Qazir aýyldaǵy aǵaıynnyń mal bordaqylap satý úırenshikti sharýasy desek bolady. Jeti atasynan deıin mal baqqan qazaq úshin mal sharýashylyǵy ata kásip. Desek te, qazirgi tańda mal bordaqylaý isin zaman talabyna saı júrgizsek, odan mol paıda tabýǵa bolady. Bul baǵytta asyl tuqymdy, eti álemdik naryqta suranysqa ıe iri qaralardy bordaqylaý etin saýdaǵa shyǵarýdyń mańyzy zor. Sondyqtan bizdiń sharýalar mal bordaqylap, et óndirý isine jańasha kózaqaraspen qaraýy kerek.
Elimizde mal bordaqylaý damyp keledi. 2022 jylǵy málimetke nazar aýdaratyn bolsaq, memleket aýmaǵynda irili-usaqty 594 bordaqylaý alańy jumys isteıtinin baıqaımyz. Olardyń óndiristik qýaty 50-den 20 myń basqa deıin mal bordaqylaýǵa qaýqarly. Anyǵynda mal bordaqylaý alańdary áli de usaq. Eger et eksportynda básimizdi arttyramyz desek, ortasha mal bordaqylaý alańdaryn kóptep salýymyz kerek. Mundaı sharýashylyqtardy baqylap, oǵan zamanaýı tehnologıalardy engizý óte qolaıly.
Mal bordaqylaý alańdarynyń damýy et óndirisiniń sapasy men kólemin arttyrýǵa yqpal etetini sózsóz. Búginde Túrkistan oblysynyń Ordabasy aýdanynda 28 myń bas iri qara malǵa arnalǵan bordaqylaý kesheni jumys istep tur. Bul keshen bıyl iske qosylyp, jylyna 40 myń bas iri qara maldy bordaqylap, 9,5 myń tonna taza et óndirýdi josparlap otyr. Aldaǵy ýaqytta ár oblysta osynda irgeli sharýashylyqtardyń sanyn arttyrýymyz kerek.
Osy rette mal bordaqylaý isimen aınalysyp júrgen sharýalarǵa memleket tarapynan qandaı qoldaýlar kórsetilip jatqanyna az-kem toqtalsaq. Búginde mal bordaqylaý isine memleket tarapynan sýbsıdıalar men nesıeler turaqty túrde berilip keledi. Aıtalyq, «Agrarlyq nesıe korporasıasy» AQ-y aýyl sharýashylyǵy salasynda eńbek etetin sharýashylyqtarǵa nesıe berý isin jalǵastyryp, onyń paıyzdyq mólsherlemesiniń bir bóligin memleket sýbsıdıalaıdy.
Mysaly, Taldyqorǵan qalasynyń mańyndaǵy sharýashylyq qojalyǵy 230 mln teńge nesıe alyp, 852 bas iri qara satyp alǵan. Mundaı mysaldardy kóptep keltirýge bolady. Sonymen qatar, usaq maldy bordaqylaý keshenderiniń tıptik jobalary ázirlenýde. «Shopan ata» Qazaqstannyń Ulttyq qoı ósirýshiler asosıasıasy usaq maldy bordaqylaý keshenderiniń tıptik jobasyn daıyndaýdy josparlap otyr. Bul jobalar ınvestorlar men sharýashylyqtarǵa daıyn syzbalardy qoldanýǵa múmkindik beredi.
Jalpy, Qazaqstanda mal bordaqylaý salasy memlekettik qoldaý men jeke bastamalardyń arqasynda turaqty damyp, et óndirisiniń sapasy men kólemin arttyrýǵa baǵyttalǵan.
