ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى (ەقدب) قازاقستاننىڭ الداعى ەكى جىلداعى ەكونوميكالىق وسىمىنە قاتىستى جاڭا بولجامىن جاريالادى. وعان سايكەس، قارجى ينستيتۋتى ساراپشىلارى بۇعان دەيىنگى ەسەبىندەگى قازاقستان ەكونوميكاسى وسىمىنە قاتىستى بولجانعان 5،2% كورسەتكىشتى 4،9% دەڭگەيىنە دەيىن تومەندەتتى، ال 2026 جىلعى بولجام 4،5% كولەمىندە وزگەرىسسىز قالدىرىلدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ەقدب ساراپشىلارىنىڭ ايتۋىنشا، 2025 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنا قازاقستان جوعارى ەكونوميكالىق كورسەتكىشپەن قادام باستى: ناقتى ءجىو-نىڭ ءوسىمى 8،3%-دى قۇرادى. مۇنداي وسىمگە قاڭتار ايىنىڭ سوڭىنان باستاپ تەڭىز كەنىشىندەگى مۇناي ءوندىرىسى كولەمىنىڭ ۇلعايۋى اسەر ەتكەن.
"الايدا قازاقستاننىڭ وپەك+ ۇيىمى اياسىنداعى مىندەتتەمەلەرىنە بايلانىستى ءوندىرىس كولەمىن ۇلعايتۋدا ءبارىبىر شەكتەۋلەرگە ۇرىنۋى مۇمكىن. اسىرەسە، 2024 جىلعى ارتىق وندىرگەن مۇنايدىڭ ورنىن تولتىرۋ تۋرالى تالاپتى ەسكەرسەك، جاعداي كۇردەلەنە تۇسەدى. دەگەنمەن، وپەك+ ۇيىمىنىڭ بيىل ءساۋىر ايىندا قابىلداعان كۆوتالاردى بىرتىندەپ ارتتىرۋ تۋرالى شەشىمى قازاقستان ءۇشىن ءبىراز جەڭىلدىك اكەلۋى مۇمكىن"، - دەيدى قارجى ينستيتۋتى ساراپشىلارى.
ەقدب ەسەبىندە ەكونوميكالىق ءوسىم مۇناي ءوندىرىسى مەن ەكسپورتتىڭ ۇلعايۋى جانە بيۋدجەتتەن بولىنەتىن قاراجات ەسەبىنەن قولداۋ تاباتىنى ايتىلادى. الايدا، نەگىزگى ەكسپورت باعىتى سانالاتىن قىتايدىڭ قازاقستان مۇنايى مەن باسقا دا شيكىزات تۇرلەرىنە دەگەن سۇرانىسىنىڭ تومەندەۋى ايتارلىقتاي تاۋەكەلدەر تۋدىرىپ وتىر.
سونىمەن قاتار ەلىمىزدەگى جوعارى ينفلياسيا مەن قاتاڭ اقشا-نەسيە ساياساتى تۇتىنىس دەڭگەيىن تومەندەتۋى ىقتيمال. بيىل ناۋرىز ايىندا ۇلتتىق بانك بازالىق مولشەرلەمەنى 16،5%-عا دەيىن كوتەرىپ، ساۋىردە دە وسى دەڭگەيدە ساقتاپ قالعان بولاتىن. مۇنداي قاتاڭ ساياسات بيۋدجەت شىعىستارىنىڭ ارتۋى، تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەۋدىڭ بەلسەندىلىگى جانە تەڭگە باعامىنا جاسالعان قىسىم سالدارىنان ينفلياسيالىق تاۋەكەلدەردى تەجەۋگە باعىتتالعان.
"الداعى ۋاقىتتا ققس-تى (ندس) كوتەرۋ سياقتى قاراستىرىلىپ وتىرعان سالىق رەفورمالارى ينفلياسيانى ودان ءارى كۇشەيتۋى مۇمكىن. ءبىراق سالىق تۇسىمدەرىنىڭ ارتۋى بيۋدجەت كىرىسىن كوبەيتىپ، ۇلتتىق قورعا دەگەن تاۋەلدىلىكتى بىرتىندەپ تومەندەتۋگە ىقپال ەتەدى. 2025 جىلى ناقتى ءجىو ءوسىمى 4،9%-دى قۇراپ، ول 2026 جىلى 4،5%-عا دەيىن باياۋلايدى دەپ بولجانادى"، – دەيدى ساراپشىلار.
ورتالىق ازياداعى جالپى احۋالعا توقتالعان ەقدب ساراپشىلارى ءوڭىر ەلدەرىنىڭ ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرى ىشكى سۇرانىستىڭ جوعارى بولۋىنا، مەملەكەتتىك ينۆەستيسيالار مەن سىرتتان كەلەتىن اقشا اۋدارىمدارىنىڭ تۇراقتىلىعىنا جانە تۋريزم ماۋسىمىنىڭ تابىستى وتۋىنە بايلانىستى جاقسى دەڭگەيدە ساقتالادى دەپ بولجايدى. ينفلياسيا دەڭگەيى تۇتىنىس سۇرانىسى، ەنەرگەتيكالىق تاريفتەردىڭ وزگەرۋى مەن ۇلتتىق ۆاليۋتالاردىڭ السىرەۋى سالدارىنان جوعارى بولىپ قالا بەرمەك.
ءوڭىردىڭ ەكونوميكالىق پەرسپەكتيۆاسىنا جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ جاعدايى ايتارلىقتاي ىقپال ەتەدى. اسىرەسە، ەكسپورتىنىڭ باسىم بولىگى جۇڭگو نارىعىنا باعىتتالعان موڭعولياعا قاتىستى ءقاۋىپ جوعارىراق. دەگەنمەن، حالىقارالىق رەزەرۆتەردىڭ جوعارى دەڭگەيى سىرتقى ەكونوميكالىق تاۋەكەلدەرگە قارسى سەنىمدى قورعانىس بولىپ وتىر.
جالپى، ەقدب ورتالىق ازيا ەلدەرىندە (قازاقستان، قىرعىزستان، موڭعوليا، تاجىكستان، تۇركىمەنستان جانە وزبەكستان) 2025 جىلى ورتاشا ەكونوميكالىق ءوسىم 5،5%-دى قۇرايدى دەپ بولجايدى. بۇل بۇعان دەيىنگى بولجامنان 0،2 پايىزدىق تارماققا تومەن. ال 2026 جىلعى ءوسىم كورسەتكىشى بۇرىنعى دەڭگەي – 5،2% دەڭگەيىندە وزگەرىسسىز قالدىرىلدى.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "ساۋدا سوعىسىن جۇرگىزۋشى اقش پەن قىتايدىڭ ىمىراعا كەلۋى قازاقستان ەكونوميكاسىنا قالاي اسەر ەتەدى" دەگەن ماقالا جاريالانعان بولاتىن.
