Qazaq Másimovti orysshyldyǵy úshin jaqtyrmaıdy

Dalanews 26 tam. 2016 05:57 722

Kezinde men Astanada saıası tehnologıa atty kafedrany qúryp, sony tórt jyldaı basqarǵanmyn. Sol baǵytta biz birneshe kollektıvtik kitap shyǵardyq. Onyń aldynda men Qazaqstannyń birinshi basshylary atty kitapsha jáne Darıǵanyń basqarýymen dokýmentaldyq fılmder túsirgenbiz. Qazaqstan Parlamentine saılaýda tıisti adamdardy saıası tehnologıalyq  qoldaý jasaý bizdiń maqsat boldy. Sondyqtan keıbir saıası tehnologıalyq oılardy ortaǵa salmaqpyn. Men saıasatker emespin jáne bola almaımyn. Biraq qoldan keletini – saıası tehnologıalyq taldaý, keńes berý.

Darıǵa sońǵy kezde birqatar saıası tehnologıalyq qate jiberdi. Ol – orysjandy, Reseıshil qaıratker saıası beınesi. Ol oılaıdy: júrgen jerde qazaqqa orysshyl aqyl aıtam, orysqa jaǵynam. Bara kele «orysshyl Darıǵany» qazaqtyń orysshyl elıtasy men ısteblıshmenti jáne Reseı basshylary prezıdenttikte qoldaý kerek dep esepteıdi ol. Al is júzinde qazaqtyń qoǵamdyq pikirinde «orysshyl- Darıǵa» degen ımıj zaýaldy ımıj ekenin ol oılamaǵan.

Másimovtyń qateligi soǵan jaqyn – ony uıǵyrlyǵy úshin qazaq jek kórip otyrǵan joq, orysshyldyǵy úshin jaqtyrmaıdy, orysshyl uıǵyrlyǵy úshin qazaq ony jek kóredi. Egerde ol qazaqsha sóılep, qazaqqa jaǵatyn saıasat júrgizgen bolsa- ashyq túrde memlekettik tilge janashyrlyq kórsetse- qazaqqa odan jaqsy adam bolmaıtyn edi.Qazaq Belgerdi ne úshin jaqsy kórdi-ol ashyq qazaqshyl boldy.Ekeýine de (Darıǵa men Másimov) qazaqtyq ulttyq popýlızmi jetpeıdi. Biraq Másimovke Belgerdiń rólin emes Tasmaǵambetovtyń rólin oınaý kerek edi, al Másimov Eset Isekeshevtiń,taǵy basqa orysshyl jigitterdiń rólin oınady. Bul qate ımıj edi. Tasmaǵambetovty qazaqtyń basym kópshiligi jaqsy kóredi.

Tasmaǵambetovty ásirese qazaqtyń Batys ólke qazaqtary qoldaıdy jáne búkil qazaqtyń zıaly qaýymy.Biraq Tasmaǵambetovtyń saıası konkýrentteri eń ozyq úmitkerdi súrindirmeı qoımaıdy, sebebi ol Prezıdenttikke potensıaldy urymtal kandıdat. Tasmaǵambetovtyń osal jaǵy – onyń jaýlary Prezıdentke tym jaqyn jáne olar tym kóp jalǵan aqparat berip otyrady.Tasmaǵambetovke ekinshi qaýyp – ol arnaıy provokasıa, ıaǵnı belgili áreketke ıtermeleý jáne áshkereleý. Taǵy bir qaýyp: ol jemqor boldy dep aıyptaý. Jemqorlyqtyń bolýy ne bolmaýy mańyzdy emes, másele shynaıy aıyptaýda. Áskerde jemqorlyq kóp kezdesedi, sonyń birin Tasmaǵambetovke jabý. Keıin iri kólemde memlekettik qarjy qoldy bolypty dep aıyptaý  bolýy yqtımal. Árıne, osy tusta potensıaldy aıyptaý obektisi onyń kúıeý balasy bolýy múmkún . Kim, qashan bılikke ashyq talasa bastaıdy?

Ol kezeńdi «sýdbonosnyı god» ı «chas ıks»-kúmándi jyl men sheshýshi saǵat retinde baǵalaımyz. Sol tusta barlyq bas bılikke úmitkerler belgili áreket jasamaq. Ol qandaı jaǵdaıda bolý yqtımal? Prezıdent on bes kúnnen artyq aýyryp qıyn jaǵdaıda bolsa nemese uzaq ýaqyt shetelde júrip ishki jaǵdaıdy naqty qadaǵalaı almasa bolady. Saıası nemese áleýmettik tolqýlar bolsa - sherýler men  jappaı tártipsizdik jappaı oryn alady, eger İshki ister qyzmetkerimen İshki áskerler qosyndary paralıch jaǵdaıyna túsip qalsa. Syrttan eleýli shabýyl bolyp, jerimizdiń eleýli bóligi jaý astynda qalsa.

Sońǵy jaǵdaı: Prezıdenttiń densaýlyǵy syr berip nemese kezdeısoq tragıqalyq oqıǵa bola qalsa. Bul jaǵdaılardy arnaıy qyzmettegi adamdar jaqsy qadaǵalaıdy degen oıdamyn. 

Ázimbaı Ǵalı, saıasattanýshy 

DEREKKÓZ: qamshy.kz

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar