Freedom Finance Global kompanıasy Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy áýe qatynasy naryǵyn aýqymdy zertteýge bastamashy boldy. Onyń barysynda jolaýshylar avıatasymalyna qatysýshylardyń nysandary men qyzmeti taldandy, sondaı-aq halyq sany 50 myńnan asatyn elimizdiń barlyq qalalarynan 18-den 55 jasqa deıingi 3 000-nan astam azamatqa saýalnama júrgizildi.

Zertteý nátıjeleri boıynsha kólik quraldarynyń basqa túrlerimen salystyrǵanda ushaqtyń týrızm men demalys maqsatynda jıi paıdalanylatyny anyqtaldy (tıisinshe 49% jáne 57,7%). Saýalnamaǵa qatysýshylardyń jartysynan astamy el ishinde ushýǵa 15 000 teńge (52,7%), árbir tórtinshi adam - 15 001 teńgeden 20 000 teńgege deıin (23,4%), al árbir onynshy adam - 20 001 teńgeden 30 000 teńgege deıin (12,6%) jumsaýǵa daıyn ekenin aıtty. 30 000 teńgeden astam qarjy jumsaýǵa qarsy emes adamdardyń úlesi 11,2% -dy qurady.

Saýalnamaǵa qatysýshylardyń basym bóligi elden tys ushýǵa 50 001 teńgeden 100 000 teńgege deıin jumsaýǵa daıyn (28,4%). Árbir tórtinshi respondent bılet qunynyń 100 001-250 000 teńge sheginde bolýyn oryndy dep esepteıdi (26,1%). Saparǵa 250 000 teńgeden astam qarjy jumsaýǵa kelisetinderdiń úlesi 16,7% -dy qurady.

Qazaqstandyqtar kóbinese TMD elderine (54,5%) jáne Taıaý Shyǵys elderine (42,2%) ushady. Azıa jáne Ońtústik-SHyǵys Azıa elderine baratyndardyń úlesi 16,8% -dy qurady. Suralǵandar Eýropalyq Odaq elderine sıregirek ushady (10,4%). TMD-da eń kóp baratyn el Reseı (41,5%), Taıaý Shyǵysta - Túrkıa (32,6%), Ońtústik-SHyǵys Azıada - Taıland (6,4%) jáne Qytaı (5,8%), Eýropada - Germanıa (4%) bolyp shyqty. Basqa elderdi kórsetkenderdiń úlesi 2,9% qurady jáne respondentter kóbinese Ýkraına, AQSH, Shveısarıa jáne Maldıvterdi ataǵan. Eń kóp ushatyn 5 baǵyt Reseı (41,5%), Túrkıa (32,6%), BAÁ (12,2%), Ózbekstan (9,8%) jáne Mysyr (8%) bolyp shyqty.

Saýalnamaǵa qatysýshylardyń 22,3% avıa ushý kezindegi problemalar men qıyndyqtarǵa tap bolady. Zertteýge qatysýshylardyń 70%-ynda eshqandaı problemalar men qıyndyqtar týyndamaıdy, al qazaqstandyqtardyń 7,7% osy suraqqa jaýap berýge qınaldy. Ushý kezinde respondentter kezdesetin problemalardyń birinshi úshtigine reısterdi kidirtý jáne alyp tastaý (60,4%), tirkeýge jáne qaýipsizdikti tekserýge uzyn kezekter (53,8%), sondaı-aq áýejaıdaǵy qyzmetter men taýarlardyń joǵary baǵasy (43,9%) kiredi.

Air Astana qyzmetterin qazaqstandyqtar paıdalanatyn avıakompanıalar arasynda absolútti kóshbasshy bolyp tabylady. Máselen, onyń qyzmetin eń bolmaǵanda bir ret paıdalanǵandardyń úlesi 71,2% -dy qurady: shetelge ushý úshin - 45%, el ishinde - 43,5%. El ishinde jáne odan tysqary jerlerge ushý úshin eń bolmaǵanda bir ret paıdalanylǵan áýe kompanıalarynyń top-3-ine qazaqstandyq FlyArystan jáne Scat kompanıalary kirdi. Sheteldik avıakompanıalar arasynda Turkish Airlines pen «Aeroflot» kósh bastap tur.

Respondentter basqa tańdaý bolǵan jaǵdaıda bas tartatyn áýe jelileri arasynda jergilikti áýe jelilerin - Scat (18,1%), FlyArystan (13,3%), AirAstana (13,3%) jáne QazaqAir (9,6%) jıi atap ótedi. Qazaqstanda tanymal emes «Jetisý» jáne «Iýjnoe Nebo» (Southern Sky) kompanıalarynyń úlesi tıisinshe 6,6% jáne 6% qurady. Respondentterdiń qazaqstandyq avıakompanıalardyń kópshiligin - Scat, FlyArystan, QazaqAir jáne «Jetisýdi» paıdalanbaýynyń basty sebepteriniń biri osy kompanıalardyń nashar bedeli boldy. Olardyń qyzmetin paıdalanýshylar ushaqtardyń nashar jaǵdaıyna (FlyArystan qospaǵanda) jáne jaılylyqtyń tómen deńgeıine («Jetisý» qospaǵanda) shaǵymdandy.

Air Astana klıentteri reısterdiń jıi kidirýi men toqtatylýyna, jasyryn alymdar men qosymsha tólemderge, sondaı-aq belgili bir baǵyttardyń bolmaýyna jıi shaǵymdandy. Respondentterdiń reseılik «Aeroflot» jáne «Azımýt» kompanıalarynyń qyzmetterin paıdalanbaý sebepteriniń top-3-ine kompanıa bedeliniń nasharlyǵy, qajetti áýejaılarda reısterdiń bolmaýy jáne ushaqtar parkiniń onsha jaqsy bolmaýy kirdi.

Respondentter kóbinese paıdalanatyn avıakompanıalardyń aqyly qosymsha qyzmetteriniń top-3-ine bagaj servısteri (aqyly/qosymsha/gabarıtti emes; 54,4%), tirkeý kezinde oryn tańdaý qyzmetteri (37,7%) jáne tamaqtaný (aqyly/qosymsha; 23,8%) kirdi. Avıareısterdiń jolaýshylaryna kóbinese áýejaıǵa jáne áýejaıdan transfer (16,3%), ushý aldyndaǵy jáne pasporttyq baqylaýdan jyldam ótý (Fast Track; 16,3%) jáne basymdyqpen/jedeldetilgen tirkeý qyzmetteri (14,2%) jetispeıdi eken.

Avıabıletterdi satyp alý boıynsha eń tanymal agregator-alańdar Kaspi Travel (71,9%), Aviata - 43,8% jáne Aviasales - 42,5% eken. Avıabıletterdi satyp alý úshin eń tanymal týrısik agenttikter - ht.kz (27,6%), «Kaztýr» (23,9%), «Poehalı s namı» (18,2%). «Basqalar» sanatynda Fun Sun, Transavia, Sun Travel, Palmatour, «Roza vetrov» jáne «Grand týr» jıirek ataldy.

Saýalnamaǵa qatysýshylardyń basym kópshiligi úshin ushaqpen ushý úshin eń mańyzdy shart avıabılet qunynyń tómendeýi boldy - 64%. Shalǵaı óńirlerge eń jaqsy qoljetimdilik saýalnamaǵa qatysýshylardyń 23,9% -y úshin mańyzdy.

Zertteýge qatysýshylardyń 60% -ynan astamy ushaqqa bıletter negizsiz qymbat degen pikirmen kelisedi (30% -y tolyq kelisedi, 30,4% -y kelisedi). Qoldaý deńgeıi boıynsha ekinshi orynda jıi kidirister men reısterdi alyp tastaý saıahatty josparlaýǵa kedergi keltiredi degen paıym tur - 59,5% belgili bir dárejede kelisedi. Úshinshi orynda - qyzmet kórsetý jáne servıs sapasy tómen eskirgen óńirlik áýejaılar (52,4%).

«Avıasıanyń damýy klıentterdiń qanaǵattanýshylyǵyna áser etetin birqatar problemalarǵa tap bolady. Bılet qunynyń joǵary bolýy kóptegen qazaqstandyqtardyń ushýdan bas tartýynyń negizgi sebebi bolyp qala berýde. Bul sýbsıdıalar men loýkost-modelderdi engizý qajettigin rastaıdy. Sondaı-aq jolaýshylar reısterdiń kidirýine, tirkeýge uzaq kezekterge jáne áýejaılarda kórsetiletin qyzmetterdiń joǵary baǵasyna tap bolady, bul avıakompanıalarǵa degen senimniń jalpy deńgeıin tómendetedi.

Osy qıyndyqtarǵa qaramastan, salada mańyzdy oń úrdister baıqalady. FlyArystan sıaqty loýkosterler klıentterge saıahattyń neǵurlym únemdi nusqalaryn usyna otyryp, ushýlardyń qoljetimdiligin arttyrýda basty ról atqarady. 2023 jyly FlyArystan 3,7 mln jolaýshyny tasymaldady, bul aıtarlyqtaı jetistik bolyp tabylady. Budan basqa, ásirese TMD, Taıaý Shyǵys jáne Azıa elderine reıster geografıasy keńeıip, bul Qazaqstannyń jahandyq keńistikke kirigýine yqpal etedi», - dep atap ótti Freedom Finance Global taldaýshysy Ansar Abýev.