Reseıdiń Joǵary ekonomıka mektebinde oqyp jatqan qazaqstandyq stýdent Krıstına Dýmanova Reseı İshki ister mınıstrligine ashyq úndeý jarıalap, "baqylaýdaǵy tulǵalar reestrine" zańsyz engizilgeni úshin bir aı boıy zardap shegip jatqanyn málimdedi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Onyń aıtýynsha, bul júıeniń maqsaty zańsyz mıgranttarmen kúresý bolsa da, qazir ol kerisinshe, barlyq qujaty durys, elde zańdy júrgen sheteldikterge zıanyn tıgizip otyr.
Krıstına Dýmanova bul jazbasyn Reseıdiń ishki ister mınıstrligine arnaıtynyn atap ótti. Ol vedomstvo engizgen "baqylaýdaǵy tulǵalar reestri" 2025 jyldyń aqpanynan bastap jumys isteı bastaǵanyn atap ótti.
"Bul tizimge, negizinen, tirkeýinde qate bar sheteldikter engizilýi tıis bolatyn. Alaıda shyn máninde júıe kez kelgen adamdy kezdeısoq tirkep jatyr. Tipti zań buzbaǵandardy da tirkep tastaǵan", – dep jazady stýdent.
Ol bul júıe zańsyz mıgranttardy anyqtap, shekteý úshin qurylǵanyn túsinetinin aıtady. Biraq sonyń saldarynan qujattary zańdy, tirkeýi tolyq, bári durys shetel azamattarynyń ómiri qıyndap ketken.
"Men – Qazaqstan azamatymyn. Qazaqstan – Reseıdiń dostas eli. Reseıde bes jyldan beri turyp, Joǵary ekonomıka mektebinde oqyp kelemin. Reseıde jumys isteımin, salyq tóleımin, qujattarym da túgel", – deıdi Krıstına.
Soǵan qaramastan, stýdent sońǵy bir aı ishinde bul tizimge úshinshi ret engizilgenin habarlady. Alǵash ret ol 30 mamyrdan 18 maýsymǵa deıin tizimde bolǵan. Sol ýaqytta ýlanyp qalyp, bir apta tósek tartyp jatyp qalǵanyn, tipti dárihanadan dári de ala almaǵanyn aıtady.
"Sebebi tizimge engizilgenderdiń barlyq bank kartalary buǵattalady. Bul – zańdy júrgen sheteldikke qarsy jasalǵan qysym", – deıdi ol.
18 maýsym kúni ony tizimnen shyǵarǵan, alaıda bar bolǵany bir kúnge ǵana. 21 maýsymda qaıtadan aýdandyq ishki ister bólimine baryp, taǵy shyǵaryp tastaýdy suraıdy. Al 25 maýsym keshke onyń aty úshinshi ret reestrge engizilgeni belgili bolady.
"İİM ókilderi túsinikteme bermeıdi. Júıe durys jumys istemeıdi, ázirge solaı bolady dep jaýap beredi. Demek men endi árbir birneshe kún saıyn ishki ister basqarmasyna baryp, tizimnen shyǵarýymdy surap júrýge májbúrmin", – deıdi Krıstına.
Kartalardyń jumys istemeı qalýy – jalǵyz másele emes. Krıstınanyń aıtýynsha, RKL-de turǵan sheteldikti jumysqa alýǵa bolmaıdy. Bul jumys berýshige iri aıyppul salýǵa ákep soǵady.
"Men armandaǵan jerden jumys usynysyn aldym. Alaıda jumys berýshim meni jumysqa ala almaıdy – sebebi men baqylaýdaǵy tizimdemin. Al jumys berýshi meni jumysqa alsa, zań boıynsha úlken aıyppul tóleıdi", – deıdi ol.
Krıstına İİM-nen bul jaǵdaıdyń júıedegi aqaýdan ekenin túsindiretin resmı anyqtama suraǵan. Biraq aýdandyq bólim bul anyqtamany berýden bas tartqan, tek "Memlekettik qyzmetter" portaly arqyly ótinish berýdi usynǵan. Qazir ótinishi 21 maýsymnan beri qaralyp jatyr.
Osy shekteýlerdiń saldarynan Krıstına jumysqa kirise almaı, aldyn ala kelisilgen jalaqysynan aıyrylǵan. Buǵan qosa, tipti bul jumys ornynan tolyq aıyrylyp qalýy da múmkin ekenin moıyndaıdy.
"Meni birneshe kún saıyn qaıta engizip-shyǵaryp otyrady. Jumys berýshi meni tirkeýge tipti úlgermeıdi. Al meniń kinám joq", – deıdi ol.
Qorytyndylaı kele Krıstına Dýmanova úndeý jasady.
"Men – dostas eldiń azamaty, Reseıdiń úzdik ýnıversıtetinde oqyp jatqan stýdentpin. Bir aı boıy banktik kartam buǵattalǵan, jumysqa tura almaı júrmin, qarapaıym ómir súrýge múmkindik joq. Meni júıeniń aqaýynan esh negizsiz "baqylaýdaǵy tulǵalar tizimine" engizdi. Endi árbir birneshe kún saıyn baryp, tizimnen shyǵarýymdy suraýǵa májbúrmin", – dep jazdy qazaqstandyq stýdent.
