قازاقستاندا جەكە باس مالىمەتتەرىن مىندەتتى ساقتاندىرۋ، ياعني كيبەر ساقتاندىرۋ ەنگىزىلمەك. بۇل - ەلىمىزدە جەكە باس مالىمەتتەرىنىڭ قولدى بولۋى كەڭ سيپات الۋ ماسەلەسىنە بايلانىستى وزەكتىلىك تانىتىپ، قابىلدانعالى جاتقان شارالاردىڭ ءبىرى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
سيفرلىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، بۇل شارا 1 ميلليوننان استام سۋبەكتىنىڭ دەربەس دەرەكتەرىن وڭدەيتىن مەنشىك يەلەرى مەن وپەراتورلارعا قاتىستى بولادى. قازىرگى ۋاقىتتا وسى باعىتاعى زاڭ نورماتيۆتەرىنە ەنگىزىلەتىن تۇزەتۋلەر سالالىق مەملەكەتتىك ورگاندارمەن ءوزارا تالقىلانىپ، كەلىسىلىپ جاتىر.
زالالدى باعالاۋ تەتىكتەرى، سونداي-اق تولەمدەر كولەمى ءالى انىقتالعان جوق.
اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى بۇل باستامانى كوتەرۋگە جەكە باس مالىمەتتەرىنىڭ قولدى بولۋىنا وسى ۇيىمداردىڭ سالالىق زاڭناما تالاپتارىن ساقتاماۋى جانە ادامي فاكتور تۇرتكى بولعانىن ايتادى.
بۇگىندەرى مۇنداي بۇزۋشىلىقتار ورىن العان جاعدايدا كىنالى ادامدار اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە قانا تارتىلادى. سونىمەن قاتار، جوسپاردان تىس تەكسەرۋلەر جۇرگىزىلەدى، ولاردىڭ بارىسىندا انىقتالعان كەمشىلىكتەردى جويۋ تۋرالى نۇسقامالار بەرىلەدى. بولدى. ال ەگەر قانداي دا ءبىر ۇيىم دەربەس دەرەكتەردىڭ قولدى بولۋىنا جول بەرسە، تيىسىنشە، ازاماتتارعا كەلتىرىلگەن زالالى ءۇشىن ساقتاندىرۋ تولەمدەرىن ساقتاندىرۋ كومپانياسى جۇزەگە اسىراتىن بولادى.
2024 جىلدىڭ شىلدە ايىنان باستاپ ازاماتتارعا ولاردىڭ دەرەكتەرىنىڭ قولدى بولۋ فاكتىلەرى تۋرالى حابارلامالار 1414 نومىرىنەن SMS ارقىلى كەلىپ ءتۇستى. بۇگىنگى كۇنى وسىنداي حابارلاۋ ءتاسىلى ءبىر-اق رەت قولدانىلدى. ياعني، "روبوكەش.كز" ميكروقارجى ۇيىمىنىڭ (zaimer.kz-عا تيەسىلى) اقپاراتتارى قولدى بولعان كەزدە. سول كەزدە 2 ميلليونعا جۋىق ازامات حابارلاما الدى. كومپانياعا 1 مىڭ اەك (بيىل 3،7 ملن تەڭگە) كولەمىندە ايىپپۇل سالىندى، قىسقارتىلعان ءوندىرىس شەڭبەرىندە ونىڭ جارتىسى – 500 اەك (1،8 ملن تەڭگە) تولەندى.
سونىمەن قاتار، ازاماتتاردىڭ جەكە قۇجاتتارىنىڭ قولدى بولماس ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. ونىڭ ىشىندە جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ مەرزىمىنىڭ ءوتۋى بويىنشا نورمانى قايتا قاراۋ جوسپارلانۋدا. بۇل اراداعى ايىپپۇل مولشەرى ءۇش ەسە ءوسۋى مۇمكىن. قازىرگى ۋاقىتتا وسىنداي تۇزەتۋلەرى بار زاڭ جوباسى ءماجىلىستىڭ قاراۋىندا جاتىر.
اتالعان زاڭ جوباسىندا جەكە باس مالىمەتتەرىنىڭ قولدى بولۋىنا جول بەرگەن كومپانيالار جانە جەكە تۇلعالاردى قامتيتىن ءبىرىڭعاي ءتىزىلىم قۇرۋ ماسەلەسى قارالۋدا. مۇنى قارا ءتىزىم دەپ اتاسا دا بولادى. سوندا كەز كەلگەن ازامات ولاردى اينالىپ وتۋگە مۇمكىندىك الادى.
از-كەم ستاتيستيكا
قۇزىرلى ۆەدومستۆو قولدى بولۋ تاۋەكەلى جوعارى مالىمەتتەرگە ازاماتتاردىڭ ءاتى-جونى، مەكەن-جايى، جسن جانە ۇيالى بايلانىس نومىرلەرى، ەلەكتروندى ادرەسى جانە تاعى باسقاسى جاتاتىنىن ايتادى.
مىسالى، كۇنى كەشە ىشكى ىستەر مينيسترلىگى قازاقستاندىقتاردىڭ جەكە دەرەكتەرى ساقتالعان فايلدار 5 مىڭ تەڭگەدەن ساتىلىپ جۇرگەنى انىقتالعانىن جاريا ەتتى.
قوستاناي قالاسىنىڭ 24 جاستاعى تۇرعىنى DarkNet پەن Telegram ارقىلى قازاقستاندىقتار تۋرالى دەرەكتەردى 5 مىڭ تەڭگەدەن باستاپ ساتقان. قاسكوي 1،5 ملن تەڭگەدەن استام تابىس تاپقان. ەر ادام "كاردينگپەن"، ياعني بانك كارتالارىنىڭ دەرەكتەمەلەرىن ۇرلاپ جانە ولاردى قايتا ساتۋمەن، سونداي-اق اقشاعا كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردى تاراتۋدى ۇيرەتۋمەن اينالىسقان. سونداي-اق وزگەلەردىڭ مالىمەتتەرىن جاريا ەتىپ، پايدا تاۋىپ جۇرگەن حقكو قىزمەتكەرلەرى دە بار. ءار وڭىردە وسى سيپاتتا قوزعالعان ىستەر كەزدەسەدى. كوردىڭىزدەر، ينتەرنەت الاياقتىعى قانشالىقتى تامىر جايىپ ۇلگەرگەنىن؟ سوندىقتان سالا ماماندارى قاراستىرىپ جاتقان شارالار شۇعىل قابىلداۋدى تالاپ ەتەدى.