Ádep jónindegi ýákil degenimiz kim? Ol qandaı fýnksıalardy júzege asyrady? Osy máselelerge qysqasha toqtalaıyn.
Ádep jónindegi ýákil – qyzmettik ádep normalarynyń saqtalýyn jáne memlekettik qyzmet, sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl týraly zańnama men Qazaqstan Respýblıkasy memlekettik qyzmetshileriniń ádep kodeksin buzýshylyqtardyń profılaktıkasyn qamtamasyz etý qyzmetin júzege asyratyn, sondaı-aq óz fýnksıalary sheginde memlekettik qyzmetshiler men azamattarǵa keńes (konsýltasıa) beretin memlekettik qyzmetshi.
Ádep jónindegi ýákildiń fýnksıalary basshylyq qyzmet atqaratyn, sondaı-aq ujymda qadirli jáne qurmetke ıe bolǵan memlekettik qyzmetshige júkteledi.
Erejeniń talaptaryna sáıkes, ýákildiń derbes laýazymy bolady nemese onyń fýnksıalary memlekettik organdardyń qyzmetshilerine júkteledi.
Men qyzmet jasaıtyn Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń Mańǵystaý oblysy boıynsha departamentinde ádep jónindegi ýákildiń fýnksıalary 19 qazan 2018 jyly ózime júktelgen bolatyn.
Osy kezeńnen bastap búgingi kúnge deıin qandaı jumystar atqaryldy? Qandaı nátıjelerge qol jetkizildi? Bul suraqtarǵa jaýap berý úshin sońǵy jyldarda atqarylǵan jumystardyń statısıkasyna kóz júgirtsek.
Kórsetilgen merzim ishinde memlekettik qyzmetshilerge, jeke jáne zańdy tulǵalarǵa barlyǵy 128 konsýltasıalyq keńester berildi (111-i memlekettik qyzmetshiler, 17-i jeke nemese zańdy tulǵalar).
Jeke qabyldaýlarda 134 tulǵa ózderiniń suraqtarymen kelgen, olarǵa zań júzinde túsindirmeler berildi.
Buqaralyq aqparat quraldarynda aýmaqtyq departamenttiń qyzmetine qatysty 400-den astam jaǵymdy maqala jarıalandy.
Ózimniń quzyryma kiretin negizgi zańnamalardy jáne ádep normalaryn túsindirý baǵytynda 312 shara ótkizildi. Negizgi sharalarǵa semınarlar, leksıalar, beınerolıkter daıyndaý, gazetterde jáne ınternet saıttarda maqala jarıalaý, teledıdar, radıoda sóz sóıleý jáne t.b. kiredi.
Ádep jónindegi ýákil retinde engizgen usynystarym negizinde 39 memlekettik qyzmetshi laýazymdyq mindetterin úlgili oryndaǵany jáne jumystaǵy basqa da jetistikteri úshin ár túrli deńgeıde kótermelengen (syıaqy berý, alǵys hattar, gramotalarmen marapattaý). Olardyń arasynda tek aýmaqtyq depatamenttiń ǵana emes, basqa da memlekettik organdardyń qyzmetshileri bar.
Budan basqa, departamenttegi moraldyq-psıhologıalyq ahýaldy baqylap otyrý úshin 6 aıda kemine 1 ret anonımdik saýalnama júrgizilip otyrady. Aıta ketý kerek, sońǵy 2-3 jylda bul baǵyttaǵy jaǵdaı birqalypty jáne qyzmetshilerdiń bergen baǵasyna sáıkes ahýal qolaıly (jaǵymdy) dep baǵalanyp keledi.
Memlekettik organdaǵy ishki ahýal durys bolmasa, bul sol organnyń jumysyna, alǵa qaraı damýyna, aldyna qoıylǵan mindetterge qol jetkizýine jáne basqa da kórsetkishterge keri áserin tıgizeri sózsiz.
Al ondaı jaǵymdy ahýalǵa qalaı qol jetkizýge bolady? Álde ol ózinen-ózi qalyptasatyn jaǵdaı ma?
Árıne, jaǵymdy moraldyq-psıhologıalyq ahýal ózinen-ózi qalyptasýy múmkin emes. Kelesi jasalǵan jumystar osy suraqtarǵa naqty jaýap bere alady.
Departament qyzmetshileri arasynda korporatıvtik mádenıetti qalyptastyrý jáne personaldy damytý baǵytynda sharalar keshendi túrde uıymdastyrylyp keledi. Mysaly, joǵaryda atalǵan kezeńde 80-nen astam ár-túrli sharalar ótkizildi. Olardyń qatarynda, sporttyq jarystarǵa qatysý, óner, mádenıet jáne qoǵamǵa belgili tulǵalarmen kezdesý, qaıyrymdylyq sharalaryn ótkizý, teatr, keshterge ujymmen barý, merekelik sharalar uıymdastyrý, mýzeı, tarıhı oryndarmen tanysý jáne t.b. bar.
Tek departament emes, oblys kóleminde memlekettik organdardyń qyzmetshilerin sportqa keńinen baýlý baǵytynda birqatar jumystar atqaryldy.
Mysaly, Memlekettik mekemeler qyzmetkerleriniń arasynda shaǵyn fýtboldan «Memlekettik kúzgi Lıga» jarysy sońǵy 3 jyl qatarynan uıymdastyrylyp, memlekettik qyzmetshiler tarapynan úlken qoldaý tapty.
Budan bólek, kásibı memlekettik qyzmetshi kúni merekesi qarsańynda sporttyń birneshe túrinen jyl saıyn memlekettik qyzmetshiler arasynda Spartakıada oıyndaryn ótkizý dástúrge aınalǵan.
Osyndaı jarystardy uıymdastyryp qana qoımaı, oǵan ózimniń belsene qatysýym, osylaısha departament qyzmetshilerin sporttyq sharalarǵa keńinen tartýdyń nátıjesinde aýmaqtyq departament sońǵy Spartakıada oıyndarynda oblystyq deńgeıde komandalyq birinshi oryndy ıelendi.
Buǵan qosa, 2019 jyly oblys kóleminde voleıbol oınynan qurama komanda jasaqtap, Pavlodar oblysynda ótken memlekettik ákimshilik qyzmetshiler (erler) arasyndaǵy respýblıkalyq týrnırge qatysyp qaıttyq. Atalǵan jarysqa qatysyp top jarmasaq ta tájirıbe jınaqtadyq, sonymen birge, osyndaı respýblıka kóleminde ótkiziletin jarystardy ózimizdiń oblysymyzda da ótkizsek degen oı túıdik. Sporttyq sharalardy ótkizý barysynda Aqtaý qalalyq jáne oblystyq dene shynyqtyrý jáne sport bólimi men basqarmasynyń qosqan úlesi orasan.
2020 jyly pandemıaǵa baılanysty engizilgen karantındik sharalarǵa sáıkes kóptegen sharalardyń júzege asýy keıinge qaldy.
Aıta ketý kerek, sońǵy eki jylda aýmaqtyq departament qyzmetshileri tarapynan etıka normalaryn buzý, olardy tártiptik jazaǵa tartý nemese jeke jáne zańdy tulǵalar tarapynan qandaı da bir shaǵymdar tirkelmedi.
Kez-kelgen sapaly ári júıeli atqarylǵan jumystar óziniń oń nátıjesin bermeı qoımasy anyq. Atqarylǵan jumystar munymen shektelmeıdi.
Kelesi mańyzdy másele, Ádep jónindegi ýákilderge basshylar tarapynan árdaıym qoldaý kórsetilip otyrýy qajet. Olaı bolmaǵan jaǵdaıda, men aıtyp otyrǵandaı oń nátıjelerge qol jetkizý qıyndaı túsedi. Aýmaqtyq departamentke keler bolsam, basshylyq tarapynan tek qoldaý ǵana emes, kez-kelgen sharaǵa ózderi tikeleı aralasyp, ujymmen árdaıym birge ekenderin dáleldep keledi.
