AQSH? Atajaýyna qarsy Eýrazıalyq odaqtyń atynan qarymta qaıtarýǵa shaqyrǵan Lavrovtyń (Reseı SİM, red.) orynbasary Aleksandr Pankınniń túneýkúngi emeýrini erteńgi kúni naqty is-áreketke ulasatyn syńaıy bar.
Pankın AQSH-pen aradaǵy aıtys-tartysty Eýrazıalyq odaqtyń kóleminde qarastyryp, Qazaqstandy Batystyń oponenti retinde kórsetkisi kelgen-di.
"Odaq elderine tize batyrǵysy keletin pasyq pıǵyldy kúshterdiń betin qaıtarý kerekpiz, bul másele kún tártibinde tur", – degen edi Pankın.
...
Kreml ókili Qazaqstannyń Lýkashenkodaı "láppaı, taqsyrǵa" salyp, álgi usynysty quptaı jónelerin kútse kerek.
Bizdiń eldiń Syrtqy ister mınıstrligi pále izdegen Pankınge lezde jaýap qatyp, kúlli odaqtyń atynan pikir bildirmeýdi eskertip ótti. Eýrazıalyq odaqtyń saıasatpen qaq-soǵy joǵyn, uıymnyń áýelgi muraty alys-beris ekenin jáne sonymen shektelý kerektigin kezekti ret qaperine saldy.
"Eýrazıalyq odaqtyń áý bastaǵy maqsat-muratynan aýytqymańyzdar. Tek qana ekonomıka jáne sonyń sheńberinen shyqpaý keregin umytpaǵaısyz, Pankın myrza. Uıymdy tabıǵatyna jat, bógde fýnksıalarmen bylǵamańyzdar. Odaqty saıasılandyrýǵa qarsy ekenimizdi málimdeımiz! Buǵan qatysty birtalaı májilis ótkizip, máselege núkte qoıǵan sekildi edik...
Batys elderine shara qoldanýdy odaq aýqymynda qarastyrýǵa jol berilmeıdi. Batys sanksıasynyń saıası astary bar. Ol tutas Eýrazıalyq odaqqa emes, osy odaqtyń ishindegi jekelegen memleketterge baǵyttalyp otyr", – dep qysqa da nusqa jaýap qatty bizdiń vedomstvo.
Osyǵan oraı The Insider-ke kólemdi maqala bergen belgili saıasattanýshy Arkadıı Dýbnov "Kreml Qazaqstannyń qyr sońyna túsip aldy. Batysqa qarsy qoımaıynsha tynym tappaıdy" degen syńaıda sóılepti.
"Bul túrimen Kreml Eýrazıalyq odaqtyń túbine jetedi. Odaqtyń kúıreýi Kremldiń kesirinen bolady. Odaqtastarynyń oıymen sanaspaýdyń sońy soǵan ákeledi. Reseı osy otyz jylda Qazaqstannyń demografıalyq quramy úlken ózgeriske ushyrap, bul elde Máskeýdiń pozısıasyn quptaı bermeıtin tegeýrindi aýdıtorıanyń qalyptasqanyn ańǵarar emes.
Aq orda kópvektorly, san salaly saıasatynan aýytqymaıdy. Buǵan birinshi kezekte osy eldegi qazaqtildi aýdıtorıa jol bermeıdi. Olar Máskeýmen aýyz jalasqansha, Batyspen birge bolǵandy jón dep sanaıdy.
Eń soraqysy reseılik saıasatkerlerdiń oı-óresi keshegi keńestik kezeńniń túsiniginen árige aspaı tur. Az ulttarmen astamsyp sóıleıtin sındrom reseılik saıasatkerler men dıplomattardy túptiń-túbi orǵa jyǵady.
Olar osy arqyly Máskeýge qarsylyqty odan ári údetip, Kremlge óshtikpen qaraıtyn aýdıtorıanyń sanyn ulǵaıtyp jatyr. Óz obaldary ózine. Qazaq qoǵamy Reseı dese kirpideı jıyryla qalatyn jaǵdaıǵa jetti. Buǵan Kremldiń ózi kináli.
Pýtınniń tóńiregi keńestik kezeńniń kelmeske ketkenin, bir kezderi qolastynda bolǵan elderge burynǵydaı ámiri júrmeıtinin paıymdaı almaı ótetin shyǵar. Qazirgi Reseıdiń eń úlken tragedıasy osy...", – deıdi sarapshy.
...
Al pále izdegen Pankınge bizdiń eldiń bıligi der kezinde toıtarys berdi. İlgeridegi málimdemeden keıin ile-shala Saýda jáne ıntegrasıa vıse-mınıstri Jánel Kúshikova jaýap qatyp, Kreml ókiliniń sózin joqqa shyǵardy.
"Bul másele kún tártibinde turǵan joq. Batys pen AQSH-qa Eýrazıalyq odaqtyń atynan ujymdasyp jaýap qatý uıymnyń quziretine kirmeıdi. Qazaqstan syrtqy saıasatta ustanǵan baǵdarynan aýytqymaıdy, prınsıpi men pozısıasynan taımaıdy", – dedi ol.
Al Arkadıı Dýbnov ýaqyt óte Máskeý men Batystyń arasy ýshyǵa túspese, bitise qoıýy ekitalaı dep paıymdaıdy. Ashýǵa býlyqqan Reseı japan túzde jalǵyz qalǵandy qalamaıdy. Qazaqstandy qaıta qolqalap, Batysqa qarsy sóıleýge ıtermeleıdi.
"Qazaqstan bas tartqan jaǵdaıda osyǵan deıingi aqparattyq arandatýǵa qaıta kóshedi. Pýtın men onyń nókerleriniń Qazaqstanǵa qatysty kúni keshegi málimdemesi aıaqasty paıda bolǵan joq. Munyń bári josparlanǵan dúnıe. Reseı quzǵa qulaýǵa shaq tur. Biraz jalǵyz qulaǵanda qalamaıdy...", – deıdi Dýbnov.
Ázirlegen, Dýman BYQAI
