Oblystaǵy egis alqaptaryn aǵyn sýmen qamtý máselesine qatysty kezekti ret jaýapty basshylardyń basyn qosqan Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy sharýalardy aǵyn sýmen qamtýdy júıelep, turaqty baqylaýda ustaýdy qatań tapsyrdy.
Osy aýmaqtaǵy sýarmaly jerlerdiń barlyǵy Ózbekstannan keletin transshekaralyq «Dostyq» magıstraldy kanaly arqyly sýmen qamtamasyz etiledi.
Búgingi kúni suranysqa saı sharýalarǵa qajetti sýdy jetkizý úshin mashınalyq kanal iske qosylyp, qosymsha qajetti sý jetkizilýde.
Sonymen qatar oblystyń Shardara, Otyrar aýdandary men Arys qalasyndaǵy 75 myń gektar sýarmaly jerlerge sharýalardyń suranysyna sáıkes «Qyzylqum» magıstraldy kanaly arqyly 50 m³/sek aǵyn sý bosatylýda. Qajettilik tolyqtaı qamtamasyz etilgen. Jalpy oblysta josparlanǵan 488,6 myń gektar jer jyrtý jáne 115 myń gektar sor shaıý jumystary tolyǵymen aıaqtaldy.
– El Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev óz Joldaýynda sý nysandarynyń ekojúıesin saqtap, ony únemdi paıdalaný úshin asa mańyzdy kanaldar qaıta jańǵyrtylatyny týraly aıtqan bolatyn. Memleket basshysy sonymen birge jańa tehnologıalar men sıfrlandyrý arqyly sýdy únemdeýge kóshirýdi tapsyrdy.
Bul rette osy sý nysandaryn jergilikti deńgeıde tıimdi paıdalaný arqyly Ordabasy, Otyrar, Báıdibek, Saýran aýdandary men Arys, Kentaý qalalarynyń 80 myń gektarǵa jýyq sýarmaly jerin jáne Túrkistan qalasyn kógaldandyrý jumystaryn aǵyn sýmen ýaqtyly qamtamasyz etýge múmkindik berilip otyr. Elimizdegi sýarmaly alqaptardyń 4/1 bóligi Túrkistan oblysyna tıesili. Sondyqtan aǵyn sý máselesi óte ózekti jáne turaqty nazarda, – dedi oblys ákimi Darhan Satybaldy.
[caption id="attachment_89003" align="aligncenter" width="800"] default[/caption]
Búginde óńirde sharýalardyń sýdy qajettilikten artyq paıdalanýyna, aǵyn sý ysyrabyna jol bermeý jáne sý berý tártibin retteý úshin oblysta naqty tarıf bekitilgen. Nátıjesinde sharýalarǵa aǵyn sýdy tek qajettilikterine sáıkes bólý tártibi engizilgen. Sonymen qatar sý shyǵynyn únemdeý maqsatynda «Túrkistan» magıstraldy kanalynyń bir bóligin temir betonmen qaptaý jumystary aıaqtalyp, barlyq shlúzdardaǵy sý ólshegishter esepke alynyp, sý balansyn saqtaý jumystary bir júıege keltirilgen.
Búgingi kúni «Shardara» sý qoımasy men «Kóksaraı» sý rettegishinde, «Qosqarǵan» jáne «Keńsaı-Qosqarǵan-2» sý qoımalarynda sý jetkilikti. Óńirdegi sý tapsyshyly máselesin sheshý úshin birqatar sý nysandarynyń jobalary ázirlenýde. «Báıdibek ata» sý qoımasyn salý jobasy salynǵanda sýarý maýsymynda «Bógen» sý qoımasyna 68 mln.m³ aǵyn sý qosymsha jetkiziledi. «Boraldaı» sý qoımasy jobasy nátıjesinde sýarý maýsymynda «Bógen» sý qoımasyna 65 mln. m³ aǵyn sý qosymsha jetkiziledi. Eki qoımany salý esebinen aldaǵy jyldary Túrkistan óńiri kepildi aǵyn sýmen qamtamasyz etiledi.
Budan bólek, sý nysandaryn qalpyna keltirý, melıoratıvtik jaǵdaıyn jaqsartý maqsatynda, oblys ákiminiń tapsyrmasymen 15 sý nysanyn kúrdeli jóndeý, 5 sý nysanyn aǵymdaǵy jóndeý jumystaryna oblystyq búdjetten 3,7 mlrd. teńge qarjy bólindi. Nátıjesinde 63 shaqyrym kanal kúrdeli jáne aǵymdaǵy jóndeýden ótkizilip, 11,2 myń gektar jerdiń sýmen qamtamasyz etilýi jaqsarady.
«Turan sý» SHJQ MKK-n óz qarjysy esebinen bıyl Ordabasy, Saýran aýdandary men Arys qalasynda 230 shaqyrym kanaldarǵa mehanıkalyq tazalaý jumystaryn júrgizý josparlanyp, búgingi tańda 72 shaqyrymǵa tazalaý jumystary júrgizildi.
Tozyǵy jetken sý nysandaryn qalpyna keltirý jumystaryn jandandyrý maqsatynda Saıram aýdanynda tótenshe jaǵdaı kaýpi bar «Aqbaı qarasý» kanalyn kúrdeli jóndeý, Shardara aýdanynda kanaldardy kúrdeli jóndeý, Keles aýdanynda jalpy 75 kanaldy aǵymdaǵy jóndeý kózdelip otyr.
Sondaı aq 5 aýdanda ornalasqan 12 sý qoımalardy aýdandyq menshikten oblystyq komýnaldyq menshikke qabyldaý sharalary atqarylýda.