Keıde tańerteń sharshap oıanasyz jáne kúni boıy ózińizdi álsiz sezinip, keshke tezirek tósekke jetsem dep armandaısyz. Biraq keshke uıyqtaı almaı qınalasyz. Onyń sebebi nede? Tolyǵyraq Dalanews.kz materıalynda.
1. Sozylmaly kúızelis
Ár nárseni ýaıymdaı berý, birden birneshe ispen aınalysý jáne qarbalas ómir júıkeni qajytady. Júıke júıesi sharshaǵandyqtan, kúndiz álsizdik sezinesiz. Al uıyqtaıtyn ýaqyt kelgende kúızelis kedergi keltiredi: mazasyz oılar toqtamaıdy, dene bosańsymaıdy. Sol sebepti uıyqtaý qıyn.
2. Jumys barlyq kúshińizdi alady
Jumys kúni boıy bar energıańyzdy soryp alady. "Qatty sharshasam, túnde ońaı uıyqtaımyn" degen qate pikir. Keshke mı tapsyrmalardy qoryta beredi: josparlaıdy, ýaıymdaıdy, taldaıdy. Artyq júkteme uzaqqa sozylsa jáne demalys bolmasa, ol mazasyzdyqqa ákelýi múmkin.
3. Kúnde uıyqtaýǵa ártúrli ýaqytta jatasyz
Aǵza tártipti jaqsy kóredi. Eger bir kúni 22:00-de, basqa kúni 01:30-da jatsańyz — sırkadty yrǵaq buzylady. Mı qashan «túngi rejımge» aýysý kerek ekenin túsinbeı qalady. Sonyń nátıjesinde, sozylmaly sharshaý paıda bolady.
4. Keshke tym belsendisiz
Úı jınaý, aýyr jattyǵý, qyzý áńgime, emosıonaldy serıal — bári júıkeni qozdyrady. Al qozǵan júıke júıesi túngi tynyǵýǵa kedergi keltiredi. Sondyqtan uıqy aldynda tynysh atmosfera jasaý mańyzdy.
5. Telefondy tósekke birge alyp jatasyz
Uıyqtar aldynda telefon qaraý — eń zıan ádetterdiń biri. Ekrannan bólinetin kók jaryq melatonınniń bólinýin tejeıdi. Mı «áli tún bolmady» dep qabyldaıdy. Nátıjesinde, uzaqqa sozylǵan uıqysyzdyq jáne tańǵy sharshańqylyq paıda bolady.
6. Ómirińizde qozǵalys az
Kúni boıy otyryp jumys isteseńiz, dene «durys» sharshamaıdy. Fızıkalyq júkteme kóńil-kúıdi jaqsartady, kúızelisti azaıtady jáne sapaly uıqyǵa kómektesedi. Tipti, 30 mınýttyq serýenniń ózi aǵzaǵa oń áser etedi.
7. Uıqyny keıinge shegeresiz
Kópshilik adamnyń kúndiz ózi qalaǵan nárselerdi jasaýyna ýaqyty bolmaıdy. Sol sebepti «ishki erkindik» sezimin alý úshin uıqyny ádeıi keıinge shegeremiz — telefon ustaımyz, serıal qaraımyz. Bul «uıqy prokrastınasıasy» dep atalady.
8. Gormondyq ózgerister
Gormondar — energıa, kóńil-kúı, tábet jáne uıqyny basqaratyn negizgi mehanızm. Qalqansha bez, búırek ústi bezderi nemese jynys gormondarynyń teńgerimsizdigi kúndizgi álsizdik pen túngi uıqysyzdyqqa ákelýi múmkin.
9. Sozylmaly aýrýlardy elemeý
Keıde sharshaý men uıqysyzdyq — ómir saltynyń emes, densaýlyqtyń belgisi. Anemıa, qant dıabeti, gıpotıreoz, uıqy apnoesy — bári energıa deńgeıine qatty áser etedi. Eger uzaq ýaqyt boıy ózińdi burynǵydaı jaqsy sezinbeseńiz, tekserilgen jón.
10. Emosıonaldy kúızelis (vygoranıe)
Eshteńege qýana almaý, motıvasıanyń joǵalýy, bárin kúshpen jasaý — emosıonaldy kúızelistiń basty belgileri. Ol kezde adam denesi emes, jany sharshaıdy. İshki qysym uıqyǵa da kedergi keltiredi.
11. Temir jetispeýshiligi
Temir — ottegini tinderge tasymaldaıtyn mańyzdy element. Onyń jetispeýi álsizdik, ashýshańdyq, bas aınalý jáne uıqynyń buzylýyna ákeledi. Ferrıtınge analız tapsyryp, qajet bolsa temir qosymshalaryn qabyldaý jetkilikti bolýy múmkin.
12. Tamaqtaný rejımi durys emes
Tańǵy as ishpeý, kúni boıy tek jeńil-jelpi birdeńe jeı salý, keshke táttige toıyp alý — bári gormondarǵa, júıkege jáne uıqyǵa áser etedi. Qandaǵy qanttyń kúrt kóterilýi men tómendeýi sharshaýǵa jáne mazasyzdyqqa ákeledi.
Ne isteý kerek?
-
Uıqy rejımin retteý;
-
Gadjetterdi uıyqtardan 1 saǵat buryn óshirý;
-
Keshki tynysh rıtýaldar;
-
Fızıkalyq belsendilik;
-
Durys tamaqtaný;
-
Medısınalyq tekseristen ótý;
-
Emosıonaldy kúıdi qalpyna keltirý.
Eń bastysy — problemaǵa nemquraıly qaramaý. Adam aǵzasy men jany uıqy arqyly qalpyna keledi, sondyqtan oǵan erekshe qamqorlyq qajet.
