Maqtaaraldyń tarıhy da, keshegi erlik kúresi de, adamdarynyń qaıtpas qaısarlyǵy men muqalmas jigeri de barlyǵy bizdiń esimizde. Kıeli Myrzashól dalasyn ıegrýdiń ózindik ereksheligi boldy. Ǵasyrlar boıy jaýyn men qar sýynan basqany kórmegen saıyn dalaǵa kanal qazyp, sý ákelý – álektiń álegi, qıynnyń qıyny edi. Degenmen, ata-babalarymyzdyń eren eńbegi men ushqyr oıy shólge sý darytyp, Myrzashóldi jazıraly jánnátqa aınaldyrdy.
Aǵa-apalarymyzdyń maqtaýǵa, maqtanýǵa turarlyq eńbegi zor. Ótken tarıhtyń áli de jazýdy qajet etetin qanshama ıgi isteri bar. Bir ǵana mysal: 1957 jyly sol kezdegi Ilıch aýdanynyń 16 eńbek ozattaryna bir kúnde Sosıalısik Eńbek eri degen qurmetti ataq berildi. Bul ne degen qýanyshty oqıǵa edi. Mundaı tańǵajaıyp oqıǵa buryn sońdy bolmaǵan. Sondyqtan, qasıetti Maqtaaraldyń tósi – órlik pen erliktiń, qaısarlyq pen qaharmandyqtyń qutty mekeni.
Maqtaaraldyń turǵyndary beıbit eńbekte ǵana belsendilik kórsetýmen shektelgen joq, el basyna aýyr kún týǵanda ketpenderin qarýǵa aıyrbastap, qasıetti jerimizdi qaskóı jaýdan qorǵaýda da qaısar minez tanytyp, qaharmandyq kórsetti. Sóıtip, aýdanymyzdyń 11 azamatyna Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berildi. Atalarymyzdyń bul erligi – keıingi urpaqtyń jadynda qashanda úlgi-ónege bolyp qala bermek.
Qara shańyraǵymyzdan enshi alyp, alǵashynda Kırov, keıinnen Asyqata, Ilıch, Jetisaı aýdandary boı kóterdi. Sol jerlerde 30-dan asa sharýashylyqtar qurylyp, júzdegen óndiris oryndary ashyldy. Bári de halqymyzdyń ekonomıkalyq-áleýmettik jaǵdaıyn jaqsartý jolynda uıymshyldyqpen eńbek etti.
1997 jyly maqtaly úsh aýdan (Asyqata, Jetisaı, Maqtaaral) taratylyp, olardyń aýmaǵynda ákimshilik ortalyǵy - Jetisaı qalasy bolatyn Maqtaaral aýdany quryldy. Endi ǵana Táýelsizdigin alyp, esin jıa almaı jatqan jas memleket aýdandardy biriktirý arqyly búdjet qarjysyn únemdegen bolatyn.
Osylaısha úzdikterdiń qatarynda bolǵan qara shańyraq, onyń ishinde Myrzakent pen Atakent kentteri 21 jyl boıy shette qalyp, damýdan kesheýildedi. Alaıda, bıyl aýdan ortalyǵy qaıtadan Myrzakent bolyp, burynǵy Maqtaaral aýdany tarıhı qalpyna keltirildi.
Aǵymdaǵy jyldyń 6-maýsym kúni Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Ábishuly Nazarbaev «Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ákimshilik-aýmaqtyq qurylysyndaǵy ózgerister týraly» Jarlyqqa qol qoıdy. Tarıhı mańyzy bar qujattyń arqasynda Ońtústik Qazaqstan oblysyndaǵy irilengen Saryaǵash aýdanynyń ornyna Saryaǵash pen Keles aýdany, irilengen Maqtaaral aýdanynyń ornyna Maqtaaral men Jetisaı aýdandary quryldy. Sonymen qatar, oblys ortalyǵy bolǵan Shymkent qalasy respýblıkalyq mańyzy bar qala atanyp, oblys ortalyǵy Túrkistan qalasy bolatyn jańa Túrkistan oblysy paıda boldy.
Aýdanymyzǵa birneshe ret kelgen Elbasymyz N.Á.Nazarbaev: «Maqtaaral – Ońtústik Qazaqstannyń júregi» dep joǵary baǵa bergen. Rasymen de, búgingi Túrkistan oblysynyń eń qıyr ońtústik núktesinde turǵan Maqtaaral – geografıalyq ornalasýy men basqarý ereksheligi ózgeshe aýdan. Aq maqtany altyn qoldar ósiredi demekshi, bizdiń basty baılyǵymyz – aq altyn men altyn qoldy adamdar.
Uly oıshyl, danyshpan Sıseron: «Ózińe deıingi dúnıeden habaryń bolmasa, ómir boıy náreste bolyp ótesiń» degen eken. Ótkenimizdi eske alý – erlik pen eńbekke toly ǵumyrdy eske alý. Sondyqtan, aýdanymyzdyń 90 jyldyq mereıtoıyn atap ótýdiń mańyzy zor. Ótkenimizden sabaq alyp, jańa qurylǵan aýdanymyzdyń bolashaǵyn durys baǵytqa baǵdarlaý – merekemizdiń basty maqsaty.
Jańadan qurylyp, tarıhı qalpyna kelgen Maqtaaral aýdanynyń qaıtadan ekonomıkalyq kórsetkishteri boıynsha oq boıy ozyp shyǵý úshin birigip eńbek eteıik!
Kıeli qara shańyraǵymyz Maqtaaral aýdanynyń 90 jyldyq mereıtoıy qutty bolsyn!!!
Baqyt Asanov, Maqtaaral aýdanynyń ákimi
