Belgili jýrnalıs Ivan Strıjakov Qaraǵandy oblysy Buhar-Jyraý aýdanyna qarasty Kókpekti aýylynda áleýmettik osal toptarǵa arnalǵan jańa úılerdiń jaǵdaıyn kózben kórip qaıtty. Onyń sózinshe, memleket qarjysy esebinen salynǵan, quny 50 mıllıon teńgege baǵalanǵan baspanalardyń sapasy syn kótermeıdi. Bul týraly jýrnalıs áleýmettik jelidegi paraqshasynda beınejazba jarıalap, máseleni ashyq kóterdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Strıjakovtyń aıtýynsha, jańa úılerdiń ishi ylǵal, qabyrǵalary syz tartyp tur. Terezelerinen sý sorǵalap, bólmelerde kógerý paıda bolǵan. Balalary aýyryp, mazasyz kúıge túsken turǵyndar jýrnalısen kómek suraǵan.
“Bul — áleýmettik osal toptarǵa arnalǵan baspanalar. Ár úıdiń quny shamamen 50 mıllıon teńge. Biraq jaǵdaıyn kórip tursyzdar: úı jańa bolsa da, qabyrǵalary jarylyp, terezeleri sý ótkizedi. Turǵyndar maǵan ylǵaldyń kóp ekenin, syzdan balalar aýyryp jatqanyn aıtty. Eń basty suraq: osyndaı úılerdi qabyldap alǵan aýdandyq TKSH bóliminiń jaýapkershiligi qaıda?” – dedi jýrnalıs.
Strıjakovtyń aıtýynsha, bul úıler halyqqa tegin berilmegen. Turǵyndar aı saıyn jalǵa alý aqysyn tóleıdi. Keıin úıdi satyp alǵysy kelse, 10% kóleminde alǵashqy jarna engizýi tıis. Soǵan qaramastan, sapasy talapqa saı emes. Bul óz kezeginde halyqtyń ashý-yzasyn týdyryp otyr.
“Kepildik merzimi ótip ketpeı turyp, turǵyn úılerge tehnıkalyq saraptama taǵaıyndaý qajet. Quzyrly organdar bul máseleni nazarǵa alǵany jón”, – dedi ol.
Turǵyndardyń shaǵymy
Aýyl turǵyndarynyń biri jýrnalıske úı ishindegi jaǵdaıdy kórsetip shyqty. Onyń aıtýynsha, úı tapsyrylǵan kúnnen bastap aqaýlar birinen soń biri shyǵa bastaǵan.
“Myna jerdi biz shulyqpen bitep júrmiz, óıtkeni esiktiń asty tesik, sýyq jel soǵady. Terezeler únemi terleıdi, buryshtardy zeń basqan. Qabyrǵalar jarylyp jatyr, olar tek syrtyn ǵana sylap qoıǵan. Shynymen qarasańyz, jaryq saýysqandaı jyltyrap kórinedi. Myna jerden qatty sýyq jel soǵady, al qazir qys taıap keledi. Bir bólmede tutas qabyrǵa túsip qala jazdady”, — deıdi turǵyn.
Sonymen qatar ol jýynatyn bólmede de aqaýlar kóp ekenin aıtady.
“Jýynatyn bólmede byltyr sý atqylap shyqty. Sebebi krandardyń gaıkasy múldem qatyrylmaǵan eken. Qabyrǵaǵa sý shashyrap, bári búlindi. Jeldetkish te durys ornatylmaǵan, odan sý tamshylaıdy. Terezeler sarǵaıyp, keıbir jerleri úgitilip jatyr. Eń soraqysy – zeń. Munda úsh bala ósip jatyr, al bólmelerdiń bári syz. Búginde vırýs órship tur, balalarymyz aýyryp, mektepke bara almaı qaldy. Densaýlyqtaryna alańdaımyz”, — dep qosty ol.
Onyń aıtýynsha, turǵyndar talaı ret TKSH bólimine júgingenimen, tek “ýáde berýmen” shektelip, naqty eshqandaı jumys júrgizilmegen.
“Biz talap etip otyrǵan jalǵyz nárse – ýáde bergen jumysty oryndańyzdar. Artyq nárse suramaımyz. Úıdi jóndep berseńizder boldy” – dep aıaqtady sózin turǵyn.
