2024 jyly respýblıkalyq búdjet tapshylyǵy 3,6 trln teńgeni, al munaı túsimderimen baılanysty emes tapshylyq mólsheri 10,8 trln teńgeden asty. Bul máselege Senat tóraǵasy Máýlen Áshimbaev "Vremá" basylymyndaǵy "Logıka reform 2.0: V farvatere epohı" atty maqalasynda keńinen toqtalǵan, dep jazady Dalanews.kz.

Onyń aıtýynsha, elimizde búdjettiń shyǵystary salyq túsimderinen eki ese artyq. Bul rette ol Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń fıskaldyq jáne monetarlyq saıasatty keshendi túrde qarastyryp, oǵan ózara úılesimdiligi men sáıkestigi turǵysynda baıyppen kelý kerektigi týraly aıtqanyn eske salady.

"Bul arada da mańyzdy baǵyttardyń biri – búdjettiń kiris bóligin halyq pen bızneske artyq júk salmaı ulǵaıtý. Bul, bir jaǵynan, salyq salý bazasyn keńeıtýge jáne ekinshi jaǵynan salyqtyq is júrgizý tıimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan ári durys oılastyrylǵan kúrdeli salyq reformasyn qajet etedi. Onda da osynyń barlyǵy ekonomıkalyq belsendilikti jáne ınvestısıalardyń kelýin yntalandyrý úshin teńgerimdi jaǵdaıdy saqtaı otyryp jasaý kerek", - deıdi Máýlen Áshimbaev óz maqalasynda.

Senat tóraǵasy osy jaǵynan alǵanda, bizdi alda kúrmeýi kúrdeli, biraq asa qajet salyq reformasy kútip turǵanyn erekshe atap ótedi.

"Bizdi qıyn, biraq asa qajetti salyq reformasy kútip tur jáne eń basty mindet – Memleket basshysy atap ótkendeı, barlyq taraptar úshin ońtaıly sheshimderdi ázirleı otyryp, oǵan teńgerimdi túrde qaraý kerek", - deıdi Áshimbaev.

Sondaı-aq, maqalada ekonomıkalyq teńgerimdi qalyptastyrýda búdjettiń shyǵys bóligin ońtaılandyrý mańyzdy ról atqaratyny da basa aıtylady. Resýrstardy tıimdi qaıta bólý, memlekettik shyǵystardy baqylaý jáne olardyń basymdyǵyn aıqyndaý, spıkerdiń pikirinshe, búdjet tapshylyǵyn qysqartýǵa jáne qarjy júıesiniń turaqtylyǵyn arttyrýǵa múmkindik beredi.

"Teńgerimdi búdjet ınflásıany baqylaýdyń mańyzdy quraly bolyp tabylady. Tapshylyqty azaıtý aqsha-nesıe saıasatyna qysymdy tómendetedi jáne paıyzdyq mólsherlemelerdi birtindep tómendetýde mańyzdy ról atqarady. Bul óz kezeginde bıznestiń naryq jaǵdaıynda uzaq aqshaǵa qol jetkizýine jol ashyp, nesıe resýrstarynyń arzandaýyna áser etedi. Osylaısha, fıskaldyq jáne monetarlyq saıasat arasyndaǵy tıimdi ózara is-qımyldy qurý mańyzdy strategıalyq maqsat bolyp tabylady", – delingen maqalada.

Olardy úndestirý ekonomıkanyń ósimi úshin qolaıly jaǵdaılardy qamtamasyz etýge jáne memlekettiń ekonomıkalyq saıasatyna degen senimdi arttyrýǵa múmkindik beredi, dep sózin qorytyndylaıdy Áshimbaev.

Aıta ketsek,  buǵan deıin Ulttyq ekonomıka mınıstrligi QQS mólsherlemelerin saralaýdyń kelesi tetigin usynǵan bolatyn:

• jalpyǵa birdeı belgilengen 16 % QQS mólsherlemesin belgileý;
• birneshe salalar úshin 10  % kóleminde aralyq mólsherleme belgileý;
• aýyl sharýashylyǵy ónimderin óndirýshilerdi QQS-tan tolyqtaı bosatý.