Bul týraly Eýrazıa birinshi arnasy habarlaıdy.
Belgili advokat Jangeldi Súleımenov Almatydaǵy dezınfeksıaǵa jaýapty turǵyn úı saıasaty basqarmasyna jumystardy toqtatýdy talap etti. Onyń aıtýynsha, turǵyn úılerdi zalalsyzdandyratyn "glúzamın" suıyqtyǵy men tez erıtin "akma-hlor" dárisi adamdarǵa asa qaýipti. Kúnine segiz myń podezd jáne myń úsh júz aýlaǵa sebiletin preparattardy qoldaný baryp turǵan qastandyq, deıdi quqyq qorǵaýshy.
Jangeldi Súleımenov, advokat:
"Suıyqtyqty jasaý erejesinde muqıat bolý kerek ekeni belgili. Qolǵap, betperde kıýdi de mindetteıdi. Demek, bul adam úshin qaýipti. Al bizde bul zattarmen podezd, aýla men balalar oınaıtyn jerlerde dezınfeksıa jasap júr. Ásirese, alergıasy bar, tynys alýy qıyn adamdarǵa qastandyq jasaldy dep oılaımyn".
Infeksıa oshaqtarynda qoldanylatyn suıyqtyq pen tabletkany qaýipti ekenine dabyl qaqqan advokattan bólek, oqyrmandary da senedi.
Pandemıa bastalǵan tusta, ıaǵnı naýryz aıynda Almatyda kógershinder ólekseleri tabylǵan edi. Jergilikti jurt qannattylardyń qyrylýy dezınfeksıadan dese, bıliktegiler "muzdy eritkende hımıalyq qospany qostyq, sonan sý bolyp erigen muzdy ishken qustar ýlanyp qaldy" dep aqtalǵan bolatyn. Epedımıologıalyq hal-ahýalǵa jaýaptylar da indet kelgeli qoldanatyn suıyqtyqtar qaýipsiz ekenin aıtady.
Almash Ahmetova, Qalalyq taýarlar men kórsetiletin qyzmetterdiń sapasy men qaýipsizdigin baqylaý departamentiniń bólim jetekshisi:
"Bul eki "glúzamın", "akma-hlor" da Qazaqstanda óndirilgen. Sanıtarlyq gıgıenalyq talaptarǵa sáıkes keledi. Memlekettik reestrde tirkelgen jáne óndirýge, satýǵa ruqsat etilgen preparattar. Bular adamdarǵa zıany joq. Qaýipsiz. Sonymen qatar, janýarlarǵa, qustarǵa zıan tımeıdi".
Ashyq aqparat kózderinde eki preparattyń da Qazaqstanda jasalatyny kórsetilgen. "glúzomın" suıyqtyǵy týraly aqparat az bolsa, "akma-hlor" dárisiniń quramynda 80 paıyz hlor men qyshqyldy natrıı tuzy bar ekeni kórsetilgen. Al, alergolog-ımmýnolog Arman Baıdilov mamandar qansha jerden bul hımıalyq zattar qaýipsiz dese de, saqtyq sharalary eskerilmese, birinshi kezekte adamnyń tynys alý joldarynyń shyryshty qabaty zardap shegýi múmkin, deıdi.
Arman Baıdilov, alergolog-ımmýnolog:
"Bizdiń kúndelikti turmysyzda da qoldanyp júrgen kádimgi hlorka, aǵartqysh, ol da óte zıandy. Tynys joldarymyzdyń hımıalyq kúıigin týǵyzýy múmkin. Sondyqtan qoldaný tásilin ınstrýksıa boıynsha oryndaý kerek".
Almatydaǵy turǵyn úı saıasaty basqarmasynyń sáýirdegi málimetinshe, dezınfeksıalaý jumystaryna 293 mıllıon teńge bólinipti. Ondaǵy sheneýnikterge bir podezde vırýs kózin joıý úshin 600 teńgeden 9 myń teńgege deıin ketedi-mys. Osy rette aıta ketken jón, aýla men úı dezınfeksıasyna tek ákimdikter jaýap berse, kóshelerdi Qorǵanys mınıstrligi zalasyzdandyrady. Biz olardan da aqparat alǵymyz keldi. Alaıda, vedomstvodaǵylar bizge jaýap bermedi.
