2025 jyly Qazaqstan ekonomıkasy ósip, dollar baǵamy turaqtanady degen boljam jasaldy dep jazady Dalanews.kz.
Eýrazıalyq damý banki (EABR) Qazaqstandaǵy JİÓ 5,5%-ǵa artady dep optımısik senarı usynyp otyr. Sonymen qatar, dollardyń ortasha baǵamy 486 teńge deńgeıinde saqtalady dep kútilýde.
Qarjy ınstıtýtynyń sarapshysy Aıgúl Berdiǵulovanyń pikirinshe, Qazaqstannyń valúta naryǵyndaǵy qubylmalylyq ýaqytsha sıpatqa ıe. Ol ulttyq valútaǵa syrtqy faktorlardyń qysymy baıqalatynyn, alaıda jaǵdaı turaqtanady dep senim bildiretinin aıtty.
"Biz Ulttyq banktiń áreketterin ýaqytyly, naqty jáne tıimdi dep baǵalaımyz. Valúta naryǵyndaǵy turaqtylyqty qalpyna keltirýge yqpal etetin birneshe negizgi faktor bar. Bul, eń aldymen, kvazımemlekettik sektor tarapynan valútalyq túsimdi mindetti túrde satý talaptary, búdjetti qarjylandyrý úshin Ulttyq qordan transfertterdi konvertasıalaý jáne joǵary bazalyq mólsherleme," – dep atap ótti sarapshy.
Bank sarapshylary mundaı boljamdy jańa ınvestısıalyq sıkldyń iske qosylýymen baılanystyryp otyr.
2029 jylǵa deıin Qazaqstanǵa 150 mlrd dollar kóleminde sheteldik ınvestısıa tartý josparlanǵan. Bul óńdeýshi ónerkásiptiń damýyn yntalandyryp, ekonomıkalyq qurylymdy ártaraptandyrýǵa yqpal etedi. Sonymen qatar, Qazaqstannyń bıdaı eksporty qaıta jandanyp, ekonomıkaǵa qosymsha qoldaý kórsetedi dep boljanýda.
2025 jyldyń ekinshi jartysynda Teńiz ken ornyndaǵy munaı óndirý men eksport kólemi ulǵaıady dep kútilýde. Bul JİÓ-niń ósýine 0,4-0,6 paıyzdyq pýnkt qosyp, ekonomıkaǵa oń áserin tıgizbek. Sonymen birge, bazalyq mólsherlemeniń tómendeýi ekonomıkalyq belsendilikti arttyratyn jańa ımpúls beredi. Bank boljamdary boıynsha, 2026-2027 jyldary Qazaqstan ekonomıkasy turaqty túrde 5,5% ósim kórsetedi.
Inflásıa deńgeıi de birtindep tómendeıdi. 2025 jyldyń sońynda ınflásıa 7,3%-ǵa deıin baıaýlaıdy, alaıda turǵyn úı-kommýnaldyq qyzmetter baǵasynyń 10-15%-ǵa ósýi áli de yqtımal. QR Ulttyq banki 2025 jyldyń sáýirine deıin bazalyq mólsherlemeni 15%-dan joǵary deńgeıde ustap turady dep boljanýda.
Jyl sońyna qaraı bazalyq mólsherleme 11,25%-ǵa deıin tómendeıdi, al 2027 jyldyń sońynda ol 8%-ǵa deıin túsýi múmkin.
Ulttyq qordan bólinetin 5,25 trln teńge kólemindegi transfert ishki naryqta sheteldik valúta usynysyn arttyrady, bul teńge baǵamyn qoldaýǵa yqpal etedi. Degenmen, ımporttyń ulǵaıýy men syrtqy qaryzdardy óteýge arnalǵan tólemder teńgege qysym túsirýi múmkin. Osylaısha, Qazaqstan ekonomıkasy 2025 jyly turaqtylyqty saqtaı otyryp, qurylymdyq ózgerister men ınvestısıalyq ósimge baǵyt almaq.
