Propagandıst Solovevke suhbat bergen Jırınovskıı túrikterdiń aptyǵyn (ambısıasyn) basýdyń amalyn biletinin aıtyp bósken eken. Kremldi attap-buttap ótip, astamshylyq jasar bolsa Erdoǵannyń eki aıaǵyn bir etikke tyǵamyz dep ózeýrepti.
Muny absýrd deıin desek, Máskeý oıyndaǵy dúnıeni "Jırıktiń" aýzymen aıtqyzyp úırengen. Ankaranyń geosaıası belsendiligi, onyń ishinde Orta Azıaǵa dendep enýi Kremldi asa qatty alańdatyp otyrǵanyn ańǵarýǵa bolady.
“Bizdiń qolymyzdaǵy eń joıqyn qarý - kúrdter! Sovet úkimeti kezinde de solaı edi, álige deıin aktýaldyǵyn joǵaltqan joq. Erdoǵan sózge qulaq aspaı, syńarezýlep, tym-tym erkinsı bastasa Iranmen odaq quramyz da, kúrdterdiń qolyna qarý ustatamyz”.
Sóı degen Jırınovskıı Irannyń óz ishinde qara ormandaı qalyń ázirbaıjan dıasporasy turatynyn umytyp ketse kerek.
Budan buryn Dalanews.kz-ke pikir bildirgen Kreml ıdeology Gevorg Mırzaıan:
“Túrkıa qajet dep tapsa Irandaǵy qalyń orman ázirbaıjandardy dúr kóterip, Tegerendy áp-sátte sabasyna túsiredi. Iran mundaı senarıden qaýip kútedi, sondyqtan Ankaraǵa qarsy shyǵýdan qaımyǵady”, – degen.
…
Al Jırınovskıı bolsa kúrdterdiń abaqtyda jatqan kósemi Abdýlla Odjalandy bosatyp alýdy josparlap júr. “Berse qolynan, bermese jolynan” dep jalanyp otyr.
“Odjalan? Ol bostandyqqa shyǵý tıis. Oǵan azattyq áperýimiz kerek. Kezinde nemis batalóny abaqtyda jatqan Mýsolındi bosatyp alǵan edi. Bizdiń olardyń qaı jerimiz kem? Arnaıy operasıa ázirleý qajet. Imralyǵa (kúrd separatısi qamaýda otyrǵan araldyń aty, red.) jaqyn kelip, Odjalandy túrikterdiń qolynan sýyryp alamyz. Alyp qashqannan keıin Reseı emes, Armenıada boı tasalaı tursyn. Sol aradan qol jınap, Túrkıada topalań týǵyzýdyń josparyn jasaıtyn bolady”, – deıdi Jırınovskıı.
...
Túrkıa Reseımen amal dos. Eýroodaqqa kire almaı júrgen Ankara Kremlmen amal joqtyqtan aralasýǵa májbúr. Onyń bir sebebi - týrızm.
Týrızm demekshi, túrikshe jaqsy biletin Jırınovskııdi túrik saıasatkerleri taqyrǵa otyrǵyzyp ketipti.
2010 jyly Máskeýge is-saparmen kelgen sol tustaǵy Túrkıanyń Syrtqy ister mınıstri Máýlit Chavýshoǵly Jırınovskııdiń kabınetine de bas suǵady.
“Ekeýimiz túrikshe pikirlestik. Dám-tuzymyz jarasa ketti. Túrikshe sóılegen maǵan rıza boldy. Túrkıaǵa kelip, aýnap-qýnap qaıtýǵa shaqyrdy. "Jol-puldy ózimiz kóteremiz. As-sýyńyz, araq-sharabyńyz bizden bolady" dedi. Kádimgideı marqaıyp qaldym. Sodan beri on jyl ótti. Jym-jylas joǵaldy. Shaqyrý turmaq, máseleniń mán-jaıyn túsindirip, qońyraý shalýdy qıynsyndy" – deıdi túrikterge degen kijinýdiń túp-tórkini qaıda jatqanyn ańǵartyp qoıǵan Jırınovskıı.
…
Reseı saıasatkeriniń Túrkıaǵa, túrikterge til tıgizýi bul bir emes. 2015 jyly eki eldiń arasynda “ushaq daǵdarysy” týyndaǵan shaqta Jırınovskıı Stambuldyń tóbesinen atam bombasyn tastaı salýdy usynǵan.
Jastaý kezinde Túrkıanyń Bandyrma qalasynda komýnıstik ıdeologıanyń úgit-nasıhatyn júrgizgeni úshin isti bolǵan.
Ázirlegen, Dýman BYQAI
