Jańa jobany Ortalyq komýnıkasıalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhaty kezinde QR BǴM «Oqýlyq» ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń dırektory Ǵanı Beısembaev myrza tanystyryp ótti. Sonymen qatar baspasóz máslıhatyna «Nazarbaev Zıatkerlik mektepteri» DBBU Basqarma tóraǵasynyń orynbasary Svetlana Esbosynova jáne «Bilim-ınnovasıa» halyqaralyq qoǵamdyq qorynyń prezıdenti Darhan Óte qatysqanyn aıta ketýimiz kerek.
Alqaly basqosýda birinshi bolyp sóz alǵan Ǵanı Bektaıuly bul joba bilim salasyn damytýdyń Jol kartasy aıasynda qolǵa alynyp otyrǵan mańyzdy baǵyttardyń biri ekenin alǵa tartty.
– «Oqýǵa qushtar mektep» jobasyn elimizdegi mektep qasyndaǵy kitaphanalardyń jumysyn damytý arqyly júzege asyrýdy josparlap otyrmyz. Búginde respýblıka boıynsha mektep janyndaǵy kitaphanalarda 200 mln danadan astam kitap qory saqtaýly. Olardyń 38 mln kórkem ádebıetter quraıdy. Osy kórkem ádebıetterdiń 20-30 paıyzyn 80-90 jyldary shyqqan, eski kórkem ádebıetter men merzimdi basylymdar quraıdy.
Olar oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn oıatpaıtyny anyq. Sondyqtan Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev bilim salasyn Jol kartasyn damytý baǵdarlamasynda mektep kitaphanalaryn qajetti kórkem ádebıettermen qamtamasyz etý máselesin tapsyrǵan bolatyn. Osy rette bizder Prezıdent tapsyrmasyn zerdeleı kele, kitaphana qoryn qyzyqty kitaptarmen baıytý isin aldaǵy bes jyldy tolyqtaı qamtamasyz etýdi kózdep otyrmyz, – dep «Oqýlyq» ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń dırektory Ǵanı Beısembaev jaǵdaıdy qysqasha baıandap berdi.
Mine, másele qaıda jatyr. Ádette aqyn-jazýshylar biriniń aýzyna biri túkirip qoıǵandaı, jastar kitap oqymaıdy dep jastardy bosqa kinálaý ádetke aınalǵany jasyryn emes. Óz kezeginde Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev qoǵamdaǵy máseleni dál baıqap, bul máseleni sheshýdiń ońtaıly jolyn usynbaǵanda ne ister edik?
«Oqýlyq» ortalyǵynyń jetekshisi mektep kitaphanalaryndaǵy Keńes zamanynda basylyp shyqqan kórkem ádebıettiń ábden eskirgenin ózi de moıyndady. Keńestik ıdeologıa turǵysynan jazylǵan mundaı kitaptardy óskeleń urpaqqa usynýdyń ózi ábes qylyq ekeni anyq. Aldaǵy ýaqytta bul máseleni jedel túrde sheship, mektep oqýshylaryna qyzyqty kórkem ádebıetterdi usynýdyń mańyzy zor.
«Oqýlyq» ortalyǵynyń jetekshisi Ǵanı Beketaıuly aldaǵy bes jylǵa josparlanǵan jobada jastardy qyzyqtyratyn tórt baǵyt belgilenip, sol taqyryptar aıasynda kórkem ádebıetterdi shyǵaryp, ony elimizdegi mektep kitaphanalaryna taratýdy kózdep otyrǵanyn alǵa tartty. Osy rette belgilengen tórt taqyryp jaıynda aıta ketsek. Birinshi baǵytta moıyndalǵan qazaq ádebıetiniń klasık aqyn-jazýshylarynyń kitaptaryn qaıta basý kózdelse, ekinshi baǵytta álem ádebıeti klasıkteriniń kitaptaryn qazaq tilinde sóıletip, mektep jasyndaǵy balalarǵa qyzyqty shyǵarmalardy usyný qarastyrylypty. Úshinshi baǵytta qazirgi zamanǵy talantty jazýshylardyń shyǵarmalaryn kitap qylyp shyǵarý qarastyrylǵan. Al tórtinshi baǵytty ǵylymı-tanymdyq jáne oqý-ádistemelik ádebıetterdi shyǵarý josparlanypty. Osy baǵdarlama iske asqan jaǵdaıda elimizdegi mektep kitaphanalarynyń qory jyl saıyn 20 paıyzǵa jańaryp otyrady eken. Taǵy da aıta ketetin jaıt, joǵaryda atap ótken baǵyttar boıynsha tańdalynyp alǵan týyndylardy bilikti mamandardan quralǵan arnaıy komısıa suryptap, taldaǵannan keıin kitap bolyp basylyp shyǵatynyn aıta ketýimiz kerek.
Jalpy, «Oqýǵa qushtar mektep» jobasy sátti iske asatyn bolsa, elimizdegi aqyn-jazýshylardyń kitaptary kóptep basylyp shyǵyp, el arasyna keń taraıtyny anyq. Budan keıin el arasyndaǵy «jastar kitap oqymaıdy» degen áńgimege núkte qoıylatyny anyq. «Oqýǵa qushtar mektep» jobasy aldaǵy ýaqytta kitap oqýǵa qumar ult degen mártebeli atymyzdy qaıtarýǵa septigin tıgizetin mańyzdy bastama bolyp tur.
Ortalyq komýnıkasıa qyzmetinde ótken basqosýda «Oqýlyq» ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń dırektory Ǵanı Beısembaev bul joba aıasynda mektep kitaphanalarynyń qoryn tolyqtyrýdan bólek, kitaphanalardyń materıaldyq-tehnıkalyq jaǵdaıyn jaqsartý isine de aıryqsha kóńil bólinip otyrǵanyn tilge tıek etti.
– Qazirgi tańda mektep kitaphanalarynda oqýshylardyń kitap oqýyna qolaıly oqý zaldary joq. Aldaǵy ýaqytta osy olqylyqtyń ornyn toltyratyn bolamyz. Búginde jańadan salynǵan mektepterdiń ózinde oqý orny qarastyrylmaǵan. Bul kemshilikti tez arada joıatyn bolamyz. Oqý zaldary bezendirilip, qajetti kompúterlik jabdyqtarmen jabdyqtalatyn bolady. Budan basqa mektep kitaphanalarynda jumys isteıtin kitaphanashylardyń kásibı biliktiligin arttyrýdy da kózdep otyrmyz. Birinshi kezekte olardy attestasıadan ótkizip, aılyq jalaqysyn kóterý qarastyrylýda. Budan keıin elimizdegi joǵary oqý oryndary daıyndaıtyn kitaphanashy mamandyǵynyń statýsyn kóterip, «pedagog – kitaphanashy» degen mártebe beriletin bolady, – dedi Ǵanı Beısembaev.
Osylaısha, QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligi kópten beri qoǵam nazarynan tys qalǵan mekteptegi kitaphanalardyń jaǵdaıyn jaqsartýdy alǵash ret qolǵa alyp otyr. Bul óz kezeginde elimizde ultjandy, patrıot jastardyń sanyn arttyra túsetin mańyzdy shara dep esepteımiz.
Nurlan Jumaqanov