Dúnıejúzilik bank buǵan deıin belgilengen halyqaralyq kedeılik shegin jańartyp, olardy 2021 jylǵy satyp alý qabiletiniń alǵysharttary týraly jańa derekterge saı sáıkestendirdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Oǵan sáıkes, tabysy tómen elderdegi kedeıliktiń ulttyq belgileri de ósti. Derekter sapasynyń jaqsarýyna baılanysty buryn qamtylyp kelgen úı sharýashylyqtary shyǵyndarynyń bir bóligi jańasynda tirkelmedi. Bul týraly Economykz.org basylymyndaǵy Ulttyq ekonomıkalyq zertteýler búrosynyń mamany Baıan Ábdirahmanovanyń baıandamasynda aıtylady.
Sonymen kedeıliktiń jańa shegi mynandaı:
- kúnine 3 dollar - halyqaralyq kedeılik shegi (buryn 2,15 dollar);-
- tabysy ortashadan tómen elder úshin kúnine 4,20 dollar (buryn 3,65 dollar);
- Qazaqstan da jatatyn tabysy ortashadan joǵary elder úshin kúnine 8,30 dollar (buryn 6,85 dollar).
Dúnıejúzilik Banktiń esepteýleri boıynsha álemde 1,48 mıllıard adam kúnine 4,20 dollarǵa kún kóredi:
- Shyǵys Azıa jáne Tynyq muhıtynda – 117,85 mln;
- Ońtústik Azıada — 394,95 mln;
- Saharanyń ońtústigindegi Afrıka elderi - 821,3 mln;
- Latyn Amerıkasy jáne Karıb teńizinde – 56,42 mln;
- Taıaý Shyǵys jáne Soltústik Afrıkada - 71,98 mln;
- Eýropa jáne Ortalyq Azıada — 9,45 mln;
- tabysy joǵary basqa elderde - 9,08 mln.
Dúnıejúzilik Banktiń jańartylǵan derekterine sáıkes, 2021 jyly Qazaqstan halqynyń 15,15%-y, ıaǵnı shamamen 2,9 mln adam kúnine 8,30 dollar tutynatyn halyqaralyq kedeılik sheginen tómen ómir súrgen. Bul 2021 jyly tabysy orta deńgeıden joǵary elder úshin de ózekti bolyp tabylady, oǵan Qazaqstan da jatady. Bul kórsetkish burynǵy ádisteme boıynsha 2021 jyly 5,47%-dy quraǵanyn basa aıta ketelik (2021 jyly kúnine satyp alý qabiletiniń alǵysharttary 6,85 dollar).
Ulttyq statısıka jańa ádisnama boıynsha salystyrmaly esepterdi áli usynǵan joq, biraq sońǵy derekter boıynsha 2024 jyly Qazaqstan halqynyń 1,1%-y satyp alý qabiletiniń alǵysharttary boıynsha, ıaǵnı kedeıliktiń eski shekarasy boıynsha kúnine 6,85-ten dollardan tómen deńgeıde ómir súre bilgen. Óńirler bólinisinde kedeıliktiń eń joǵary deńgeıi Shymkentte tirkeldi: halyqtyń 3,7%-y. Bul rette 2021 jyldyń qorytyndysy boıynsha kedeıliktiń burynǵy sheginde Qazaqstanda halyqtyń 1,9%-y ómir súrdi.
2025 jyldan bastap Qazaqstanda ataýly áleýmettik kómek maqsattary úshin kedeılik shegin aıqyndaýdyń jańa ádistemesi kúshine endi. Áleýmettik kodekske sáıkes, ol halyqtyń ortasha medıalyq tabysynyń 35% deńgeıinde belgilenedi, biraq óńirlik eń tómengi kúnkóris deńgeıiniń 70%-ynan tómen bolmaýy kerek. 2025 jyldyń İ toqsanynyń qorytyndysy boıynsha, Qazaqstandaǵy ortasha medıalyq jalaqy 300 307 teńgeni qurady, bul jańa ádistemeni ómir súrý deńgeıindegi ózgeristerge jáne óńirlik aıyrmashylyqtarǵa sezimtal etedi.