– Bala mektepte 6 saǵat bolady. Qalǵan ýaqytty mektepten tys jerde ótkizedi. Kóptegen ata-analar balasyna birdeńe bolyp qalsa boldy, birden muǵalimdi kinálap shyǵa keledi. Muǵalimge jazyqsyz jala japqan talaı ata-anany kórdim. Ustazdyń eń basty mindeti – bilim berý. Osyny túsinseńizder eken. Qazir kóptegen ata-analar óz balalarynyń ne istep júrgenderin bilmeıdi. Mysaly, jaqynda ǵana, naqtyraq aıtsam, jeltoqsan aıynda qalada 10 qyz tóbelesti. Eki tarap bolyp. Biz osy máseleni qarap edik, eń sońy ata-analar óz qyzdaryn qorǵap, bizge kiná artyp shyǵa keldi. Biz olardan qyzdaryńyzdyn mektepten tys ýaqytta ne istep júrgenin bilesizder me dep surap edik, kóbisi bilmeıtin bolyp shyqty. Biri úıirmege ketti, endi biri qurbysyna ketti dese, bireýleri bilmeımin dep jaýap berdi. Qyzdar tóbelesip júr!.. Bul óte ókinishti...
Kóptegen ata-analar balalarynyń kózinshe úıde bolsyn, otyrystarda bolsyn, spırttik ishimdikter iship, aýzyna kelgenin aıtyp, boqtap jatady. Muny kórgen bala qandaı kúıde bolady?
Qyzǵa qyryq úıden tıym salý kerek qoı. Mektep qabyrǵasynda júrip-aq júkti bolyp úlgeretin 16-17 jasar qyzdar kezdesip jatady. Túbinde, bunyń obaly – ata-anaǵa. Ata-ana óz qyzdaryn qatań qadaǵalaý kerek. Qyzynyń tárbıesine jaýapsyzdyq tanytpaǵany jón. Kóptegen ata-analar balalarynyń kózinshe úıde bolsyn, otyrystarda bolsyn, spırttik ishimdikter iship, aýzyna kelgenin aıtyp, boqtap jatady. Muny kórgen bala qandaı kúıde bolady? – dedi.
Kóptegen ata-analar túrli merekelerde balasynyń synyp jetekshilerine, keı muǵalimderine – konák, bir qorap shokolad syndy «syılyqtaryn» berip, almasyna qoımaıdy. Ony muǵalim alady. Mine, osydan keıin túrli áńgimeler kóbeıip ketedi.
Jáne taǵy bir másele, qazir mektep ustazdarynyń abyroıy kúrt túsip ketti. Al, onyń abyroıynyń túsýine – ata-analar kináli. Sebebi, kóptegen ata-analar túrli merekelerde balasynyń synyp jetekshilerine, keı muǵalimderine – konák, bir qorap shokolad syndy «syılyqtaryn» berip, almasyna qoımaıdy. Ony muǵalim alady. Mine, osydan keıin túrli áńgimeler kóbeıip ketedi. Dál qazir ata-analar komıtetiniń tóraǵalary otyr ǵoı. Osy sátti paıdalanyp, taǵy bir nárseni aıtqym kelip otyr: mektepte aqsha jınaýǵa bolmaıdy! Sizderdiń aqshalaryńyz bizge kerek emes. Úkimet bizge aqsha bóledi, biz sol aqshaǵa mektepke parta, shkaf, perde, gúl sekildi qajet dúnıelerdi alamyz. Oqýshylardan aqsha jınap, mektepke múlik alýǵa bolmaıdy. Mektepter ata-analardan aqsha jınaı almaıdy. Eger Úkimetten bólingen aqsha jetpeı, mektepter qınalyp jatsa, onda demeýshi izdep, kásipkerlerden kómek suraıtyn bolamyz, – dep Janat Arysbekqyzy kóptegen máseleniń betin ashty.
Rasynda ustazdyń mindeti – oqýshyǵa bilim berý emes pe? Aǵylshyndarda mynandaı sóz bar eken: «Sen eń birinshi balańdy emes, ózińdi tárbıele. Sebebi, balań báribir de óziń sekildi bolyp ósedi». Endeshe, qurmetti ata-analar! Qalalyq bilim bóliminiń basshysy bekerge ata-analarǵa ótinish aıtyp jatqan joq. Óz tárbıeńizge, óz balańyzdyń tárbıesine jaýapkershilik tanytsańyz, nur ústine nur bolar edi.
Abylaı SMATÝLLAULY
Derekkózi: rgmedia.kz
