Iá, Táýelsizdik alǵan baqytty halyqpyz. Jer betindegi 2000-nan asa ulttyń mundaı baqytqa qol jetkizgenderi 200-den aspaıdy eken. Táýelsizdik alǵanymyzǵa shúkir desek bolady. Biraq sol Táýelsizdikti qorǵaý úshin, máńgilik etý úshin aýyz júzindegi shúkirshilik bizge kómektese me? Biz ózimizdi Táýelsizdigi joq halyqtarmen salystyryp, «shúkir, analardy qarashy, otany joq, tentirep júr» dep jubatamyz. Táýelsizdikti baıandy etý úshin san ǵasyrlap soǵysqan babalarymyzdy tez umytqanymyz qalaı? Olar ne bolsa da, kúrespeı, únsiz otyra berińder, Táýelsizdik sonda ǵana baıandy bolady dep amanattaǵan joq qoı... Nege biz ózimizdi Táýelsizdigi joq halyqpen emes, san ǵasyr boıy eshkimge bodan bolmaǵan eldermen salystyrmaımyz?! Solardyń jınaǵan tájirıbesi men jetken jetistikterin eskerip, úlgi almaı, ne úshin qorlyq pen zorlyq kórgen, ot pen oqtyń ortasynda, ashtyq pen taqsyrettiń ıleýinde jatqan elderge qarap, «shúkir, shúkir» deýge qumarmyz... túsinbeımin.
Alla shúkirshilderdi unatady deıdi. Bul «shúkir» men ol «shúkirdiń» aıyrmasy jer men kókteı ekenin kóp halyq uǵynbaıtyn bolsa kerek. Dinı tanymda shúkirshildik qanaǵat uǵymymen astarlasady. Bizdiki tym aryǵa ketken, ash-aryq bolsań da, qaıyrshy bolsań da, ózgelerge kúnde eseń ketip júrse de «bul kúnińe shúkirshilik et» deýge beıim turamyz. Sonda bizdiń halyq – en baılyqtyń ústinde otyrǵan qazaq halqy ne úshin ózgelerden qor, ózgelerden tómen ómir súrý kerek! Táýelsizdik úrkerdeı toptyń baıýy úshin, solardyń rahatta ómir súrýi úshin buıyrǵan ba? Nege ózimizdiń úlesimizdi, ózimizdiń tıesili tókken terimizdiń aqysyn suramaımyz...
...Kelispeımin! Mundaı jasandy shúkirshilik búgingi búrokratıalyq qoǵamdy qurýshylardyń ózine óte tıimdi. Bılik basyndaǵy «alpaýyttar» shoǵyryna qazaqtyń «shúkirshildigi» kerek. Óziniń múddesin talap etpeıtin, óziniń arman-maqsatyn, azamattyq kózqarasyn aıta almaıtyn, «qudaı saldy, qul kóndilik» náýmez minez olardyń oılaǵanyn oıdaǵydaı júzege asyrýyna taptyrmaıtyn kózir. Áıtpese, mynaý en dalanyń asty-ústi toly baılyǵyn ádilettilikpen paıdalansa, bizdiń jurt el qatarly kún keship, bilimdi, bilikti urpaq ósirip, eshkimge jaltaqtamaıtyn, jalpańdamaıtyn týra minezdi azamattar shoǵyryn qalyptastyryp úlgermes pe edi?!
Bizdiń bılik – quldyqtan shyqqan bılik. Baıaǵyda negrlerdi Afrıkadan alyp keterde: «Senderdi quldyqtan qutqaramyz» dep, Amerıka asyryp, quldyqqa satpap pa edi... Táýelsiz el boldyq degendi urandatyp, halyqty ózderiniń quldaryna aınaldyrýdy maqsat tutatyn tutas júıe jumys istep jatqandaı kórinedi keıde... Olarǵa, baılyqqa kenelgen at tóbelindeı topqa halyqtyń «shúkirshil» bolýy bek kerek. Al dinshilderdiń deni osyny «minsiz» atqarýǵa kirisken...
Taǵy bir dananyń: «Buryn qul edim, qazir quldardyń qulyna aınaldym» degen sózi bar. Biz buryn keńes odaǵynyń buratana halqy edik, qazir Táýelsiz eldiń buratana halqyna aınaldyq.
Tiliń shubar, diniń alabajaq, dástúr-saltyń myńquraý, biraq sonda da «osy kúnińe, osy kúnge jetkizgen kósemderge Alladan medet surap» «shúkirlik» etýiń qanshalyqty ádiletti?!
Ádette, bizdiń sońymyzda pálen el bar dep keýde keremiz, al aldymyzda bizdiń shań qaptyryp ketken qanshama jurt bar, olar týraly nege oılamaımyz?!
Bizdiń 25 jyldyq jetistigimizdiń bos sóz ben qurǵaq maqtan ekenin bir jylǵa jetpeıtin «daǵdarys» aıparadaı ashyp bergen joq pa? Osynsha ýaqyt tynbastan «shúkirshilik» aıtqan ult bolsa, qazaqtaı-aq bolsyn! Kósegemiz osydan kógerer bolsa, áldeqashan «Alla súıer elge» aınalar ek. Joq. Alla qurǵaq shúkirshilikti emes, ádiletti jaqtaýshyny ári sony talap etip, qorǵaýshy eldi súıse kerek. Toıymsyzdyq, nysapsyzdyq, qorqaýlyqty kóre otyryp, oǵan táıt deı almaǵan eldiń baǵy janbas bolar...
E. QAMALBEKOV.
