Qazaqstannyń eks-prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen Ózbekstannyń eks-basshysy Islam Karımov Qyrǵyzstandy 1991-2005 jyldary aralyǵynda basqarǵan Asqar Aqaevty táýelsiz medıa men jýrnalıserdi qoldaǵany úshin synaǵan. Bul týraly Aqaev «Nakta» podkastynda aıtyp berdi, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Aqaevtyń sózinshe, ol Qyrǵyzstanda amerıkalyq táýelsiz medıalardyń ashylýyna qatty qyzyqqan.
«Resmı saparlardyń birinde Freedom House uıymy (demokratıany jáne adam quqyqtaryn qorǵaıtyn uıym) maǵan premıa berip, meni táýelsiz memleketter arasyndaǵy eń demokratıalyq prezıdent dep tanydy. Olar elimizde táýelsiz medıalarǵa kómektesetin ortalyq ashýdy usyndy. Men qyzyǵýshylyq tanytyp, ruqsatymdy berip, Freedom House sol ortalyqty basqarýmen aınalysty», - deıdi Aqaev.
Aqaevtyń sózinshe, onyń táýelsiz medıalardy qoldaý ıdeıasyn Nazarbaev pen Karımov unatpaǵan.
«Kórshi eldiń basshylarmen bolǵan kezdesýdiń birinde Karımov pen Nazarbaev «Áı, demokrat, sen ne isteseń de óziń bilesiń ǵoı, biraq seniń elińdegi tıpografıadan shyǵatyn gazetter ne úshin bizdi synap, materıal jazyp júr?» dedi. Sebebi tıpografıadan shyqqan gazetter Almaty men Tashkentte de taratylǵan», - deıdi Aqaev.
Qyrǵyzstannyń burynǵy prezıdenti sol ortalyqty ashýy qate sheshim bolǵanyn aıtady. Onyń sózinshe, jýrnalıserdiń dáleldenbegen synı materıaldarynyń saldarynan 2005 jyly naýryzda memlekettik tóńkeris bolǵan. Aqaev Freedom House memlekettik tóńkeris jasaýdy qarjylandyrǵanyn aıtady.
Eske salaıyq, buǵan deıin Qyrǵyzstannyń burynǵy prezıdenti Asqar Aqaev joǵary keńeske eks-prezıdent mártebesin qaıtarýdy surap ótinish bildirgen bolatyn.
Bul týraly Konstıtýsıalyq zańnama, memlekettik qurylym, sot-quqyqtyq máseleler jáne reglament jónindegi parlament komıtetiniń tóraǵasy Cholpon Sultanbekova málimdedi.
Sultanbekovanyń aıtýynsha, Aqaevtan hat oǵan 5 qyrkúıek kúni tańda kelip túsken. Al Jogorký Keneshtiń spıkeri Nurlanbek Shákievtiń atyna 30 shildede kelip túsken. Depýtat Aqaevqa eks-prezıdent mártebesin qaıtarý máselesi kún tártibine enip-enbeıtinin jáne qashan talqylanatynyn túsindirdi.
«Aldymen fraksıalar, olardyń jetekshileri jáne depýtattarmen kelissózder júrgiziledi. Osydan keıin máseleni talqylaýǵa shyǵaratyn kúndi jarıalaımyz», – dep túsindirdi ol.
Keıinnen parlament Aqaevtyń ótinishin qanaǵattandyrmaǵany belgili boldy.
Aıta keteıik, Asqar Aqaevtyń uly Aıdar Aqaev 1998 jyly Nursultan Nazarbaevtyń qyzy Álıa Nazarbaevaǵa úılengen bolatyn. Ol kezde Álıa 18 jasta bolǵan. Aıdar Aqaev 2020 jyly aqpanda 44 jasynda Máskeýde qaıtys boldy.
Asqar Aqaev – táýelsiz Qyrǵyzstannyń alǵashqy prezıdenti. Ol respýblıkaǵa 2005 jylǵa deıin basshylyq etti. 2005 jylǵy 24 naýryzda Aqaevtardyń otbasylyq bıligine qarsy baǵyttalǵan halyqtyq kóterilis nátıjesinde ol prezıdenttik qyzmetten qulatyldy. Sol jyly Jogorký Kenesh ony «alǵashqy prezıdent» mártebesinen aıyrdy. 2010 jyly ýaqytsha úkimet te óziniń jarlyǵymen Asqar Aqaevty «eks» mártebesinen aıyrdy.
