"Ertis" atom elektr stansasy. Qazaqstan Qytaı AES-in Kýrchatov aýmaǵyna qoıatynyna esh kúmán joq. Onda Abaı oblysy óziniń ıadrolyq statýsyna qaıta oralatyn bolady. Al qytaıdyń eki HPR-1000 reaktorynan qurylǵan AES Ertistiń sol jaǵasynda, Kýrchatov qalasynyń aýmaǵynda bolmaq". Sarapshy Aıbar Oljaevtyń ekinshi AES-qa qatysty pikir bildirip, jelide jazǵan jazbasy osylaı bastalady. Iaǵnı, ol qytaılar salatyn AES-ti Ertis dep ataýdy usynady,dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Kýrchatov – Qazaqstannyń atom ortalyǵy. Munda termoıaderlyq Tokomak tájirıbelik qurylǵysy jumys isteıdi. Qazaqstannyń Ulttyq ıadrolyq ortalyǵy osy Kýrchatovta ornalasqan. Iadrolyq tehnologıalar parki birneshe ónim shyǵarýda. Sondyqtan sýy mol Ertis boıyndaǵy Kýrchatov atom elektr stansıasynyń qurylysyna eń laıyqty oryn. Osymen Qazaqstanda "Balqash" jáne "Ertis" atty eki AES bolady. Bul ataýlary ózderine jarasymdy sıaqty. Shynymen de solaı atalsa, onda qazaq atom elektr stansıalarynyń ataýlaryn birinshi qoıǵan adam retinde tarıhta qalamyn", dep jazady ol.
Onyń aıtýynsha, qarastyryp otyrǵan "Ertis" AES-inde eki reaktor qoıylady.
"HPR–1000 reaktory aty kórsetip turǵandaı 1 myń megavatt elektr qýatyn beredi. Mundaı eki reaktor jylyna 15-16 myń kılovatt-saǵat elektr qýatyn óndirmek. Bul qazir úlken elektr defısıtin bastap keship otyrǵan Óskemenniń barlyq qajettiligin jabady jáne jańa zaýyttar men fabrıkalar salýǵa múmkindik bermek", - deıdi Oljaev.
Sondaı-aq sarapshy osy AES-tiń bolashaǵy búgin Qazaqstan men Qytaı basshylary Qasym-Jomart Toqaev pen Sı Szınpın arasynda sóz bolary anyq ekenin aıtady. Al eger bir naqty qujatqa qol qoıylyp jatsa, onda Qytaı tarapy eksporttyq kredıttiń negizgi parametrlerimen keliskenin bildiredi.
"Meniń oıymsha, "Ertis" atom elektr stansıasynyń qurylysy "Balqash" AES-ine qaraǵanda tezirek aıaqtalady. Sondyqtan bizdiń tuńǵysh AES-imiz osy Ertis bolýy ǵajap emes. Sebebi Qytaıdyń alyp qurylystardy shemishkeshe shaǵyp úırengenin jaqsy bilemiz. Jáne Kýrchatov Qytaıǵa jaqyn. Biz Baqty-Aıagóz temirjol qurylysyn tez salyp bitirsek, Qytaı tike temirjolmen AES qurylǵylaryn tası beredi. Sońǵy jyldary Qazaqstan Qytaımen óte myqty energetıkalyq baılanys ornatty. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qytaı baǵytyna 11,2 mıllıon tonna munaı jiberdik. Onyń ishinde 10 mln tonnasy Reseı munaıy. Qalǵanyn ózimizden. Munaı logıstıkasynda, tasymalynda úlken ról oınap otyrmyz. 2024 jyly Bakýde qazaq pen qytaı taraptary jańartylatyn energıa kózderi salasyndaǵy jobalar boıynsha naqty kelisim jasaǵan edi. Qazirgi tańda bizde Qytaımen birlesken 18 jel jáne kún stansıalary jumys isteıdi. Olardyń ortaq qýaty 1000 megavatqa jetip qaldy. Bir sózben, jarty AES bolyp tur. Qazaqstan Qytaı AES-teriniń negizgi seriktesi. Biz Úlbi zaýytynda birlesken kásiporyn ashqanbyz. Sol arqyly kórshige ýran tabletkalaryn satamyz. Jylyna 200 tonna tabletka berip, Qytaıdaǵy barlyq AES-terdi qorektendiremiz" dep sózin túıindeıdi ol.
Aıta ketsek, búginderi Qytaı Halyq Respýblıkasynyń tóraǵasy Sı Szınpınniń memlekettik saparmen Qazaqstanda júrgeni belgili.
