Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banki (EQDB) Qazaqstannyń aldaǵy eki jyldaǵy ekonomıkalyq ósimine qatysty jańa boljamyn jarıalady. Oǵan sáıkes, qarjy ınstıtýty sarapshylary buǵan deıingi esebindegi Qazaqstan ekonomıkasy ósimine qatysty boljanǵan 5,2% kórsetkishti 4,9% deńgeıine deıin tómendetti, al 2026 jylǵy boljam 4,5% kóleminde ózgerissiz qaldyryldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
EQDB sarapshylarynyń aıtýynsha, 2025 jyldyń birinshi toqsanyna Qazaqstan joǵary ekonomıkalyq kórsetkishpen qadam basty: naqty JİÓ-niń ósimi 8,3%-dy qurady. Mundaı ósimge qańtar aıynyń sońynan bastap Teńiz kenishindegi munaı óndirisi kóleminiń ulǵaıýy áser etken.
"Alaıda Qazaqstannyń OPEK+ uıymy aıasyndaǵy mindettemelerine baılanysty óndiris kólemin ulǵaıtýda báribir shekteýlerge urynýy múmkin. Ásirese, 2024 jylǵy artyq óndirgen munaıdyń ornyn toltyrý týraly talapty eskersek, jaǵdaı kúrdelene túsedi. Degenmen, OPEK+ uıymynyń bıyl sáýir aıynda qabyldaǵan kvotalardy birtindep arttyrý týraly sheshimi Qazaqstan úshin biraz jeńildik ákelýi múmkin", - deıdi qarjy ınstıtýty sarapshylary.
EQDB esebinde ekonomıkalyq ósim munaı óndirisi men eksporttyń ulǵaıýy jáne búdjetten bólinetin qarajat esebinen qoldaý tabatyny aıtylady. Alaıda, negizgi eksport baǵyty sanalatyn Qytaıdyń Qazaqstan munaıy men basqa da shıkizat túrlerine degen suranysynyń tómendeýi aıtarlyqtaı táýekelder týdyryp otyr.
Sonymen qatar elimizdegi joǵary ınflásıa men qatań aqsha-nesıe saıasaty tutynys deńgeıin tómendetýi yqtımal. Bıyl naýryz aıynda Ulttyq Bank bazalyq mólsherlemeni 16,5%-ǵa deıin kóterip, sáýirde de osy deńgeıde saqtap qalǵan bolatyn. Mundaı qatań saıasat búdjet shyǵystarynyń artýy, tutynýshylyq nesıeleýdiń belsendiligi jáne teńge baǵamyna jasalǵan qysym saldarynan ınflásıalyq táýekelderdi tejeýge baǵyttalǵan.
"Aldaǵy ýaqytta QQS-ty (NDS) kóterý sıaqty qarastyrylyp otyrǵan salyq reformalary ınflásıany odan ári kúsheıtýi múmkin. Biraq salyq túsimderiniń artýy búdjet kirisin kóbeıtip, Ulttyq qorǵa degen táýeldilikti birtindep tómendetýge yqpal etedi. 2025 jyly naqty JİÓ ósimi 4,9%-dy qurap, ol 2026 jyly 4,5%-ǵa deıin baıaýlaıdy dep boljanady", – deıdi sarapshylar.
Ortalyq Azıadaǵy jalpy ahýalǵa toqtalǵan EQDB sarapshylary óńir elderiniń ekonomıkalyq kórsetkishteri ishki suranystyń joǵary bolýyna, memlekettik ınvestısıalar men syrttan keletin aqsha aýdarymdarynyń turaqtylyǵyna jáne týrızm maýsymynyń tabysty ótýine baılanysty jaqsy deńgeıde saqtalady dep boljaıdy. Inflásıa deńgeıi tutynys suranysy, energetıkalyq tarıfterdiń ózgerýi men ulttyq valútalardyń álsireýi saldarynan joǵary bolyp qala bermek.
Óńirdiń ekonomıkalyq perspektıvasyna Qytaı ekonomıkasynyń jaǵdaıy aıtarlyqtaı yqpal etedi. Ásirese, eksportynyń basym bóligi Qytaı naryǵyna baǵyttalǵan Mońǵolıaǵa qatysty qaýip joǵaryraq. Degenmen, halyqaralyq rezervterdiń joǵary deńgeıi syrtqy ekonomıkalyq táýekelderge qarsy senimdi qorǵanys bolyp otyr.
Jalpy, EQDB Ortalyq Azıa elderinde (Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Mońǵolıa, Tájikstan, Túrkimenstan jáne Ózbekstan) 2025 jyly ortasha ekonomıkalyq ósim 5,5%-dy quraıdy dep boljaıdy. Bul buǵan deıingi boljamnan 0,2 paıyzdyq tarmaqqa tómen. Al 2026 jylǵy ósim kórsetkishi burynǵy deńgeı – 5,2% deńgeıinde ózgerissiz qaldyryldy.
Buǵan deıin saıtymyzda "Saýda soǵysyn júrgizýshi AQSH pen Qytaıdyń ymyraǵa kelýi Qazaqstan ekonomıkasyna qalaı áser etedi" degen maqala jarıalanǵan bolatyn.
