Túrkistan oblysy aýmaǵynda zańsyz jer qoınaýyn paıdalaný men qorshaǵan ortaǵa asa iri kólemde zalal keltirip jatqan qylmystyq toptardyń áreketin áshkereleý máselesi oblys ákimi Ómirzaq Shókeevtiń tóraǵalyǵymen ótken májiliste talqylandy. Oblys aýmaǵynda keń taralǵan paıdaly qazbalardy óndirýge jalpy 110 kelisimshart jáne 38 lısenzıa berilgen. Búginnen bastap lısenzıa berýge moratorıı jarıalandy.
– Zańsyz jer qoınaýyn paıdalaný kóbeıip ketti. Ásirese ózenderdiń boıyndaǵy tas, qum qazǵandardyń jolyn kesip, qyzmetine tosqaýyl qoıý kerek. Bul máseleni aýdandarda ótken kezdesý kezinde aýyl aqsaqaldary kóterip, alańdaýshylyq bildirgen bolatyn. Tabıǵatqa qıanat jasaýǵa bolmaıdy. Ózen arnasyn taba almaı qaldyq. Tártip ornatpaı, tynbaımyn, – dedi oblys ákimi Ómirzaq Shókeev.
Qum, tas kareriniń kesirinen ózender sarqylyp, aýyldar sýsyz qalyp, kópirler men joldar jaramsyz kúıge túsýde. Jer qyrtysy búlinip, taýdaǵy bulaqtar tartylyp jatyr. Keń taralǵan paıdaly qazbalardan shaǵaltas, kum, topyraq, gıps, as tuzy, ák-tas sekildi paıdaly qazbalary óndiriledi. Qurylys nysandarynyń shoǵyrlanǵan aýmaǵy men paıdaly qazbalar qorylarynyń ornalasqan ornyn eskere otyryp, ruqsat qujattary negizinen Kentaý qalasy jáne Saıram, Ordabasy aýdandary aýmaqtaryna rásimdelgen. Zańsyz qyzmetke tosqaýyl qoıý joldary talqylanǵan jıynda oblys ákimi quzyrly organ basshylaryna naqty tapsyrmalar júktedi.
Quzyrly organdar tas qazatyn jerlerdi jaýyp, ruqsat qujattardyń kúshin joıý úshin kúsh salady. Osy ýaqytqa deıin ekologtar tekserip, zań buzýshylyqqa barǵandarǵa aıyppul salýmen shekteledi. Otyrysta oblystyq mamandandyrylǵan tabıǵat qorǵaý prokýrory Serik Ábdıev jer qoınaýyn paıdalanýdy joıýdyń bir joly retinde qylmysy qaıtalanǵandardyń múlkin zańdy túrde tárkileýdi usyndy. Bıyldyń ózinde 8 qylmystyq quramy bar jer qoınaýyn zańsyz paıdalaný faktileri anyqtalyp, 1,827 mlrd.tg. kólemdegi qorshaǵan ortaǵa keltirilgen zalaldy sotpen májbúrlep óndirilýde.
