2021 jyldan bastap Qazaqstanda QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi (QNRDA) engizgen qaryz alýshylardy ońaltýdyń jańa tetigi jumys isteıdi.
QNRDA málimeti boıynsha, sáýir aıynyń sońyna taman kredıtter boıynsha «ońaltyldy» degen mártebeni avtomatty túrde 1 419 000 azamat alǵan.
Demek, buǵan deıin ıpoteka ala almaı júrgen bir jarym mıllıonnan astam otandasymyz endi úı jaıyn jaqsartýǵa múmkindik alyp otyr.
Azamattar «qara tizimge» qalaı kirip ketken?
QNRDA málimeti boıynsha, nesıe qaryzyn 90 kúnnen astam ýaqytta tólemegen jaǵdaıda, aqparat kredıttik búro júıesinde kórsetiledi. Sol sátten bastap bankter men mıkroqarjylyq uıymdar nesıe bermeıtin bolady. Sondyqtan ózińizdiń kredıttik jaýapkershiligińizge muqıat bolǵanyńyz jón.
Kredıt tóleýdi bir-eki kúnge keshiktirse she?
Eger bir-eki kún nesıe tólemin ýaqytynda tólemeseńiz, qatty qobaljýdyń qajeti joq. Sol keshiktirilgen ýaqytqa eseptelgen ósimin (pená) qosyp, ótep tastaǵan abzal. Ol jaǵdaıda eshqaıda aqparat jiberilmeıdi. Tek bank menejeri habarlasyp, eske salýy múmkin. Kredıttik búroǵa aqparat tek nesıeni óteý merzimi 90 kúnge keshiktirilse ǵana barady.
Kredıttik ońaltýdy qalaı alýǵa bolady?
Kredıttik ońaltý degenimiz – sizdiń nesıe tarıhyńyz túzeldi degendi bildiredi. Iaǵnı, buryn esh bank kredıt bermese, endi olar sizge nesıe berýge ket ári emes bolady. Ol kredıttik búrodaǵy sizdiń doseńizde kórsetilip turatyn statýs. Osy mártebe avtomatty túrde ózi beriledi. Oǵan qandaı da bir qujattar talap etilmeıdi. Rásimdi kredıttik búro merzimi ótken boryshty ótegennen keıin 12 aı ótken soń jáne osy kezeńde ózge de merzimi ótken bereshek bolmaǵan kezde júrgizedi.
Eger siz «qara tizimde» júrseńiz, biraq qazir bank nemese basqa da qarjy uıymdary aldynda esh qaryzyńyz bolmasa, sizdi memleket avtomatty túrde ońaltýy ǵajap emes. Onyń jaıyn bilý úshin egovten kredıttik esep suratyp, statýsty tekserip qoıýǵa bolady.
