Osy aıtýly, mereıli mereke – Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyna oraı Qazaqstannyń Túrkıadaǵy elshiliginiń qoldaýymen jáne Túrkıa Mádenıet mınıstrliginiń uıymdastyrýymen Anadolý jerinde alǵash ashylǵan «Mehmet Akıf Ersoı» atyndaǵy murajaı-kitaphanasynda túrik tilinde jaryq kórgen «Hüzün Kuşağı – Atayurt’tan Öyküler» (Syrlas býyn – Atajurttan áńgimeler) atty 25 qazaq qalamgeriniń kitap bolyp shyqqan áńgimeler jınaǵynyń tusaýkeser jıyny ótti. Áńgimelerdi túrik tiline aýdaryp, jınaqty qurastyrǵan Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi, «Serper» syılyǵynyń laýreaty, Qazaqstannyń TÚRKSOI-daǵy ókili, jazýshy Málik Otarbaev.
Tusaýkeser rásimine Qazaqstannyń Túrkıadaǵy elshisi Janseıit Túımebaev, Túrkıa Premer-mınıstriniń keńesshisi Húrıet Ersoı, Túrkıa Mádenıet mınıstrligi Baspa jáne kitaphana departamentiniń bas dırektory Hamdı Týrshýjý, Halyqaralyq Túrki Akademıasynyń prezıdenti Darhan Qydyráli, Eýrazıa kitaphanashylar qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Mustafa Chalyshkan, «Qazaq ádebıeti» gazetiniń bas redaktory, jazýshy Jumabaı Shashtaıuly, jazýshy Ahmetjan Ashırı, jazýshy Nurǵalı Oraz jáne Túrkıanyń bedeldi shyǵarmashylyq uıymdardyń basshylary men zıaly qaýym ókilderi qatysty.
Túrik tilinde oqyrmandarǵa jol tartqan jınaqqa Berik Shahanov, Marhabat Baıǵut, Smaǵul Elýbaı, Nesipbek Dáýtaıuly, Naǵashybek Qapalbekuly, Dıdahmet Áshimhanuly, Nurdáýlet Aqysh, Jumabaı Shashtaıuly, Turysbek Sáýketaı, Ertaı Aıǵalıuly, Qýandyq Túmenbaı, Rahymjan Otarbaev, Maqsot İzimuly, Kósemáli Sáttibaev, Qalı Sársenbaı, Sábıt Dúısenbıev, Serikqalı Hasan, Nurǵalı Oraz, Jańabek Shaǵataı, Júsipbek Qorǵasbek, Asqar Altaı, Roza Muqanova, Aıgúl Kemelbaeva, Serik Nuǵyman men Gúlzat Shoıbekovanyń áńgimeleri engen.
Jańa kitaptyń jaryq kórýimen oqyrmandardy quttyqtaǵan Elshi Janseıit Túımebaev: «Búgin tusaýy kesilip jatqan kitaptyń jóni bólek. Bul kitapqa qazaqtyń belgili 25 jazýshysynyń áńgimeleri engen. Osy jınaqty aýdaryp qurastyrǵan, qazaqtyń abyroıyn Anadolý jerinde asyryp júrgen talantty qalamger Málik Otarbaevqa alǵys aıtamyn. Kitaptyń oqyrmany kóbeısin!» – dep júrekjardy tilegin jetkizdi.
Túrki Akademıasynyń prezıdenti Darhan Qydyráli: «Kitapqa kirgen qalamgerler – táýelsizdikten buryn jáne keıingi kezeńdi óz kózimen kórip ósken býyn. Táýelsizdikti armandaǵan býynnyń ókilderi. Úlken ádebıettiń býyny. Rasynda, mádenıet pen órkenıettiń damýy, ádebıet pen ǵylymnyń qanatyn keń jaıýy aýdarmaǵa baılanysty. Qazaq pen túrik baýyrlary retinde bir-birimizdi ári jaqsy tanıtynymyz ári tanymaıtynymyz jasyryn emes. Sondyqtan eki el arasyndaǵy baýyrlastyqty kúsheıtetin aýdarma salasy ekeni málim» – dedi.
