Mınskide 9-12 maýsym aralyǵynda ótken Halyqaralyq bırjalar qaýymdastyǵynyń (HBQ) mereıtoılyq jınalysy aıasynda «Kaspıı» taýar bırjasy 2024 jylǵy óz qyzmetiniń qorytyndylaryn usyndy.
Esep ınfraqurylymdy sıfrlandyrýdyń jalǵasýy aıasynda negizgi baǵyttardyń údemeli damýyn, naryqtyq pozısıalardyń nyǵaıýyn jáne saýda kólemderiniń ósýin kórsetti.
Tıisti kórsetkishter munaı ónimderi men kómirden suıytylǵan gaz ben sementke deıingi saýdanyń strategıalyq mańyzdy sektorlaryndaǵy turaqty serpindi kórsetedi.
Bırjalyq mámilelerdiń jalpy kólemi 2024 jyly $746 mln qurady, onyń $617,6 mln shıkizat, $75,4 mln — materıaldar, $43,6 mln — jabdyq, $3,4 mln — tehnıka jáne $6 mln — ózge de sanattar.
Jyl qorytyndysy boıynsha bırja 12 962 mámileni tirkedi, al jetkizýshilerdiń jalpy sany 687 qurady.
Baıandamada negizgi taýar seksıalary boıynsha saýda-sattyq qorytyndylary usynyldy. Eń úlken kólem $248,3 mln munaı ónimderine — bıtým, benzın, dızel jáne avıasıalyq (reaktıvti) otynǵa tıesili.
Bırjalyq taýarlarmen (onyń ishinde kómir, sement, aýyl sharýashylyǵy ónimderi jáne t. b.) saýda kólemi $185,6 mln qurady.
Jer qoınaýyn paıdalanýshylar úshin taýarlardy satyp alý sanatyndaǵy bırjalyq mámileler (onyń ishinde qatty paıdaly qazbalar, kómirsýtek shıkizaty boıynsha) $264,3 mln-ǵa baǵalanady.
Ótimdi emes múlik pen negizgi quraldardy (ǵımarattardy, qurylystardy, jer ýchaskelerin qospaǵanda) satý sheńberindegi bırjalyq mámileler kólemi $2,8 mln qurady.
Bırjanyń 2024 jylǵy negizgi jetistikteriniń qatarynda saýda-sattyqtyń ıkemdiligi men ashyqtyǵyn jaqsartqan qosarlanǵan qarsy aýksıon rejıminde baǵdarlamalyq-tehnıkalyq platformanyń jańartylǵan modýlin engizý (trade.ccx.kz) bar.
Ótken jyly bırja jarǵylyq kapıtaldy 2,5 mlrd teńgege (~5 mln) deıin ulǵaıtý jolymen kapıtaldandyrýdy júrgizdi.
Budan basqa, bırja S&P Global agenttiginiń (prosentıl – 87/100) halyqaralyq ESG baǵalaýynan ótti jáne ekologıalyq áserdi esepke alý boıynsha jumysty jalǵastyrdy, onyń nátıjeleri 2022 jáne 2023 jyldardaǵy Kómirtegi izi týraly esepte kórinis tapty.
2024 jyly «Kaspıı» bırjasynyń komandasy alǵash ret Turaqty damý týraly jarıa esepti usyndy. Qujat korporatıvtik jaýapkershilik, qorshaǵan ortany qorǵaý, prosesterdiń ashyqtyǵy jáne eńbek jaǵdaılary máselelerin qosa alǵanda, bırjanyń turaqty damý salasyndaǵy strategıasyn belgileıdi. Esep saýda-sattyqqa qatysýshylar, seriktester jáne retteýshi organdar úshin mańyzdy turaqty damýdyń sandyq jáne sapalyq kórsetkishterin ashady.
Jarıalanǵan málimetterge sáıkes, alańdaǵy saýda-sattyqtyń ortasha táýliktik kólemi 1,2 mlrd teńgege jetti, áıelder ujymnyń úshten birin quraıdy, Dırektorlar Keńesi quramynyń 66%-y táýelsiz músheler, al árbir qyzmetker jylyna orta eseppen 56 saǵat oqýdan ótti.
Bul rette birde-bir sybaılas jemqorlyq quqyq buzýshylyq nemese aqparattyq qaýipsizdikke qatysty keleńsiz oqıǵa anyqtalǵan joq. LTIFR koefısıenti (ýaqytsha eńbekke jaramsyzdyǵy bar jaraqat jıiliginiń kórsetkishi) de nólge teń boldy.
2024 jyly «Kaspıı» taýar bırjasy» AQ» «Atameken» UKP janyndaǵy Turaqty damý jáne ESG jónindegi keńestiń quramyna kirdi, oǵan jeke jáne kvazımemlekettik sektorlardyń, ulttyq holdıńter men damý ınstıtýttarynyń, ónerkásiptik kásiporyndardyń, qaýymdastyqtardyń, halyqaralyq kompanıalardyń, saraptamalyq birlestikter men konsaltıńtik kompanıalardyń, qarjy sektorynyń jáne depýtattyq korpýstyń ókilderi kiredi.
Sonymen qatar, «Kaspıı» taýar bırjasy Eýropalyq Energetıkalyq bırjalar qaýymdastyǵyna (EUROPEX) Qaýymdastyrylǵan múshe retinde qosylyp, Birikken Ulttar Uıymynyń (UN Global Compact) jahandyq shartynyń tolyqqandy qatysýshysy boldy.
«Biz úshin saýda-sattyqtyń ósýin qamtamasyz etý ǵana emes, sonymen qatar halyqaralyq standarttar deńgeıinde bırjalyq ınfraqurylymdy damytý da óte mańyzdy. Biz tehnologıalarǵa ınvestısıa salýdy jalǵastyramyz, prosesterdiń ashyqtyǵyn kúsheıtemiz jáne turaqty, básekege qabiletti saýda ortasyn qalyptastyrýǵa umtylamyz», — dep atap ótti «Kaspıı» taýar bırjasy» AQ prezıdenti Murat Qadısov.
«Kaspıı» bırjasynyń basshysy sondaı-aq 2024 jyly CSR strategıasyn iske asyrý sheńberinde muqtaj otbasylarǵa-qysqy kezeń qarsańynda azyq-túlik sebetteri men otyn túrinde qaıyrymdylyq kómek kórsetilgenine nazar aýdardy. Sonymen qatar, «Kaspıı» komandasy 2014 jyldan beri qoldap kele jatqan dzúdoshy Aqmaral Naýatbekti Parıjdegi Paralımpıada oıyndaryndaǵy jeńisimen quttyqtady.
Qaýymdastyqtyń jyl saıynǵy jınalysynyń baǵdarlamasy HBQ-nyń 25 jyldyǵyna jáne Belarýs ámbebap taýar bırjasynyń 20 jyldyǵyna oraılastyrylǵanyn aıta keteıik. Jınalys sıfrlyq transformasıa men ashyqtyqty arttyrýdan bastap taýar, qor jáne valúta naryqtaryn damytýdyń strategıalyq baǵyttaryna deıingi qazirgi ekonomıkadaǵy bırjalardyń rólin talqylaýǵa arnalǵan keńistik bolyp tabylady.
