Energetıka mınıstrligi keıbireýlerge "halyq esebinen esh sebepsiz tabys tabýǵa múmkindik berip otyr". Bul týraly Joǵary aýdıtorlyq palata málimdedi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Elektr energıasy naryǵynda provaıderlerdiń sany artyp keledi. Qazirgi ýaqytta olardyń sany 18 zańdy tulǵaǵa jetken.
Olardyń qyzmet quny rettelmeıdi, al jetkiziletin elektr energıasynyń kólemi men baǵasy sharttyq qatynastarǵa negizdelgen. Bul tutyný men óndirýdiń naqty kólemderin jasyrýǵa múmkindik berip, naryqtyń ashyqtyǵyna nuqsan keltiredi.
Tek 2024 jyldyń ózinde provaıderler naryq operatorlaryn aınalyp ótip, 187 uıymnan 13,7 mlrd kVt*saǵ elektr energıasyn (shamamen 200 mlrd teńge) satyp alǵan jáne taratqan.
Sondaı-aq maınerlerdiń biryńǵaı satyp alýshy «Jańartylatyn energıa kózderin qoldaý jónindegi qarjy-esep aıyrysý ortalyǵy» JSHS-ny aınalyp ótip, syrtqy kompanıalardan teńgerimdeýshi jetkizýshi arqyly elektr energıasyn satyp alǵany anyqtaldy. 2024 jyldyń ózinde olar 901 mln kVt*saǵ (shamamen 13 mlrd teńgeden astam) energıa tutynǵan.
Otyrysta Joǵary aýdıtorlyq palata tóraǵasy Álıhan Smaıylov bul máselege erekshe nazar aýdardy.
«Eń aldymen, Energetıka mınıstrligi tarapynan óndiris kólemine, tutynýǵa jáne naqty tarıfterge monıtorıń júrgizilýi tıis. Aýdıt derekterine sáıkes maınerler Biryńǵaı satyp alýshyny aınalyp ótip, 1 mlrd kVt*saǵ-qa deıin elektr energıasyn tutynyp otyr. Energıa tapshylyǵy jaǵdaıynda maınerlerdiń elektr qýatyn osylaı baqylaýsyz tutynýyna qalaı jol berýge bolady?» — dedi Álıhan Smaıylov QR Energetıka mınıstrliginiń ókilderine.
Mınıstrlik ókilderi maınerlerge qatysty qajetti lısenzıalaý mehanızmderi ázirlengenin atap ótti.
«Lısenzıalaý – bir másele. Olar energıany provaıderler arqyly rettelmeıtin baǵamen satyp alady. Nátıjesinde shyǵyndar tutynýshylarǵa júktelýde. Balanstyq provaıderlerdiń sany artyp keledi. Bul – halyq esebinen esh qıyndyqsyz paıda tabýdyń joly. Al sizder buǵan jol berip otyrsyzdar. Baqylaýdyń tıimdi mehanızmderi joq», — dedi Joǵary aýdıtorlyq palata tóraǵasy.
Naryqty tereń zerttemeý jáne marketıńtik zertteýler júrgizbeý saldarynan «KEGOC» AQ-ǵa 4 joba boıynsha merdigerler jabdyqty 2-3 ese qymbat baǵamen jetkizgen. Jalpy artyq shyǵyn 2,2 mlrd teńge.
Sońǵy 10 jylda «Samuryq-Energo» AQ toby nebári 4 jańa jobany iske asyrǵan. Bul 2024 jyly bekitilgen Damý strategıasy boıynsha aldaǵy 10 jylǵa josparlanǵan 25 jobanyń iske asyrylýyna kúmán týdyrady.
Toqtatylǵan jobalarǵa baılanysty «Samuryq-Energo» AQ-nyń tıimsiz shyǵyndary 199 mlrd teńgeni quraıdy. Eń irileri: Balqash JEO qurylysy – 102 mlrd teńge, Ekibastuz GRES-2-niń №3 energoblogy – 61,2 mlrd teńge.
Jalpy aýdıt nátıjesi boıynsha anyqtalǵan qarjylyq zań buzýshylyqtar 66 mln teńge boldy.
Búdjet qarajatyn tıimsiz josparlaý 9,5 mlrd teńgeni, qarajat pen aktıvterdi tıimsiz paıdalaný 104,7 mlrd teńgeni qurady.
Barlyǵy 72 rásimdik jáne 35 júıeli buzýshylyq tirkeldi.