Qazaqstanda jeke bas málimetterin mindetti saqtandyrý, ıaǵnı kıber saqtandyrý engizilmek. Bul - elimizde jeke bas málimetteriniń qoldy bolýy keń sıpat alý máselesine baılanysty ózektilik tanytyp, qabyldanǵaly jatqan sharalardyń biri, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Sıfrlyq damý mınıstrliginiń málimetinshe, bul shara 1 mıllıonnan astam sýbektiniń Derbes derekterin óńdeıtin menshik ıeleri men operatorlarǵa qatysty bolady. Qazirgi ýaqytta osy baǵytaǵy zań normatıvterine engiziletin túzetýler salalyq memlekettik organdarmen ózara talqylanyp, kelisilip jatyr.
Zalaldy baǵalaý tetikteri, sondaı-aq tólemder kólemi áli anyqtalǵan joq.
Aqparattyq qaýipsizdik komıteti bul bastamany kóterýge jeke bas málimetteriniń qoldy bolýyna osy uıymdardyń salalyq zańnama talaptaryn saqtamaýy jáne adamı faktor túrtki bolǵanyn aıtady.
Búginderi mundaı buzýshylyqtar oryn alǵan jaǵdaıda kináli adamdar ákimshilik jaýapkershilikke qana tartylady. Sonymen qatar, jospardan tys tekserýler júrgiziledi, olardyń barysynda anyqtalǵan kemshilikterdi joıý týraly nusqamalar beriledi. Boldy. Al eger qandaı da bir uıym derbes derekterdiń qoldy bolýyna jol berse, tıisinshe, azamattarǵa keltirilgen zalaly úshin saqtandyrý tólemderin saqtandyrý kompanıasy júzege asyratyn bolady.
2024 jyldyń shilde aıynan bastap azamattarǵa olardyń derekteriniń qoldy bolý faktileri týraly habarlamalar 1414 nómirinen SMS arqyly kelip tústi. Búgingi kúni osyndaı habarlaý tásili bir-aq ret qoldanyldy. Iaǵnı, "Robokesh.kz" mıkroqarjy uıymynyń (zaimer.kz-ǵa tıesili) aqparattary qoldy bolǵan kezde. Sol kezde 2 mıllıonǵa jýyq azamat habarlama aldy. Kompanıaǵa 1 myń AEK (bıyl 3,7 mln teńge) kóleminde aıyppul salyndy, qysqartylǵan óndiris sheńberinde onyń jartysy – 500 AEK (1,8 mln teńge) tólendi.
Sonymen qatar, azamattardyń jeke qujattarynyń qoldy bolmas úshin jaýapkershilikti kúsheıtý jumystary júrgizilýde. Onyń ishinde jaýapkershilikke tartý merziminiń ótýi boıynsha normany qaıta qaraý josparlanýda. Bul aradaǵy aıyppul mólsheri úsh ese ósýi múmkin. Qazirgi ýaqytta osyndaı túzetýleri bar zań jobasy Májilistiń qaraýynda jatyr.
Atalǵan zań jobasynda jeke bas málimetteriniń qoldy bolýyna jol bergen kompanıalar jáne jeke tulǵalardy qamtıtyn biryńǵaı tizilim qurý máselesi qaralýda. Muny qara tizim dep atasa da bolady. Sonda kez kelgen azamat olardy aınalyp ótýge múmkindik alady.
Az-kem statısıka
Quzyrly vedomstvo qoldy bolý táýekeli joǵary málimetterge azamattardyń aty-jóni, meken-jaıy, JSN jáne uıaly baılanys nómirleri, elektrondy adresi jáne taǵy basqasy jatatynyn aıtady.
Mysaly, kúni keshe İshki ister mınıstrligi qazaqstandyqtardyń jeke derekteri saqtalǵan faıldar 5 myń teńgeden satylyp júrgeni anyqtalǵanyn jarıa etti.
Qostanaı qalasynyń 24 jastaǵy turǵyny DarkNet pen Telegram arqyly qazaqstandyqtar týraly derekterdi 5 myń teńgeden bastap satqan. Qaskóı 1,5 mln teńgeden astam tabys tapqan. Er adam "kardıngpen", ıaǵnı bank kartalarynyń derektemelerin urlap jáne olardy qaıta satýmen, sondaı-aq aqshaǵa kompúterlik vırýstardy taratýdy úıretýmen aınalysqan. Sondaı-aq ózgelerdiń málimetterin jarıa etip, paıda taýyp júrgen HQKO qyzmetkerleri de bar. Ár óńirde osy sıpatta qozǵalǵan ister kezdesedi. Kórdińizder, ınternet alaıaqtyǵy qanshalyqty tamyr jaıyp úlgergenin? Sondyqtan sala mamandary qarastyryp jatqan sharalar shuǵyl qabyldaýdy talap etedi.
