Tek 2021 jyly 9 eski ǵımaratty qalpyna keltirýge respýblıkalyq jáne oblystyq búdjetten 263 mln teńge, sondaı-aq 74 mln teńge jeke ınvestısıalar qarastyryldy.
Qalalyq mádenıet jáne tilderdi damytý bóliminiń aqparatyna sáıkes shahardyń sol jaq jaǵalaýynda ornalasqan Tynybaı meshitiniń qasbetteri men, ishki bólmelerin, shatyryn, kópes Mýsınniń burynǵy dıirmenin (búginde semeı metız zaýyty), sorǵy stansıasy men órt sóndirý deposyn, sondaı-aq burynǵy sınagogany qazirgi sport mektebin qalpyna keltirý jáne jóndeý josparlanǵan.
1895 jyldary salynǵan oblystyq tarıhı-ólketaný murajaıy ornalasqan general-gýbernator úıi, sondaı-aq Fedor Dostoevskııdiń ádebı-memorıaldyq úı-murajaıyda atalǵan baǵdarlama aıasynda birqatar jumystar atqarylmaq.
Sonymen qatar XIX ǵasyrdyń sáýlet eskertkishi, búginde Nevzorovtar otbasy atyndaǵy óner murajaıy retinde belgili kópes Stepanovtyń úıide, shahardaǵy 19-ǵasyrda boı kótergen bir munaraly meshitte jóndelip, jáne qalpyna keltirilmek.
Búginde qalalyq ákimdik kópes Sahnonyń qazirgi tańdaǵy ("Bınar" qonaq úıi) baqylaýǵa alyp, atalǵan ǵımaratty menshik ıesi qalpyna keltirý jumystaryn jazda bastap ketken bolatyn.
1918-1920 jyldary zamanymyzdyń zańǵar jazýshysy Muhtar Áýezov turǵan akademık Pavlov kóshesindegi úıdi jóndeý, sondaı – aq zooveterınarlyq ınstıtýt retinde tanymal burynǵy áıelder gımnazıasynyń tarıhı ǵımaratynyń bir bóligin qalpyna keltirý jumystaryda josparda bar eken.
Sonymen qatar QR-kodtardy paıdalana otyryp, qala eskertkishteriniń kartasy ázirlenip, kúzet taqtalary jańartylyp, Semeıdiń tarıhı sáýleti týraly álbom jaqyn arada jaryq kórmek eken.
2019 jyldyń sáýir aıynda Alashtyń rýhanı astanasy Semeı shaharyna arnaıy kelgen QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev qalanyń zıaly qaýym ókilderimen kezdesý barysynda «Semeıdiń árbir kóshesi men árbir ǵımaraty tarıhtyń bir bóligi bar.
Eski qala ǵımarattarynyń bastapqy kelbetin saqtaý óte mańyzdy mindet» degen edi. Memleket basshysynyń kıeli meken jaıly aıtqan sózinen keıin Semeı qalasynda tarıhı eskertkishterdi aıqyndaý boıynsha komısıa qurylyp, nátıjesinde 5 jyldyq «jol kartasy» negizinde tarıhı jáne mádenı eskertkishterdi saqtaý jáne qalpyna keltirý boıynsha birqatar ıgi ister atqarylmaq.
