Avtonesıeleý naryǵynda tutynýshylyq belsendiliktiń ósimi baıqalady. Sarapshylar buǵan avtosalondardyń marketıńtik is-sharalary, birqatar aksıalyq ónimderdiń usynylýy, qaryz alý rásimderin sıfrlandyrý, QJK-dan (qaryz júktemesi koeffısenti) bosatý syndy faktorlar túrtki ekenin aıtady. Qazaqstanda 2025 jyldyń qańtar-naýryz aılarynda 483 mlrd teńge somaǵa 213 myń avtokredıt berilipti. Bul - 2024 jylǵy osyǵan uqsas kezeńmen salysytyrǵanda 36%-ǵa (156 myń) jáne qarajat kólemi boıynsha 22% -ǵa (395 mlrd teńge) artyq kórsetkish. Bul týraly Qazaqstan qarjygerleri qaýymdastyǵy Taldaý ortalyǵynyń atalǵan naryqtyń 2025 jyldyń İ-toqsanyndaǵy esebine júrgizgen sholýynda aıtylady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Avtonesıeleýdiń neǵurlym qarqyndy ósiminiń arqasynda (osy jyldyń 3 aıynda halyqqa berilgen jańa qaryzdar 9%-ǵa ósti) berilgen bólshek kredıtterdegi onyń úlesi bir jyl burynǵy 10,2% kórsetkishten 12,7%-ǵa deıin ulǵaıdy. Elimizdegi avtomobıl baǵasynyń qalypty ósimi (+4%) aıasynda 2025 jyldyń birinshi toqsanynda avtokredıttiń ortasha mólsheri shamaly ósti: 6,4 mln teńgege (+2%) deıin", - deıdi sarapshylar.
Avtonesıe alýshynyń portreti
3-10 mln teńge dıapazonyndaǵy qaryzdar bir jyl burynǵy 66,4%-dyń ornyna 75,2% -dy qurady. Bul elimizdegi avtomobıl baǵasynyń qalypty ósimin de, suranystyń qoljetimdi modelderge qatysty artýyn da tanytady, ásirese avtodılerler arasyndaǵy básekelestiktiń kúsheıýi jaǵdaıynda. Iaǵnı, avtonesıe alýshylar, negizinen, quny 3-10 mln teńge aralyǵyndaǵy kólikterdi tańdaýshylar.
Avtonesıe berý sharttary qatańdaǵan
"Básekelestiktiń kúsheıýi jáne aksıaǵa qoıylǵan ónimder sanynyń artýy aıasynda baǵa sharttary jaqsara túsýde: avtonesıeniń ortasha syıaqy mólsherlemesi 14,8%-ǵa deıin tómendedi, ıaǵnı bazalyq mólsherleme deńgeıinen aıtarlyqtaı tómen ekenin basa aıta ketelik. Avtonesıege berilgen ótinimderdiń maquldanǵan úlesi 18,5%-dan 15,7%-ǵa deıin tómendep, bólshek nesıeleý boıynsha ortasha deńgeıden (26,6%) aıtarlyqtaı tómendedi Bul qatań aqsha-nesıe saıasaty aıasynda qaryzdardy maquldaýdyń neǵurlym konservatıvti tásilin, bólshek bıznesten túsetin salyqtardyń ósýin, tólemge qabiletti qaryz alýshylar sanynyń azaıýyn kórsetedi", - deıdi Qazaqstan qarjygerleri qaýymdastyǵynyń sarapshylary.
Naryq boıynsha portfeldiń sapasy salystyrmaly túrde turaqty bolyp sanalady (merzimi ótken nesıe - 3,2%), bólshek kredıtteý boıynsha jalpy deńgeıden jaqsy. Bul qaryz alýshylardy irikteýdiń neǵurlym qatań krıterıılerine, avtokólikter túrinde kepil zattyń bolýyna jáne kiristerdi ulǵaıtý úshin kólikterdi paıdalaný múmkindigine baılanysty (taksı salasynda, kýrerlik jáne logıstıkalyq qyzmetterde). Sonymen qatar halyqtyń tabysyndaǵy avtokredıtter boıynsha aı saıynǵy tólemderdiń úlesi tólemniń ortasha mólsherine qatysty jalaqynyń neǵurlym jaqsy ósýiniń arqasynda tómendedi (27,7-den 24,2%-ǵa deıin).
2025 jyldyń İİ-toqsanynda avtonesıege suranys kúrt artady dep boljanady
"Avtonesıege suranystyń artýyna jáne elimizde tirkelgen avtomobılder sanynyń maýsymdyq sıpatta tómendeýine baılanysty İ-toqsandaǵy barlyq tirkelgen kredıttik mámilelerdiń úlesi burynǵy 42,6%-ǵa qaraǵanda 52,7%-ǵa jetti. Elimizdegi avtomobılder óndirisi 2025 jyldyń úsh aıynda dástúrli túrde 32,3 myń birlikke deıin baıaýlady (2024 jylǵy tórt aıdaǵy óndiris 54,3 myń bolǵan). Sondyqtan óndirilgen avtokólikterdiń úlesi tirkelgen avtonesıelerdiń jalpy sanynan burynǵy 10% kórsetkishinen 8% - ǵa deıin tómendedi. 2025 jyldyń İİ-toqsanynda syıaqy mólsherlemeleriniń odan ári tómendeıdi dep kútilýine baılanysty suranystyń shamaly ósetini boljanady. Bul rette qatań skorıng pen qaryz alýshylardy irikteý ósimdi shektep ustaý rólin jalǵastyrady", - deıdi qaýymdastyq sarapshylary.
Aıta ketsek, sońǵy derekterge súıensek, Qazaqstanda tirkelgen kólik sany 6,3 mıllıonǵa jetken.