

- Joq, - deıdi, – Sizben bolǵan joq, Batash ýáde etti, eki jyl kútip júrmiz.

- Olaı bolsa nege maǵan aıyp qoıyp otyrsyzdar? Iá, ras, Batash, ıaǵnı Batyrǵalı Ámrıev, menimen jumys istegen sol jyly, biraq ózi meni laqtyryp ketti ǵoı, aqshamdy alyp, pıaz bermeı... Men ony qazir sotqa berip otyrmyn, sony bilesizder me?

- O jaǵyn bilmeppiz. Iá, sizge tikeleı habarlasý kerek edi. Moıyndaımyz. Endi bizge aqsha bermeısiz be, aqshamyzdy kimnen suraımyz?

- Sizderge kim ýáde berdi, sodan aqshańyzdy surańyz, – dep aıttym. – Al men óz basym Batashty ázir sotqa berdim. Túgel múligine sot arest salyp qoıdy. Qazannyń 21 kúni sottyń birinshi otyrysy bolady, – dep, málimdedim. Qaǵıda turǵysynda onyń qaryzyn - 125 tonna - qaıtartyp alamyn.

Úshinshi jigit, Beısen Shakerov deıtin, 40 tonna, Batashpen birge jumys isteıdi negizi. Bassyzdyq kórsetip, ózinde sózden basqa esh dálelderi joq, "sen maǵan qaryzsyń", dep otyrdy.

- Jaraıdy, olaı bolsa meni sotqa ber, – dep qaıtardym.

Men jaqtan 5 sharýa kezdesýge keldi, meni aqtap otyrdy. Eki jyl men olarmen birge jumys istegenim úshin rahmet aıtty. Ol Samat, Sáken, Nurkıa, Marat degen pıazshylar.

Kezdesýdyń sońynda, men joǵaryda jazǵandaı, "qalanyń belsendileri" meni bólmeden shyǵarmaı, kúsh qoldandy.

Aıdyn Egeýbaev, Ǵabıden Jákeı, Berik Aǵybaev, Azat aǵa jáne Geroıhan Qystaýbaev. Qatty tań qaldym, muny kútpeppin. Biraq meni bilmeıdi, meni "qalalyq bir ıntellıgent" sıaqty ǵana tanıdy ǵoı.

Tóbeles bolǵan joq, jaı ǵana tartys. Biraq biz arandatýǵa barmaı, aýyldyń adamdarymen birge ketip qaldyq. Solaı qyzyq boldy. Qazir bular vıdeo shaǵara bastaıtyn shyǵar. Árqaısysynda foto, vıdeo, jaqsy daıyndalǵan eken.

Endi qarap otyrsańyz, men debatqa shyqtym, aýylǵa baryp keldim, biraq bular túkte túsingen joq, túsingisi de kelmeıdi.

Aýyldyń adamdary maǵan qazir ǵana telefon soǵyp: "bularǵa, deıdi, eshqandaı shyndyq emes, bularǵa tek Sizdi qaralaý kerek sıaqty", – dep aıtty. Halyq túsinedi ǵoı.

Negizi, barǵanymyz durys boldy, ol da men úshin bir paıdaly tájirıbe boldy.

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar