ادەپ جونىندەگى ۋاكىل دەگەنىمىز كىم؟ ول قانداي فۋنكسيالاردى جۇزەگە اسىرادى؟ وسى ماسەلەلەرگە قىسقاشا توقتالايىن.
ادەپ جونىندەگى ۋاكىل – قىزمەتتىك ادەپ نورمالارىنىڭ ساقتالۋىن جانە مەملەكەتتىك قىزمەت، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل تۋرالى زاڭناما مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرىنىڭ ادەپ كودەكسىن بۇزۋشىلىقتاردىڭ پروفيلاكتيكاسىن قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتىن جۇزەگە اسىراتىن، سونداي-اق ءوز فۋنكسيالارى شەگىندە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر مەن ازاماتتارعا كەڭەس (كونسۋلتاسيا) بەرەتىن مەملەكەتتىك قىزمەتشى.
ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدىڭ فۋنكسيالارى باسشىلىق قىزمەت اتقاراتىن، سونداي-اق ۇجىمدا ءقادىرلى جانە قۇرمەتكە يە بولعان مەملەكەتتىك قىزمەتشىگە جۇكتەلەدى.
ەرەجەنىڭ تالاپتارىنا سايكەس، ۋاكىلدىڭ دەربەس لاۋازىمى بولادى نەمەسە ونىڭ فۋنكسيالارى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قىزمەتشىلەرىنە جۇكتەلەدى.
مەن قىزمەت جاسايتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتىندە ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدىڭ فۋنكسيالارى 19 قازان 2018 جىلى وزىمە جۇكتەلگەن بولاتىن.
وسى كەزەڭنەن باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن قانداي جۇمىستار اتقارىلدى؟ قانداي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلدى؟ بۇل سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن سوڭعى جىلداردا اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ ستاتيستيكاسىنا كوز جۇگىرتسەك.
كورسەتىلگەن مەرزىم ىشىندە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە، جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا بارلىعى 128 كونسۋلتاسيالىق كەڭەستەر بەرىلدى (111ء-ى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر، 17ء-ى جەكە نەمەسە زاڭدى تۇلعالار).
جەكە قابىلداۋلاردا 134 تۇلعا وزدەرىنىڭ سۇراقتارىمەن كەلگەن، ولارعا زاڭ جۇزىندە تۇسىندىرمەلەر بەرىلدى.
بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا اۋماقتىق دەپارتامەنتتىڭ قىزمەتىنە قاتىستى 400-دەن استام جاعىمدى ماقالا جاريالاندى.
ءوزىمنىڭ قۇزىرىما كىرەتىن نەگىزگى زاڭنامالاردى جانە ادەپ نورمالارىن ءتۇسىندىرۋ باعىتىندا 312 شارا وتكىزىلدى. نەگىزگى شارالارعا سەمينارلار، لەكسيالار، بەينەروليكتەر دايىنداۋ، گازەتتەردە جانە ينتەرنەت سايتتاردا ماقالا جاريالاۋ، تەلەديدار، راديودا ءسوز سويلەۋ جانە ت.ب. كىرەدى.
ادەپ جونىندەگى ۋاكىل رەتىندە ەنگىزگەن ۇسىنىستارىم نەگىزىندە 39 مەملەكەتتىك قىزمەتشى لاۋازىمدىق مىندەتتەرىن ۇلگىلى ورىنداعانى جانە جۇمىستاعى باسقا دا جەتىستىكتەرى ءۇشىن ءار ءتۇرلى دەڭگەيدە كوتەرمەلەنگەن (سىياقى بەرۋ، العىس حاتتار، گراموتالارمەن ماراپاتتاۋ). ولاردىڭ اراسىندا تەك اۋماقتىق دەپاتامەنتتىڭ عانا ەمەس، باسقا دا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قىزمەتشىلەرى بار.
بۇدان باسقا، دەپارتامەنتتەگى مورالدىق-پسيحولوگيالىق احۋالدى باقىلاپ وتىرۋ ءۇشىن 6 ايدا كەمىنە 1 رەت انونيمدىك ساۋالناما جۇرگىزىلىپ وتىرادى. ايتا كەتۋ كەرەك، سوڭعى 2-3 جىلدا بۇل باعىتتاعى جاعداي ءبىرقالىپتى جانە قىزمەتشىلەردىڭ بەرگەن باعاسىنا سايكەس احۋال قولايلى (جاعىمدى) دەپ باعالانىپ كەلەدى.
مەملەكەتتىك ورگانداعى ىشكى احۋال دۇرىس بولماسا، بۇل سول ورگاننىڭ جۇمىسىنا، العا قاراي دامۋىنا، الدىنا قويىلعان مىندەتتەرگە قول جەتكىزۋىنە جانە باسقا دا كورسەتكىشتەرگە كەرى اسەرىن تيگىزەرى ءسوزسىز.
ال ونداي جاعىمدى احۋالعا قالاي قول جەتكىزۋگە بولادى؟ الدە ول وزىنەن-وزى قالىپتاساتىن جاعداي ما؟
ارينە، جاعىمدى مورالدىق-پسيحولوگيالىق احۋال وزىنەن-وزى قالىپتاسۋى مۇمكىن ەمەس. كەلەسى جاسالعان جۇمىستار وسى سۇراقتارعا ناقتى جاۋاپ بەرە الادى.
دەپارتامەنت قىزمەتشىلەرى اراسىندا كورپوراتيۆتىك مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ جانە پەرسونالدى دامىتۋ باعىتىندا شارالار كەشەندى تۇردە ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. مىسالى، جوعارىدا اتالعان كەزەڭدە 80-نەن استام ءار-تۇرلى شارالار وتكىزىلدى. ولاردىڭ قاتارىندا، سپورتتىق جارىستارعا قاتىسۋ، ونەر، مادەنيەت جانە قوعامعا بەلگىلى تۇلعالارمەن كەزدەسۋ، قايىرىمدىلىق شارالارىن وتكىزۋ، تەاتر، كەشتەرگە ۇجىممەن بارۋ، مەرەكەلىك شارالار ۇيىمداستىرۋ، مۋزەي، تاريحي ورىندارمەن تانىسۋ جانە ت.ب. بار.
تەك دەپارتامەنت ەمەس، وبلىس كولەمىندە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قىزمەتشىلەرىن سپورتقا كەڭىنەن باۋلۋ باعىتىندا ءبىرقاتار جۇمىستار اتقارىلدى.
مىسالى، مەملەكەتتىك مەكەمەلەر قىزمەتكەرلەرىنىڭ اراسىندا شاعىن فۋتبولدان «مەملەكەتتىك كۇزگى ليگا» جارىسى سوڭعى 3 جىل قاتارىنان ۇيىمداستىرىلىپ، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر تاراپىنان ۇلكەن قولداۋ تاپتى.
بۇدان بولەك، كاسىبي مەملەكەتتىك قىزمەتشى كۇنى مەرەكەسى قارساڭىندا سپورتتىڭ بىرنەشە تۇرىنەن جىل سايىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر اراسىندا سپارتاكيادا ويىندارىن وتكىزۋ داستۇرگە اينالعان.
وسىنداي جارىستاردى ۇيىمداستىرىپ قانا قويماي، وعان ءوزىمنىڭ بەلسەنە قاتىسۋىم، وسىلايشا دەپارتامەنت قىزمەتشىلەرىن سپورتتىق شارالارعا كەڭىنەن تارتۋدىڭ ناتيجەسىندە اۋماقتىق دەپارتامەنت سوڭعى سپارتاكيادا ويىندارىندا وبلىستىق دەڭگەيدە كوماندالىق ءبىرىنشى ورىندى يەلەندى.
بۇعان قوسا، 2019 جىلى وبلىس كولەمىندە ۆولەيبول وينىنان قۇراما كوماندا جاساقتاپ، پاۆلودار وبلىسىندا وتكەن مەملەكەتتىك اكىمشىلىك قىزمەتشىلەر (ەرلەر) اراسىنداعى رەسپۋبليكالىق تۋرنيرگە قاتىسىپ قايتتىق. اتالعان جارىسقا قاتىسىپ توپ جارماساق تا تاجىريبە جيناقتادىق، سونىمەن بىرگە، وسىنداي رەسپۋبليكا كولەمىندە وتكىزىلەتىن جارىستاردى ءوزىمىزدىڭ وبلىسىمىزدا دا وتكىزسەك دەگەن وي تۇيدىك. سپورتتىق شارالاردى وتكىزۋ بارىسىندا اقتاۋ قالالىق جانە وبلىستىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ءبولىمى مەن باسقارماسىنىڭ قوسقان ۇلەسى وراسان.
2020 جىلى پاندەمياعا بايلانىستى ەنگىزىلگەن كارانتيندىك شارالارعا سايكەس كوپتەگەن شارالاردىڭ جۇزەگە اسۋى كەيىنگە قالدى.
ايتا كەتۋ كەرەك، سوڭعى ەكى جىلدا اۋماقتىق دەپارتامەنت قىزمەتشىلەرى تاراپىنان ەتيكا نورمالارىن بۇزۋ، ولاردى تارتىپتىك جازاعا تارتۋ نەمەسە جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار تاراپىنان قانداي دا ءبىر شاعىمدار تىركەلمەدى.
كەز-كەلگەن ساپالى ءارى جۇيەلى اتقارىلعان جۇمىستار ءوزىنىڭ وڭ ناتيجەسىن بەرمەي قويماسى انىق. اتقارىلعان جۇمىستار مۇنىمەن شەكتەلمەيدى.
كەلەسى ماڭىزدى ماسەلە، ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدەرگە باسشىلار تاراپىنان ءاردايىم قولداۋ كورسەتىلىپ وتىرۋى قاجەت. ولاي بولماعان جاعدايدا، مەن ايتىپ وتىرعانداي وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ قيىنداي تۇسەدى. اۋماقتىق دەپارتامەنتكە كەلەر بولسام، باسشىلىق تاراپىنان تەك قولداۋ عانا ەمەس، كەز-كەلگەن شاراعا وزدەرى تىكەلەي ارالاسىپ، ۇجىممەن ءاردايىم بىرگە ەكەندەرىن دالەلدەپ كەلەدى.
جوعارى تۇرعان اگەنتتىك ءتوراعاسى انار نۇرالى قىزىنىڭ دا كوپتەگەن «يگى ىستەر ۋاقىتى» اتتى شارالاردىڭ باستاماسى بولىپ جۇرگەنىن ماقتانىشپەن ايتا الامىز. ونداي يگى ىستەردى وڭىرلەردە دە جالعاستىرۋدامىز.
اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى جاعدايى تومەن بىرنەشە وتباسىنا قاجەتتى ازىق-تۇلىكپەن كومەك كورسەتىلدى. مۇنداي شارالار تەك ءبىر رەتتىك ەمەس، جۇيەلى تۇردە قولعا الىنىپ كەلەدى جانە الداعى ۋاقىتتا دا ءوز جالعاسىن تاباتىن بولادى.
ءوزىمنىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى 20 جىلدان استام تاجىريبەممەن قىزمەتشىلەرمەن بولىسۋدەن جالىققان ەمەسپىن. مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ادەپتىلىگى تاقىرىبىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ وبلىستىق فيليالىندا دارىستەر وقىپ تۇرامىن.
باسقا مەملەكەتتىك ورگاندارداعى ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدەرمەن جۇمىس بارىسىندا كەزدەسىپ، ولاردىڭ جۇمىسىن ۇيلەستىرۋ جانە ۇيىمداستىرۋ باعىتىندا كونسۋلتاسيالىق كومەكتەر كورسەتىلىپ، ۇسىنىستار بەرىلىپ كەلەدى.
وسى جەردە ايتا كەتۋ كەرەك، سوڭعى 2020 جىلعى «قوعامدىق پىكىر» زەرتتەۋ ينستيتۋتىمەن جۇرگىزىلگەن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ادەپتىلىك دەڭگەيىن ايقىنداۋ تۋرالى الەۋمەتتىك ساۋالناما ناتيجەلەرى بويىنشا ەڭ جوعارى ورتاشا باعانى قوستاناي (9،08)، جامبىل (8،05) جانە ماڭعىستاۋ وبلىسى (7،96) اكىمدىكتەرى الىپ وتىر. ياعني، ماڭعىستاۋ وبلىسى العاشقى ۇشتىكتىڭ قاتارىندا.
بۇل دا، جوعارىدا اتالىپ وتىرعان كەشەندى جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى دەپ سانايمىز.
ارينە، ءالى دە بولسا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر تاراپىنان ادەپتىلىكتى ساقتاۋ، ونىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ باعىتىندا كوڭىل بولىنۋگە جاتاتىن ءبىراز ماسەلەلەر بار.
سونىڭ ىشىندە، ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدەردىڭ (اسىرەسە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارداعى) ءوز الدىنا دەربەستىگىن قامتاماسىز ەتۋدى ۇسىنار ەدىم. سەبەبى، ۋاكىلدەر مەملەكەتتىك ورگاننىڭ باسشىلىعىنا تاۋەلدى بولۋىنا بايلانىستى، كەيبىر ورىن العان ادەپ نورمالارىن بۇزۋ دەرەكتەرىن وبەكتيۆتى تۇردە قاراي الماۋى مۇمكىن. بۇل جونىندە ءبىراز ۇسىنىستارىمدى اگەنتتىككە جولداعان بولاتىنمىن، ولار قارالۋ ۇستىندە.
الدا دا اتقارىلار جۇمىستار از ەمەس. ەندەشە "ءبىر جەڭنەن قول، ءبىر جاعادان باس شىعارىپ" العا قويعان ماقساتىمىزعا بىرگە جەتەلىك. قالاي الىپ قاراساق تا قىزمەت تە، ابىروي دا ورتاق. "جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل" دەمەكشى، كەز-كەلگەن قيىندىقتى بىرگە ەڭسەرۋگە بولادى.
ولاي بولسا، وڭىرىمىزدەگى ادەپ جونىندەگى ۋاكىلدەرگە وسى باعىتتاعى جۇمىستاردى ودان ءارى جاڭا قارقىنمەن جالعاستىرۋعا شاقىرا وتىرىپ، جۇمىستارىڭىزعا ساتتىلىك تىلەگىم كەلەدى. ءاربىر كۇنىمىز جارقىن ساتتەرگە تولى بولسىن، ءقادىرلى ارىپتەستەر!
ەرلەگەن مەندالييەۆ، ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى، ادەپ جونىندەگى كەڭەس حاتشىلىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ادەپ جونىندەگى ۋاكىل.
اقپارات ءۇشىن: اۋماقتىق دەپارتامەنتتىڭ ادەپ جونىندەگى ۋاكىلىمەن 8/7292/30-30-05 جۇمىس تەلەفونى، ye.mendaliyev@kyzmet.gov.kz ەلەكتروندىق پوشتاسى ارقىلى حابارلاسۋعا مۇمكىندىك بار نەمەسە اقتاۋ قالاسى، 31ا ش/ا، 5-عيماراتتىڭ سول جاق قاناتى 2ء-شى قاباتىنداعى كەڭسەگە كەلىپ ءوتىنىش بىلدىرۋگە بولادى.
