Nemistiń Deutsche Welle agenttigine suhbat bergen Toqaev "Qyrymdaǵy jaǵdaıdy aneksıa dep aıtpaımyz" degen edi.
Taıjannyń pikirinshe Memleket basshynyń Reseıdiń Qyrymdy basyp alǵanyn bilmeýi múmkin emes. Al aıtpaýynyń sebebi bar.
"Qyrym aneksıalanǵan ba?..
BUU, EO jáne búkil órkenıetti álem, árıne ol aneksıa jáne halyqaralyq quqyq negizderin óreskel buzý degen pikirde. Qalaı sonda, MHQMI túlegi, dıplomat, kóp jyl syrtqy ister mınıstri bolǵan, BUU bas hatshysynyń orynbasary Toqaev muny bilmeıdi dep oılaısyzdar ma?
Árıne, biledi ony. Onda ol búgingi suqbatynda nege sóıtip aıtqan joq?
Bizdiń munaı men gaz, metaldar, rýdalar, astyq pen kómirdiń 100% derligi, barlyǵy eksport túri Reseıdiń terıtorıasy arqyly ótedi. Bir sózben aıtqanda, barlyq dollar elimizge Reseı arqyly keledi.
Biz dál sol dollarlarǵa ımport satyp alamyz.
Taǵy da barlyq ımport - jeıtin tamaǵymyzdan bastap, kıetin kıimimizge deıin Reseı terıtorıasy arqyly keledi bizge, paıdalanatyn barlyq ımport túri: edenge tóseletin parketten bastap tóbedegi shamdarǵa deıin, sabyn men dárethana qaǵazy, gadjetter men teledıdar deısiz be, bári.
Bizde Astananyń soltústiginde áskerı bólimder joqtyń qasy, barlyǵy ashyq jatyr. Ne bola qoıady deısiz, áne astanadan birneshe júz shaqyrym jerde Qaraǵandynyń arǵy jaǵynda Prıozerskide Reseı áskerleri tur ǵoı.
Baıqońyr kimniń qolynda ekenin, aıtpaı-aq ta qoıaıyn.
Aı saıyn derlik Kapýstın Iardan (Astrahan) ushyrylǵan balıstıkalyq zymyrandar Astanadan birneshe júz shaqyrym jerde ornalasqan Sary-SHaǵanǵa kelip qulap jatady. Biraq olar kezdeısoq qatelik jasap alýy da múmkin ǵoı, onda Astanamyz joq deı berińiz.
Bizdiń, tipti óz qorǵanysymyz, áýe qorǵanysy da joq.Bizdiń ondaǵan myń stýdentterimiz Reseıde oqıdy. Olardy oqýdan shyǵara salýǵa nemese soqqyǵa jyǵa salýǵa ábden bolady. Máselen, 2015 jyly túrik stýdentterine qatysty solaı jasalǵan, ol kezde reseılik joıǵysh ushaqty túrikter atyp túsirgen.
Endi bizdiń sanamyzdyń jaıyna keleıikshi.
Teledıdardaǵy jáne kóliktegi radıo tetikterin almastyryp qosyp kórińizshi. Ondaǵy 100 arnanyń 70-i - orystardiki. Gazet-jýrnal dúńgirshekterine, kitap dúkenine bas suǵyp kórińizshi: 90% -y - Reseı.Jyl saıyn bizde ondaǵan, tipti júzdegen myń adam georgıı lentasyn taǵyp, sherýge shyǵady.
Sizdińshe, olarǵa «burynǵy Uly Otany», «Reseı Anasy» renjimeıdi dep oılaısyzdar ma? Georgıı lentalary Kalashnıkov myltyqtaryna ońaı-aq aınalyp ketedi dep oılamaısyzdar ma? Týra solaı Qyrymda jáne Donbasta boldy emes pe?
Olar ony áli de «qaıtalaı» alady.Qyrym aneksıasynda táýelsiz ustanymǵa ıe bolý úshin, EŃ BİRİNSHİ, myqty táýelsiz ekonomıka, ulttyq ıdeologıa, myqty mektepter, qýatty ýnıversıtetter, tıimdi armıa qurýyńyz kerek.
Mine, tekke ketken táýelsizdik alǵannan bergi jyldar boıyna osy nársemen shuǵyldanýymyz kerek edi bizge. Aldaǵy jyldary da dál osy nárselerdiń ornyn toltyrýymyz kerek.Mine, sol kezde ǵana biz aqty aq, qarany qara dep ataı alamyz.
Qudaıǵa shúkir, osynyń bárine qaramastan, biz Qyrymdy Reseıge qosýdy resmı túrde moıyndamaımyz. Resmı túrde biz Ýkraınanyń Qyrymmen jáne Donbasspen qosyp alǵandaǵy terıtorıalyq bútindigin moıyndaımyz.
Siz ben biz FB betinde oıymyzǵa kelgen kez kelgen nárseni jaza alamyz, eger qalasaq, tipti balaǵattaı da beremiz, biraq biz elimiz úshin ázirge jaýap bere almaımyz.
Reseımen ashyq qaqtyǵysý dál qazir bizdiń memleket úshin kerek emes nárse. Bizge ýaqyt kerek, osy ýaqyt ishinde biz Qazaqstandy jan-jaqty nyǵaıtýǵa mindettimiz.
