"Ydys-aıaqty shaǵyp, oryndyqty talqandaǵan". Nazarbaev Mashkevıchti qalaı sabasyna túsirdi

Dalanews 25 qyr. 2023 06:56 3304


Jaqıanov ony Maısheke deıdi. Al olıgarhtardyń arasyna ol Sasha degen atpen sińisken. Siz men biz úshin ol qazaq jeriniń qoınaýyndaǵy en baılyqty sarqa taýysyp jatqan sarań baı.


Kúni keshe London soty ENRC-diń ústinen osydan 10 jyl buryn qozǵalǵan qylmystyq isti dáıek pen dáleldiń tapshylyǵyna baılanysty toqtatty.


On jyl boıy Mashkevıchtiń júıkesin júndeı tútken atyshýly is olıgrahtyń trıýmfymen támamdaldy. İstiń barysyn baqylap otyrǵan Dala Inside telegram arnasy Jańa Qazaqstan úshin Maıshekeniń mysyn basý ońaı bolmaıdy dep topshylaıdy.


Aǵylshyn jýrnalısi Tom Berdjestiń "Kleptopia: How Dirty Money Is Conquering the World" atty eńbeginde Nazarbaev pen atyshýly «trıonyń» (Mashkevıch, Shodıev jáne Ibragımov) arasyndaǵy el estı bermegen oǵashtaý oqıǵa sóz bolady.


Qazaqstan naryǵynda sırek taralǵan kitaptyń nemis tilindegi nusqasyn Germanıadan arnaıy aldyrǵan Dala Inside arnasy osy oqıǵany arna oqyrmanymen bóliskendi jón kórdi.


2005 jyly mıllıard taza tabys tapqan Mashkevıch Forbes-tiń tizimine enip, masattanyp júredi. Qazaqstan ekonomıkasynyń 40 paıyzyn ýysynda ustaǵan «trıo» mundaı múmkindik bergeni úshin Nazarbaevqa qaryzdar-tyn.

Maıshekeniń partneri Patoh Shodıev eks-prezıdenttiń minezine qanyq. 1995 jyly Ábishuly semásymen Fransıanyń Rıverasyna sapar shegip, ózbek olıgarhyn ózimen birge ertip alady.


Ol jaqta bulardy Pachollı esimdi bıznesmen kútip alyp, Monakonyń irgesindegi meıramhanaǵa bastap barady. LE PIRATE  deıtin restorannyń usqyny Nazarbaevqa á degennen-aq unamaı, tuńǵyshtyń qabaǵy kirtıe qalady. Shodıev joǵary shyǵýǵa qaımyǵyp, kireberiske jaıǵasady.


Alqam-salqam kıingen daıashylar ústel jaıa bastaǵanda Nazarbaevtyń taǵaty taýsylyp, túrmeniń ydys-aıaǵyna uqsas tárelkeniń birin jerge tars etkizedi.


Odan keıin taǵy bir tárelkeni kúl-parsha qylady. "Bizdi qaıda ertip keldiń?", – dep álgindegi Pachollıdiń jaǵasyna jarmasady. "Bir ashýyńdy ber...", – degen Sara Alpysqyzy jylamsyrap otalyp alǵan kúıeýin sabyrǵa shaqyrýǵa tyrysady.


"Otpýskiniń qadiri qashty-aý" degen Ábishuly áıeline baǵynsyn ba, álgi jerdegi oryndyqtyń birin tik kóterip, janyp turǵan otqa tastap jiberedi.


Artynsha taǵy bir oryndyqtyń qolyn qol, butyn but qylady. Odan soń taǵy bir oryndyqtyń talqanyn shyǵarady... Osy mezette áredikte turǵan restoran qojaıyny «tuńǵyshtyń» áreketin qaıtalap, oryndyqtyń birin otqa laqtyrady.


Ekeýlep júrip ústel basyndaǵy oryndyq ataýlyny taýysyp, otqa tastap tynady.


Nazarbaevtyń mundaı minezi baryn bilmegen Shodıevtyń qol-aıaǵynan jan kete jazdaıdy. Kózi atyzdaı bolǵan olıgarhtyń reaksıasyn baǵyp turǵan Nazarbaev osy sátte qarqyldap kúlip jiberedi. Oǵan restoran qojaıyny men álginde ǵana sóz estigen Pachollı qosylyp, meıramhanany basyna kóteredi.

"Munyń bári ázil, kúlki úshin jasalǵan edi. Restoran áý bastan soǵan beıimdelgen. Bu jerge kelgende ydys-aıaqty talqandap, oryndyqty otqa tastap, stressti shyǵarasyń...", – deıdi Nazarbaev olıgarhtyń arqasynan qaǵyp.


Shodıev sol otpýskini umytpastaı bolady.


Munyń astarynda "menimen oınasańdar tárelke sekildi talqandaryńdy shyǵaryp, oryndyq sekildi otqa tastaımyn..." degen messedj jatqan edi.


Shodıev muny birden túsinedi, elge orala sala, Mashkevıchpen júzdesip, bolǵan jaıdy málim etedi. «Nazarbaevty úleske» kirgizý úrdisi osy kezden bastalǵan desedi...


Mashkevıchtiń áıgili Atatúriktiń  «Saravona» ıahtasyn jalǵa alyp, jyn-oınaq uıymdastyrǵany DALA INSIDE-tiń hat qorjynynda jatyr.  Bul týraly arna aldaǵy ýaqytta aqparatta jarıalaıdy.  Dala Inside arnasyna jazylyp, ınsaıd aqparattarmen tanysyp otyryńyz.  


 



Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar