Qazybekovanyń ýáji
Májilis depýtatynyń aıtýynsha jańa talap shaǵyn kásipkerlerdiń jolyn kesip, valúta satý isinde «kóleńkeli bıznestiń» órkendeýine áser etýi múmkin. Sonymen qatar, depýtat jańa talap iri qarjy uıymdary men bankterdiń múddesin kózdeıtinin de jasyrmapty.
– Shaǵyn kásipkerlik salasyn adamdardy jumyspen qamtıtyn sala dep qaramaý kerek, sonymen qatar bul salany qyzmet kórsetý salasyn damytýshy ekenin de umytpaǵan jón. Osyǵan deıin shaǵyn valúta aıyrbastaý nysandary qolaıly kýrspen halyqtyń valútasyn aıyrbastap, qyzmet kórsetip keldi. Ol kúndiz-túni jumys istedi. Al bankter túnde bólimshelerin ashyp, birli-jarym klıenttiń aqshasyn aıyrbastap bermeıdi. Ózbekstannyń qarjy salasynda dál osyǵan uqsas reforma júrip, qarapaıym halyq tımidi baǵada qolyndaǵy valútasyn aıyrbastaı almaı qınalǵany esimde. Bizge munyń qajeti qansha? – dep Merýert Qazybekova kókeıde júrgen oıyn ortaǵa sady.
Óz kezeginde Májilis depýtaty «Aq jol» partıasynyń aımaqtaǵy fılıaldarynan Ulttyq banktyń jańa talaptaryna qarsy shaǵyn kásipkerlerden hattar kóptep kelip jatqanyn aıtty.
100 mln teńge
Jańa talap boıynsha budan bylaı respýblıkalyq mańyzy bar qalalarda ornalasqan valúta aıyrbastaý pýnktteriniń kasasyndaǵy qarjysy 100 mln teńgeden kem bolmaýy kerek eken (burynǵy talapta 30 mln teńge). Shaǵyn valúta aıyrbastaý pýnktterinde munshama qyrýar qarjy qaıdan bolsyn. Erbolat Dosaev bastaǵan Ulttyq banktyń mamandary buǵan bas aýyrtpaǵan syńaıly.
– «Kasadaǵy qarjy qorynyń tómengi shegi 100 mln teńge bolýy kerek» degen talapty aqylǵa sıdyra almadym. Ulttyq bank kasada 100 mln teńge bolsa bul elimizdegi kásipkerlikti damytatynyn aıtýda. Qazir eshkim qolyndaǵy 300 myń dollaryn birinshi kezdesken valúta aıyrbastaý pýnkitine baryp, teńgege aınaldyryp almaıdy. Mundaı jaǵdaı bolsa da, óte sırek kezdesýi múmkin. Sondyqtan Ulttyq banktyń jańa talaby logıkaǵa syımaıdy, – dedi depýtat.
Jańa talapta valúta aıyrbastaý pýnktteriniń ýaqytyn qysqartý isi de nazardan tys qalmapty. Eger Ulttyq banktyń talabyna Úkimet toqtaý salmasa, budan bylaı valúta aıyrbastaý pýnktteri qas qaraıǵansha jumys istemeıdi.
Búginde eldiń bári kúni boıy jumys isteıtini belgili. Olar jumystan keıin ǵana jaqyn mańdaǵy valúta aıyrbastaý pýnktine baryp, aılyqtan jyrymdap jınaǵan 100-200 dollaryn teńgege aıyrbastap, qajetine jaratatyny belgili. Muny Dosaev bilmeı me?
Kasır qyzdy alystan tanıtyn boldyq
Bul talap shaǵyn kásipkerlerdi bylaı qoıǵanda qarapaıym halyq úshin de tıimsiz bolyp tur. Jumys arasynda 100 dollardy teńgege aıyrbastaý úshin kóshe kezip ketken qyzmetkerin bastyǵy basynan sıpaı qoımasy anyq.
Taǵyda aıtasaq, Ulttyq banktyń jańa talaby boıynsha valúta aıyrbastaý pýnktiniń ıeleri kúzet jaldap, kasırdiń qaýipsizdigi qamtamasyz etý úshin oqqaǵar jaldaýy kerek eken (Inkasatordyń kómegine júginińder demegenine shúkir). Aldaǵy ýaqytta ádemi qyzdyń qasynda bes qarýyn asynǵan bireý júrse, álgi boıjetkenniń valúta aıyrbastaý pýnktinde isteıtin kasır qyz ekenin alystan tanıtyn boldyq.
Jaǵdaı osyndaı. Erbolat Dosaevtyń tyń ıdeıalaryna «Aq jol» partıasy qarsy turyp, qoǵamǵa óziniń saıası salmaǵyn kórsetýge bekinipti.
Nurlan JUMAHAN