«Retro FM» Shámshi ánderin nege qoımaıdy?!

Dalanews 26 tam. 2016 03:11 547

Táýelsizdik alǵanymyzǵa 25 jyl. Biraq radıolardy tyńdasańyz, táýelsizdikke endi ǵana qol jetkizip jatqandaı kúı keshesiz. Radıolardyń kópshiligi orys tilinde habar taratady.  

Qazir qazaq tilinde «Qazaq radıosy» men «Juldyz FM» radıosy ǵana habar taratady. Qalǵandarynyń bári Reseıdiń radıosy sıaqty. Radıolar shoý-bıznestiń jyryn jyrlap, kúıin kúıtteýde.

Bılik bolsa, olarǵa kóńil bólip jatqan joq. Elimizde qoǵamdyq-saıası ómirinde eleýli ózgerister bolmaǵan soń, radıolar elimizdiń aqparat aıdynynda zákirin tastap, uzaq ýaqytqa toqtaǵan kemeni kóz aldyńyzǵa elestetedi.

Búginde  radıo – shoý-bıznesti nasıhattaıtyn basty qural. Biraq radıolarymyz qazaqtyń shoý-bıznesin nasıhattap jatqan joq. Kópshiligi orys pen batystyń ánshilerin nasıhattaıdy. Al ánshilerimiz bolsa, bul máseleni kótergen emes.

Saılaý men jer daýy syndy máseleler týyndaǵanda múıizi qaraǵaıdaı ánshilerimiz – Eskendir Hasanǵalıev, Bıbigúl Tólegenova, Roza Rymbaeva jurtqa basý aıtyp, bılik partıasyna daýys berýdi aıtýdy ǵana biledi.

Al elimizdegi radıolar 20 jyldan asa orys pen batystyń mádenıetin nasıhattaǵanda olardyń eshqaısysy «bularyń qalaı?» dep bas kótergen joq. Eger olar ózderin qazaq mádenıetiniń janashyry sanasa, nege orystildi radıolarmen  kúrespeıdi?

Keńes dáýirinde orystarǵa jaltaqtap qalǵan óner adamdary qazaq tili úshin kúrespeıtinine tolyqtaı kózimiz jetti. Qaıta olardan góri ulttyq máselege kelgende tabandylyq tanytyp júrgen Sáken Maıǵazıev, Bekjan Turys, Qaldybek Qurmanáli syndy azamattarǵa ǵana senim artýǵa bolatyndaı.

Sondyqtan Sáken Maıǵazıev bastaǵan qazaq ánshileri elimizdegi radıolardyń qazaq tilinde habar taratyp, án berýin batyl túrde talap etetin kez jetti.
Elimiz táýelsizdik alǵaly beri úzdiksiz habar taratyp kele jatqan «Retro FM» radıosy tek qana ózge eldiń eski ánderin qoıady. Qazaqstanǵa kelgen sheteldik azamat kúndiz «Retro FM» radıosyn tyńdasa, qazaqta buǵan deıin án bolmaǵan ba dep oılap qalýy múmkin.

Óz basym atalǵan radıoda Shámshi ánderin efırlerinen bergenin estigen emespin. El uıqyǵa ketkende qazaq tilindegi ánderdi beretinin bilemiz. Al jurt tyńdaıtyn ýaqyttarda  atalamysh radıo qazaq ánderin múlde efırge jibermeıdi.
Sonda Shámshiniń kóńil shalqytqan ánderin tyńdaý úshin saǵat tiliniń túngi 12 asqanyn kútip otyrýymyz kerek pe? Endi mundaı kózboıaýshylyqqa  tózýge bolmaıdy. Óıtkeni, bıyl el Táýelsizdigine 25 jyl. Muny olarǵa aıtý kerek. Uıattary bar shyǵar.

Dál osy máselemen Shámshi murasyn nasıhattap júrgen Qaldybek Qurmanáli kóterýi kerek. Eger joǵaryda qazaq ónerine jany aýyratyn azamattar bolsa Qaldybek Qurmanálini «Retro FM» dırektorlyǵyna usyný kerek. Qaldyekeń bir-aq kúnde eski ánderdi beretin radıodaǵy dıdjeılerdiń tilin qazaqshaǵa keltirip, «Retro FM» radıosyn qazaqtyń mol murasyn nasıhattaıtyn aqparat quralyna aınaldyratynyna senimdimin.

Árıne, biz aıtty eken dep «Retro FM» radıosynyń tizginin Qaldybek Qurmanálige tapsyra salmasy anyq. Sondyqtan bul baǵytta Qaldybek Qurmanáli, Sáken Maıǵazıev syndy óner janashyrlary ózderi kúres júrgizýi kerek. Eger olar bul baǵytta batyl talap qoıatyn bolsa, qazaqtildi aýdıtorıa olardy tolyqtaı qoldaıtynyna senimdimin.

Jalpy, bul máseleni kez kelgen jýrnalıs kóterip, jazýyna bolady. Biraq olar shoý-bıznestiń tóńireginde júrgen azamattardaı tanymal emes. Sondyqtan qazaq ánshileri orys pen batystyń mádenıetin nasıhttap júrgen radıolarmen kúresýi kerek. Bul rette Sáken men Qaldybek aǵamyzdy beker aýyzǵa alyp otyrǵan joqpyz. Sáken buǵan deıin qazaq tili úshin kúresip, oıyn ashyq aıtyp, jurtqa ultjanashyry retinde tanyldy. Al sazger, jýrnalıs Qaldybek Qurmanáli búginde bir radıony emes, birneshe radıony basqaratyndaı tájirıbe jınaǵan azamat. Eger Qaldyekeń qaısar minezine salsa, orystildi radıolardy tezge salatyn kúsh-qýaty bar.

Nurlan ÁÝBÁKİR

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar