Pýtın? Doneski men Lýganskini moıyndamaımyz

Pýtın? Doneski men Lýganskini moıyndamaımyz – Erdoǵan

Dalanews 22 aqp. 2022 13:01 903

Erdoǵan Ýkraınanyń Doneski men Lýganski óńirlerin táýelsiz dep tanyǵan Kremldiń sheshimin synǵa aldy dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Túrkıa prezıdentiniń aıtýynsha, mundaı máseleni tarazyǵa tartpas buryn taraptar onyń saldary qandaı bolaryn sarapqa salýy kerek edi.

"Kremldiń uıǵarymymen kelispeımiz. Mundaı sheshim qabyldaý aqylǵa syımaıdy. Taraptar halyqaralyq quqyqty tabanǵa taptamaýy tıis", – dedi Erdoǵan.

Túrkıa prezıdentiniń pozısıasyn eldiń Syrtqy ister mınıstrligi keńinen tarqatyp, arnaıy málimdeme jasady.

Mınıstrlik Doneski men Lýganskini Kıevten bólip alyp, táýelsiz dep tanyǵan Kreml áreketi Mınski kelisimshartyna qaıshy ekenin eske saldy.

"Reseı bıligi osy arqyly Ýkraınanyń saıası jáne terıtorıalyq tutastyǵyna tumsyq tyǵyp otyr", – dep atap ótti vedomstvo ókili.

Erdoǵannyń atap ótkenindeı Túrkıa Kremldiń sheshimin nazarǵa alyp, shuǵyl túrde qaýipsizdik sharalaryn kúsheıtýi kerek.

"Qara teńizben shektesetin el retinde mundaı qaýip-qaterdiń aldyn-alatyn is-sharalardy qabyldaýymyz qajet. Bul baǵyttaǵy jumysty júrdektetýge múddelimiz. Biz óz baǵytymyzdan taımaı, Qara teńizdegi yqpalymyzdy joǵaltpaýǵa kúsh salamyz", – dedi Túrkıa basshysy.

Buǵan deıin Ýkraına prezıdenti Vladımır Zelenskıı BUU Qaýipsizdik keńesiniń otyrysyn ótkizý týraly usynys bildirgen. "Onyń quramyna Ýkraına, Germanıa jáne Túrkıa kirýi tıis", – degen edi Zelenskıı.

Erdoǵan Ýkraına prezıdentiniń ıdeıasyn qoldap otyr. "Biz bul bastamany quptaımyz. Jıynǵa qatysyp, óz oıymyzdy ortaǵa salýǵa ázirmiz", – deıdi ol.

Zelenskııdiń pikirinshe, álemdik qaýymdastyq tarapynan Ýkraınanyń qaýipsizdigine kepildik berilýi tıis. Batys pen Reseıdiń ortasynda irkilip qalǵan Kıev NATO quramyna kirgenge deıin, BUU -ǵa arqa súıep, uıymnyń Reseı agresıasyna tejeý bolaryna senedi.

...

Reseı prezıdenti Vladımır Pýtın 21 aqpanda tikeleı efırde sóılegen sózinde Máskeý Ýkraına shyǵysyndaǵy reseıshil jikshil memleketterdiń táýelsizdigin moıyndaıdy dep málimdedi.

Osydan keıin telekanal arqyly "Donesk halyqtyq respýblıkasy" jáne "Lýgansk halyqtyq respýblıkasynyń" táýelsizdigin moıyndaý jóninde qujatqa qol qoıylǵanyn kórsetti.

Pýtın Ýkraınany "Lenın quryp bergen" Reseı oblystarynan quralǵan tarıhy joq memleket dep atady. Eger "bólshevıkter quryp bergen Ýkraına naǵyz dekommýnızasıany qalasa, Reseı ony jasaıdy" dedi Reseı prezıdenti.

Pýtın sózinde Sovet odaǵy qulaǵannan keıin ulttyq memleketterdi ultshyldar basyp alǵanyn aıtty. Onyń sózinshe, Máskeý soǵan qaramastan Kıevpen qarym-qatynasty jalǵastyrdy, biraq bul úshin syı-qurmetke bólenbedi.

Pýtın Ýkraınany Reseıge qaýip tóndiretin memleket dep málimdedi. Ol Ýkraına qazir "qýyrshaq rejımderdiń kolonıasy" bolyp turǵanyn aıtyp, osy úshin bizdiń elge aıaq astynan qaýip tónýi múmkin dedi.

"Eger muny bizdiń ata-babamyz estıin bolsa, buǵan senbes edi. Biz de sengimiz kelmeıdi",- dedi prezıdent. Onyń sózinshe, Ýkraına NATO-ǵa kirgen jaǵdaıda, gıperdybysty zymyrandar 5 mınót ishinde Reseıge jetýi múmkin.

"Osyǵan baılanysty Donesk halyqtyq respýblıkasy men Lýgansk halyqtyq respýblıkasyn moıyndaý qajet dep sanaımyn" dep málimdep, Federasıa keńesin tıisti qujattarǵa qol qoıýǵa shaqyrdy.

Jikshil respýblıkalar 2014 jyldyń kókteminde ózin-ózi jarıalaǵan. Reseı ol kezde moıyndamaǵan. Biraq Ýkraınanyń aıtýynsha, Reseı jikshilderde astyrtyn áskerı kómek kórsetip kelgen.

Nátıjesinde jikshilder Lýgansk jáne Donesk oblystarynyń aımaǵyn baqylaýǵa aldy.

...

AQSH prezıdenti Djo Baıden "DHR" men "LHR" jikshil aımaqtaryna sanksıa saldy. Jarlyq Aq úıdiń saıtynda jarıalandy.

Qujat AQSH azamattaryna "DHR" men "LHR" ekonomıkasyna ınvestısıa quıýǵa tyıym salady. Buǵan qosa, jikshil aımaqtarǵa AQSH-tan taýar eksporttaýǵa bolmaıdy. Sonymen birge, "DHR" men "LHR"-de jumys istegisi kelgen kez kelgen adamǵa sanksıa salynýy múmkin.

Ýkraınanyń eki jikshil aımaǵyna qatysy bar múlik AQSH-qa túsken jaǵdaıda, ol birden buǵattalady.

AQSH-tyń BUU Qaýipsizdik keńesindegi turaqty ókili Lında Tomas-Grınfıld shuǵyl jınalysta sóılegen sózinde Pýtın "Mınsk kelisiminiń túgin qaldyrmady" dep málimdedi. Onyń aıtýynsha, Máskeý Reseı ımperıasynyń Sovet Odaǵyna deıingi 100 jyl burynǵy aımaqtaryn qaıtarǵysy keletinin málimdedi.

"Pýtın álemdi Birikken ulttar uıymy joq, ımperıalar basqarǵan ýaqytqa keri shegergisi keledi. Biraq álem ilgeri jyljyp ketti. Qazir 1919 jyl emes, 2022 jyl", – dep málimdedi Tomas-Grınfıld.

Shuǵyl jınalysty ótkizýdi Ýkraına, Fransıa jáne Eýroodaq suraǵan. Buǵan Reseıdiń "DHR" men "LHR" aımaqtaryn táýelsiz el dep moıyndaýy sebep boldy. 22 aqpanda túnde mundaı joba Memlekettik dýma maquldaýyna joldandy.

https://dalanews.kz/news/73731-prezident-qauipsizdik-kengesining-shug