Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetinde Vİİ halyqaralyq Asian Mechanisms and Machine Science (Asian MMS-2024) konferensıasy bastaldy. Sala sarapshylary mashınalar týraly zamanaýı ǵylymnyń ózekti trendteri men máselelerin talqylady.
Aýqymdy sharany QR UÁQ Ǵylym komıtetiniń Ó.A.Joldasbekov atyndaǵy Mehanıka jáne mashınataný ınstıtýty, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ınjenerlik akademıasy men Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti birlesip ótkizdi.
Konferensıanyń birinshi kúni is-sharaǵa qatysýshylar men qonaqtar úshin kampýs-týr uıymdastyryldy. Olar Ál-Farabı murajaıyn, «Qashyqtyqtan zondtaý tehnologıalary jáne olardy qoldaný» Qazaqstan-Qytaı birlesken zerthanasyn, geografıa jáne tabıǵatty paıdalaný fakúltetiniń 10 jańa ınovasıalyq zerthanasyn, dárilik preparattardy óndirý sehyn, ınjınırıń jáne ǵylymdy qajetsinetin tehnologıalar klasterin jáne kampýsta ornalasqan basqa da obektilerdi aralady. Forýmnyń ekinshi kúniniń plenarlyq otyrysyn moderator – t.ǵ.d., profesor, Máskeý Ǵylym akademıasynyń akademıgi, Qazaqstan Respýblıkasy ǴZI vıse-prezıdenti, akademık Ý.A.Joldasbekova atyndaǵy Mehanıka jáne mashınataný ınstıtýtynyń bas dırektory Amandyq Tóleshov ashty. Ol konferensıa 50 eldiń ǵalymdary men ınjenerlerin biriktiretin IFToMM bedeldi halyqaralyq mehanızmder men mashınalar ǵylymyn nasıhattaý federasıasynyń, halyqaralyq iri ǵylymı qaýymdastyqtyń qoldaýymen ótip jatqanyn atap ótti. Táýelsiz Qazaqstan IFToMM uıymyna 1991 jyldan beri múshe.
Basqarma Tóraǵasy – Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ rektory Janseıit Túımebaev qatysýshylarǵa quttyqtaý sóz sóıledi. Ýnıversıtet basshysy bıyl halyqaralyq QS reıtıńinde 163-orynǵa ıe bolǵan zertteý ýnıversıtetiniń qurylǵanyna 90 jyl tolatynyn atap ótti. Robototehnıka salasyn belsendi damyta otyryp, ýnıversıtet zamanaýı bilim berý baǵdarlamalaryn engizip, ǵylymı-zertteý zerthanalaryn qurýda. Mereıtoıǵa oraı, QazUÝ quramynda 10 zerthanasy bar Turaqty damý jáne qorshaǵan ortany basqarý ǵylymı ortalyǵy ashyldy. Hımıa jáne hımıalyq tehnologıa fakúltetinde toǵyz zerthanasy bar zamanaýı Farabi Chem Science klasteri quryldy. Jyl sońyna deıin halyqaralyq jáne otandyq jetekshi tehnologıalyq kompanıalar ornalasatyn QazUÝ habyn ashý josparlanýda. Ónerkásiptik robototehnıka jáne robottandyrý salasyndaǵy ınjenerlik quzyrettilik ortalyǵy jumys isteıtin bolady. Sonymen qatar Ortalyq Azıada teńdesi joq sýperkompúter jetkiziledi dep kútilýde. Ýnıversıtet «Mehanıka», «Avtomattandyrý júıeleri jáne basqarý quraldary», «Robottyq júıeler» jáne t.b. baǵyttar boıynsha mamandardy daıarlaýda.
«Konferensıaǵa AQSH, Japonıa, Qytaı, Úndistan, Taıvan, Italıa, Polsha, Germanıa, Túrkıa jáne TMD elderiniń ǵalymdary qatysýda, – dedi rektor. – Bul ýnıversıtette ıntellektýaldy jáne robottyq júıelerdi odan ári damytýǵa jáne birlesken ǵylymı-zertteý jumystaryn júrgizýge úlken múmkindikter ashady».
Ekonomıka ǵylymynyń doktory, profesor, akademık, Turan ýnıversıtetiniń rektory, Qazaqstan Respýblıkasy joǵary oqý oryndary qaýymdastyǵynyń prezıdenti Rahman Alshanov qatysýshylardy konferensıanyń ashylýymen jáne Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń mereıtoıymen quttyqtady. Ol sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ınjenerlik akademıasynyń prezıdenti, akademık Baqytjan Jumaǵulovtyń quttyqtaý hatyn oqydy. «Ǵylymı forýmdarda bedeldi ǵalymdardyń qarym-qatynasy, ǵylymı nátıjelerdi synaqtan ótkizý, jumystyń perspektıvalary men baǵyttaryn talqylaý ǵylym úshin naǵyz qozǵaýshy kúsh bolyp tabylady. Onyń qazirgi kezeńderde jalǵasyp jatqanyna qýanyshtymyn. Vİİ halyqaralyq Asian Mechanisms and Machine Science konferensıasy IFToMM mehanızmderi men mashınalary týraly ǵylymdy damytýǵa járdemdesý jónindegi bedeldi halyqaralyq federasıanyń qoldaýymen ótkiziletin mańyzdy nátıjeler ákeletinine senimdimin», – delingen hatta.
Qazaqstan Respýblıkasynyń ǵylym jáne joǵary bilim vıse-mınıstri Darhan Ahmed-Zakı Qazaqstan Respýblıkasynyń ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbektiń quttyqtaý hatyn jetkizdi. «Asian Mechanisms and Machine Science ótkizý el ómirindegi mańyzdy ǵylymı oqıǵa bolyp tabylady. Qazaqstanda mehanızmder men mashınalar jáne robototehnıka ǵylymynyń damýyna eleýli úles qosatyny sózsiz. Bizdiń ǵalymdarymyz ben sheteldik áriptesterimizdiń mashına jasaýdy jáne ekonomıkanyń aralas salalaryn damytýdyń praktıkalyq úlesine yqpal etetin bolady», – dep atap ótken QR ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek konferensıa qatysýshylaryna ǵylymı-zertteý qyzmeti men jumysyna tabys tiledi.
Plenarlyq otyrysta Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Ulttyq ǵylym akademıasynyń prezıdenti Aqylbek Qúrishbaev, IFToMM prezıdenti Andres Kechkemetı, Asian MMS-2024 ǵylymı komıtetiniń teń tóraǵasy, FToMM qurmetti prezıdenti Marko Chekkarellı jáne basqalar sóz sóıledi.
Konferensıa jumysy «Mehanızmder men mashınalar teorıasyndaǵy tarıh jáne bilim», «Mehanızmder men mashınalardy jobalaý», «Bıomehanıka jáne medısınalyq robototehnıka» atty seksıalyq otyrystar aıasynda jalǵasty.
Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń Baspasóz qyzmeti
