Tanymal ekonomıs, qoǵam belsendisi Muhtar Taıjan Qazaqstan halqy assambleıasynyń qazaq qoǵamyna qajet bolmaı qalǵanyn aıtyp otyr. Táýelsizdiktiń alǵashqy jyldarynda mańyzdy bolǵan osynaý ınstıtýt búginde teatrlandyrylǵan qoıylymǵa uqsap barady deıdi ol óziniń Facebook-paraqshasynda.
Taıjannyń jazýynsha, Qazaqstanda 140 ult pen ulys ókilderi turady degen aqparat ta shyndyqqa janaspaıdy. Muny ol komýnıstik kezeńnen qalǵan asyra silteýshilikke balap otyr.
«Bul ınstıtýt bizge 25-20-15 jyl buryn qajet bolsa bolǵan shyǵar. Ol kezde qazaqtardyń eldegi úles salmaǵy 38-50 paıyz aralyǵynda edi. Al, qazir demografıalyq jaǵdaıdyń kúrt ózgerýine baılanysty (qazaqtardyń sany 77 paıyzdy quraıdy) QHA jasandylyqqa boı aldyryp barady. Týrasyn aıtaıyq, bizdiń elde 140 ulttyń ókili turmaıdy», - deıdi ol óziniń jazbasynda.
Onyń aıtýynsha, elde bir ulttyń bir ǵana ókili tursa da, ony dıasporalar qataryna qosyp, 140 ultan turatyn Assambleıany jasap shyǵarǵan. Al, sol Assambleıanyń 10 ókili Májiliske depýtat bolyp taǵaıyndalady.
M.Taıjan sondaı-aq, qazaq balalaryna ózge ult ókilderiniń kıimderin kıgizip, eldegi kópulttylyqty kórsetýdiń qajeti joq ekenin de aıtyp otyr. Mundaı býtaforıanyń kimge keregi bar deıdi ol.
«Árıne, ár ulttyń ókili óziniń ulttyq kıimin kıip júrýge quqyly. Biraq, sol ulttardyń ókilderin mektepterden, aýyldar men qalalardan tappasaq, onyń ulttyq kıimin qazaq balasyna kıgizýdiń ne qajeti bar? Bul baryp turǵan mazaq qoı. Qazaqstanda memleketti qalyptastyrýshy bir ǵana ult bar, ol - 13 mıllıonǵa jetip qalǵan qazaq halqy. Kez kelgen ózge memleketterdegi sekildi bizde de dıasporalar bar, olar óz tilin, dinin, mádenıeti men dástúrin saqtaýǵa quqyly. Biraq, qazirgi jastar ultyna qaramastan memlekettik tildi úırenýi kerek, qazaqsha sóıleýi kerek. Memleket soǵan mindetteýi tıis», - deıdi Muhtar Taıjan.
Onyń pikirinshe, Qazaqstan halqy assambleıasynyń taraýyna kóp ýaqyt qalǵan joq. Eldegi demografıalyq jaǵdaı soǵan ákele jatyr.
«Biz eýropalyq úlgide ulttyq-demokratıalyq quqyqtyq memleket qalyptastyrýymyz qajet», - dep jazdy ekonomıs óziniń paraqshasynda.
Aıta keteıik, keshe Astanada Qazaqstan halqy assambleıasynyń kezekti sesıasy ótip, oǵan elimizdiń ár aımaǵynan kelgen 1,5 myńnan astam adam qatysty.
Derekkóz: sn.kz