Túrkıa Mádenıet mınıstrligi Baspa jáne kitaphana departamentiniń bas dırektory Hamdı Týrshýjý Túrkıa Mádenıet mınıstriniń sálemdemesin jetkizip, kitaptyń shyǵýyna qoldaý bildirgen Qazaqstannyń Túrkıadaǵy elshiligine alǵys aıtty.
Qazaqstannyń Eńbek sińirgen qaıratkeri, jazýshy Ahmetjan Ashırı túrik tiline aýdarylǵan «Idıkýt» romanyn kitaphanaǵa syılap, jaryqqa shyqqan kitapqa sát sapar tiledi.
Gazı ýnıversıtetiniń oqytýshysy, ǵylym doktory Jámılá Kynadjy áńgimelerdiń talǵampazdyqpen tańdalǵanyn jáne de jaı aýdarma emes, kórkem aýdarma jasalǵanyn aıtyp, kitap týraly baıandama jasady.
«Qazaq ádebıeti» gazetiniń bas redaktory Jumabaı Shashtaıuly qazaq ádebıetiniń álem ádebıetiniń damýyna qosqan úlesin atap ótip, qazaq ádebıetin Túrkıada nasıhattap júrgen Qazaqstannyń Túrkıadaǵy elshiligine qazaq qalamgerleri atynan alǵys aıtty.
Belgili jazýshy Nurǵalı Oraz: «Álem ádebıetinde dál osyndaı jınaqtar bar. Alaıda ol jınaqtardy qarap shyqsańyz árbir áńgimeniń óz aýdarmashysy bolady. Bul kitaptyń ereksheligi – áńgimelerdiń aýdarmashysy men qurastyrýshysy bir. Kitap túrik oqyrmandarynyń kóńilderinen shyǵady dep senemin,» – dedi. Jıyndy júrgizgen Túrkıa Mádenıet mınıstrligi Baspa jáne kitaphana departamentiniń bas dırektory Hamdı Týrshýjý.
Túrki halyqtarynyń ortaq ótkenin, tarıhyn, tili men ádebıetin, mádenıeti men ónerin birtutas dúnıe retinde baǵalaıtyn, zertteıtin, damytatyn, bolashaq urpaqtarǵa mura etýdi maqsat tutatyn halyqaralyq «Túriksoı» uıymynyń atqaryp jatqan isteri san alýan.
Mysaly, 2015 jyly «Túriksoı» tarapynan jyr alyby Jambyl pir tutqan Súıinbaıdyń 200 jyldyǵyna arnalǵan «Súıinbaı Aronuly» kitaby, İlıas Esenberlınniń «Kóshpendiler» trılogıasy, Marhabat Baıǵuttyń «Daýystyń túsi» áńgimeler jınaǵy, Temirhan Medetbektiń «Sońǵy sóz aldyndaǵy sońǵy sóz» óleńder jınaǵy, Smaǵul Elýbaıdyń «Aq boz úı» romany, bıylǵy jyly Beksultan Nurjekeulynyń «Bir ókinish, bir úmit» romany, Ahmetjan Ashırıdiń «Idıkýt» romany túrik tilinde jaryq kórgen.
Sheteldik shyǵarmalardy aýdarý qandaı mańyzdy bolsa, óz shyǵarmalarymyzdy shet tilderine aýdarý odan da mańyzdy. Bul qazaq eliniń rýhanı oı deńgeıiniń parqyn, zıaly qaýym ókilderiniń paıym-parasatyn, odan bólek, búkil ulttyń dúnıetanymyn, deńgeıin kórsetedi. Osy jaıttardy tolyq túsingen Qazaqstan Jazýshylar Odaǵynyń múshesi, halyqaralyq TÚRKSOI uıymynyń Túrkıadaǵy ókili Málik Otarbaevtyń eki el arasyndaǵy rýhanı baılanysty ornatý maqsatynda atqaryp jatqan isteriniń úlken bir bóligi aýdarmashylyq. Onyń bul qyzmeti aldyńǵy býyn ókilderinen de, oqyrmandarynan da óz baǵasyn alyp jatyr.
Janna IMANQUL
