Atyraýdaǵy qylmystyq ister boıynsha 2-sotta azamattyq belsendiler Maks Boqaev pen Talǵat Aıannyń ústinen qozǵalǵan "bılikti kúshpen basyp alý" isi boıynsha sottyń aldyn ala tyńdaýy bastaldy.
Sotqa oblys turǵyndary men ózge aımaqtardan kelgen quqyq qorǵaýshylar da qatysty. Sot májilisiniń shaǵyn zalyna jurttyń birazy syımaı qaldy. Olardyń arasynda Atyraý oblysynyń alys aýdandarynan kelgen adamdar da boldy. Solardyń biri zeınetker Shynar Omarova qyzymen birge Atyraýdan 300 kılometr jerdegi Qulsary qalasynan belsendilerdi qoldaýǵa kelgen.
– 24 sáýirde bolǵan «sheteldikterge jerimizdi satýǵa bolmaıdy» degen mıtıń beıbit túrde óte mádenıetti ótti dep sanaımyn. Biz sotty bolǵan Maks pen Talǵatty tanymaımyz, óz júrek qalaýymyzben keldik. Olar bizdi mıtıńige shaqyrǵan joq, ózimiz bardyq. Biz ózimizdiń jerimizde urpaǵymyzdy emin-erkin tárbıelep júrgimiz keledi. Sottan ádildik suraımyz, – deıdi ol.
Sotqa sýdıa Gúlnár Dáýleshova tóraǵalyq etip otyr. Baqylaý kúsheıtilgen sot ǵımaratyna kelgen BAQ ókilderine zaldan foto jáne beıne jazba túsirýine bes mınýtqa ǵana ruqsat berilip, odan soń bólek bólmege shyǵaryp jiberdi.
Sot bastalǵanda Boqaev pen Aıannyń advokaty Tólepqalı Aıanov sýdıa Gúlnár Dáýleshovany isten shettetý týraly ótinish jasady. Tólepqalı Aıanov sot tergeýiniń aıyptaý aktisi 30 qyrkúıekte daıyn bolǵanymen, 3 qazanda jarıalanǵanyn, al is materıaldary 73 tomnan turatyndyqtan osy aralyqta sottyń onymen tanysyp shyǵýy múmkin bolmaǵanyn aıtty.
- Sýdıa aıyptaý aktisi shyqqan soń ony birden reestrge engizýi tıis edi, biraq ony ýaqytynda engizbegen. Bul sot isin falsıfıkasıalaý dep sanalatyndyqtan sýdıany isten shettetýdi suraımyn, - dedi advokat.
Budan soń sýdıa ótinishke qatysty sheshim qabyldaý úshin bes mınýttyq úzilis jarıalady. Úzilisten soń sotqa ózin Dúısebalıeva dep tanystyrǵan sýdıa kelip, advokattyń ótinishi qanaǵattandyrylmaıtynyn aıtyp, sot zalynan shyǵyp ketti. Osy kezde Maks Boqaev "Eshnárse estilgen joq, sýdıa durys oqymady" dep narazylyǵyn bildirdi.
Bul oqıǵaǵa Maks Boqaevtyń qaryndasy ári qorǵaýshysy Janar Boqaeva da narazy boldy.
– Sýdıa sot zalyna júgirip kirip, túsiniksiz áldeneni oqı bastady. Ózin tanystyrmastan, taraptardyń pikirin tyńdamastan qaýlyny oqyp shyqty. Bul osylaı jasamaý kerektigi týraly úlgi bolsa kerek. Biz sottardyń ókilettiligi týraly másele kóteremiz, – dedi ol.
Bul sýdıa aqyryn sóılegendikten ne aıtqany sot barysyn ózge bólmede monıtor arqyly baqylap otyrǵan jýrnalıserge durys estilmedi. Budan soń sotta úzilis jarıalandy.
Maks Boqaev pen Talǵat Aıan 24 sáýir kúni Atyraý qalasynda jer reformasyna qarsylyq retinde ótken jappaı mıtıńten soń qamaýǵa alynǵan. Maks Boqaev pen Talǵat Aıanǵa birqatar qylmystyq baptar (sonyń ishinde "alaýyzdyq týdyrý", "zańsyz mıtıń uıymdastyrý") boıynsha aıyptary taǵylǵan. Azamattyq belsendiler bul aıyptardyń eshqaısysyn moıyndaǵan joq. Qamaýdaǵy Maks Boqaevtyń týystary onyń densaýlyǵyna alańdaıdy.
10 qazanda Human Rights Watch halyqaralyq uıymynyń Eýropa jáne Ortalyq Azıa boıynsha ókili "Maks Boqaev pen Talǵat Aıan qarsylyq bildirý quqyǵyn paıdalanǵany úshin de, ózgelerdi qarsylyq bildirýge shaqyrǵany úshin de qamalmaýy tıis. Úkimet saıasatyna qarsylyǵyn bildirý - qylmys emes" dep málimdegen.
Derekkóz: Azattyq