Joǵary turǵan Agenttik Tóraǵasy Anar Nuralyqyzynyń da kóptegen «Igi ister ýaqyty» atty sharalardyń bastamasy bolyp júrgenin maqtanyshpen aıta alamyz. Ondaı ıgi isterdi óńirlerde de jalǵastyrýdamyz.
Aǵymdaǵy jyldyń basynan beri jaǵdaıy tómen birneshe otbasyna qajetti azyq-túlikpen kómek kórsetildi. Mundaı sharalar tek bir rettik emes, júıeli túrde qolǵa alynyp keledi jáne aldaǵy ýaqytta da óz jalǵasyn tabatyn bolady.
Ózimniń memlekettik qyzmettegi 20 jyldan astam tájirıbemmen qyzmetshilermen bólisýden jalyqqan emespin. Memlekettik qyzmetshilerdiń ádeptiligi taqyrybynda Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik basqarý akademıasynyń oblystyq fılıalynda dárister oqyp turamyn.
Basqa memlekettik organdardaǵy Ádep jónindegi ýákildermen jumys barysynda kezdesip, olardyń jumysyn úılestirý jáne uıymdastyrý baǵytynda konsýltasıalyq kómekter kórsetilip, usynystar berilip keledi.
Osy jerde aıta ketý kerek, sońǵy 2020 jylǵy «Qoǵamdyq pikir» zertteý ınstıtýtymen júrgizilgen Memlekettik qyzmetshilerdiń ádeptilik deńgeıin aıqyndaý týraly áleýmettik saýalnama nátıjeleri boıynsha eń joǵary ortasha baǵany Qostanaı (9,08), Jambyl (8,05) jáne Mańǵystaý oblysy (7,96) ákimdikteri alyp otyr. Iaǵnı, Mańǵystaý oblysy alǵashqy úshtiktiń qatarynda.
Bul da, joǵaryda atalyp otyrǵan keshendi jumystardyń nátıjesi dep sanaımyz.
Árıne, áli de bolsa memlekettik qyzmetshiler tarapynan ádeptilikti saqtaý, onyń deńgeıin kóterý baǵytynda kóńil bólinýge jatatyn biraz máseleler bar.
Sonyń ishinde, Ádep jónindegi ýákilderdiń (ásirese jergilikti atqarýshy organdardaǵy) óz aldyna derbestigin qamtamasyz etýdi usynar edim. Sebebi, ýákilder memlekettik organnyń basshylyǵyna táýeldi bolýyna baılanysty, keıbir oryn alǵan ádep normalaryn buzý derekterin obektıvti túrde qaraı almaýy múmkin. Bul jóninde biraz usynystarymdy Agenttikke joldaǵan bolatynmyn, olar qaralý ústinde.
Alda da atqarylar jumystar az emes. Endeshe "bir jeńnen qol, bir jaǵadan bas shyǵaryp" alǵa qoıǵan maqsatymyzǵa birge jetelik. Qalaı alyp qarasaq ta qyzmet te, abyroı da ortaq. "Jumyla kótergen júk jeńil" demekshi, kez-kelgen qıyndyqty birge eńserýge bolady.
Olaı bolsa, óńirimizdegi Ádep jónindegi ýákilderge osy baǵyttaǵy jumystardy odan ári jańa qarqynmen jalǵastyrýǵa shaqyra otyryp, jumystaryńyzǵa sáttilik tilegim keledi. Árbir kúnimiz jarqyn sátterge toly bolsyn, qadirli áriptester!
Erlegen Mendalıev, Mańǵystaý oblysy boıynsha departamenti basshysynyń orynbasary, Ádep jónindegi keńes hatshylyǵynyń meńgerýshisi, ádep jónindegi ýákil.
Aqparat úshin: Aýmaqtyq departamenttiń ádep jónindegi ýákilimen 8/7292/30-30-05 jumys telefony, ye.mendaliyev@kyzmet.gov.kz elektrondyq poshtasy arqyly habarlasýǵa múmkindik bar nemese Aqtaý qalasy, 31a sh/a, 5-ǵımarattyń sol jaq qanaty 2-shi qabatyndaǵy keńsege kelip ótinish bildirýge bolady.
