Ulytaý oblysynyń burynǵy ákimi, qazirgi Ulttyq mýzeı dırektory Berik Ábdiǵalıuly “Ýáde” baǵdarlamasyna bergen suhbatynda ózi basqarǵan óńirdiń problemalary, qarjy tabýdyń mashaqaty, shendilerdiń synǵa tózimdiligi, jemqorlyqpen kúres jáne ózine "ultshyl" degen aıyptyń qalaı taǵylǵanyn búkpesiz baıandady. Sonymen qatar Altynbek Sársenbaıulynyń qazasy saıası ómirine qalaı áser etkeni jaıly da sóz qozǵady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Ol Ulytaý oblysyn basqarǵan eki jyl ishinde óńirde sheshilýi tıis ózekti máseleler bolǵanyn atap ótti.
“Birinshi kezekte oblysta kóptegen problema boldy. Bul máseleler oblys qurylǵanda Memleket basshysymen kezdeskende de kóterildi. Eń aldymen Jezqazǵan qalasyndaǵy aýyz sý tapshylyǵy, ekinshiden, halyq jıi kóterip júrgen ekologıalyq jaǵdaı boldy. Sonymen qatar joldardyń jaǵdaıy da ózekti edi. Osy problemalarǵa qatysty tıisti tapsyrmalar berildi. Oblystyń qurylýdaǵy negizgi maqsaty – osy túıtkilderdi sheshý bolatyn”, – dedi ol “Ýáde” baǵdarlamasyna bergen suhbatynda.
Berik Ábdiǵalıulynyń aıtýynsha, ákim bolyp kelgen sátten bastap, óńirde keshendi jospar qabyldanǵan. Bul jospar Úkimet tarapynan maquldanyp, qarjylandyrýǵa qajetti qujattar daıyndala bastaǵan.
“Bir jyldan asa ýaqyt osy qujattardy daıyndaýǵa ketti. Sebebi qarajat alý úshin smetalyq jáne zertteý qujattaryn ázirleý qajet. Halyqtyń kózine kórinip turǵanymen, qarjy tabý ońaı emes. Negizgi bir jarym jyldaı ýaqyt osyǵan jumsaldy. Qazir keıbir jobalar qarjylandyrylyp, jumystar júrip jatyr”, – dedi eks-ákim.
Ol sondaı-aq qarajat alýdyń nege qıyn ekenine de toqtaldy.
“Jańadan qurylǵan oblystarǵa Prezıdenttiń tapsyrmasy bolǵannan keıin Úkimet qoldaý kórsetti. Biraq eń bastysy – tıisti qujattardy ýaqytynda daıyndaý. Bir smetalyq qujattyń ózine bir jyldaı ýaqyt ketedi. Sebebi konkýrs ótkiziledi, ekspertıza jasalady. Oblys jazda qurylǵanymen, biz kúzde basqarmalardy tolyq quryp, jobalardy 2022 jyldyń sońynan bastap ázirledik. 2023 jyldyń búdjetine endi ǵana daıyn bola bastadyq”, – dedi Ábdiǵalıuly.
Onyń sózinshe, burynǵy oblystarda qujattar birneshe jyl buryn josparlanyp qoıady, al jańadan qurylǵan óńirde munyń bári nólden bastalǵan.
“Sondyqtan alǵashqy kezde qujattardy qurý prosesinde biraz tejeldik. Qazir jobalardyń birqatary maquldanyp, jumystar júrip jatyr”, – dedi ol.
Berik Ábdiǵalıuly Ulytaý oblysy ákimdiginen ketý sebebin de túsindirdi.
“Jańa qyzmetke aýystym. Basshylyqpen kezdesken kezde men bul nıetimdi bildirdim. Eki jyl tórt aıdaı jumys istep, Memleket basshysy kelse, esebimdi berip, keıin ǵylymı jumysqa aýyssam degen oıym bar ekenin aıttym. Biraq Ulttyq mýzeıge kelemin dep oılamadym. Men ol jerde buryn eki jyldaı jumys istegenmin. Bir jarym jyl “Qasıetti Qazaqstan” jobasyn atqardym. Sony eskerip, osy qyzmetti usyndy dep oılaımyn. Keıin konkýrs uıymdastyrylyp, onyń nátıjesi boıynsha resmı túrde taǵaıyndaldym”, – dedi sheneýnik.
Ol qyzmetten ketýine qoǵamdaǵy synnyń esh qatysy joq ekenin naqty aıtty.
“Biz syndy jıi estımiz. Áriptesterim, ákimder – bári kýá. Birde birinshi orynda bolamyz, birde tómendeımiz. Ákimder syndy kóterýi kerek. Memlekettik qyzmetker, mınıstr bolsyn, qandaı soqqy bolsa da kótere bilýi kerek. Eger sheshe almasa, óz erkimen aryz jazyp ketkeni jón. Syndy kóterip, qorytyndy shyǵarý – árbir saıası qyzmetkerdiń jaýapkershiligi. Men jumystan qashqan joqpyn, ári qaraı jumys isteýge daıyn boldym. Biraq usynys bolǵan soń, bardym”, – dedi Ábdiǵalıuly.
Ol kezinde bılikti qatty synaǵanyn, tipti “eshqashan memlekettik qyzmetke kelmeımin” dep ketken kezi bolǵanyn eske aldy.
“Eski Qazaqstandy synadym. Qaraǵandy oblysy ákiminiń orynbasary bolǵan kezimde de sol sebepti qyzmetten kettim. Burynǵy Prezıdentti de synadym. Ásirese, Altynbek Sársenbaıulyn atyp óltirgen kezde synym kúsheıe tústi. Sebebi ol meniń ustazym edi. Sol oqıǵa meni qatty kúızeltti. Biraq keıin jigitter shaqyryp, birge jumys isteýdi usyndy. Men de: “Jaraıdy, saıasatqa aralastyrmaıyq, mádenı-ǵylymı jobalarmen aınalysaıyn”, – dedim. Sóıtip qaıtadan jumysqa kiristim. Oblys ákimdiginen ketken soń úsh jyl jumyssyz júrdim. Tipti “jumyssyz” retinde tirkelip qoıaıyn ba dep te oıladym. Sosyn “qolymnan ne keledi?” dep ózime suraq qoıdym. Ǵylymmen jolymdy bastaǵan adam bolǵan soń, osy baǵytqa qaıta oraldym. “Alashorda áskeri” taqyryby meni burynnan mazalap júrgen. Sol taqyrypqa kiristim. Úsh jylda kitabymdy aıaqtadym”, – dedi ol.
Sheneýnik “Eski Qazaqstan” tusynda ózin kimder qýdalaǵanyn da ashyp aıtty.
“Ol kezde Prezıdent Ákimshiliginde Maılybaev Baǵlan boldy. Solar bastady. Maǵan ǵana emes, saıası minberde júrgen basqa azamattardy da “ultshyl” dep aıyptady. Estýimshe, Erlan Tynybaıulyna, Aıdos Sarymǵa, tipti Marat Tájınge de qysym jasaldy. Máskeýge barǵanymda Marat Tájın, Berik Ýálı kómek kórsetti. Aıdos Sarym Baýyrjan Ospan esimdi kásipkermen tanystyrdy. Ol kisi de: “Kitapta meniń de atalarym bar eken”, – dep, kitaptyń shyǵýyna kómektesti”, – dedi Ábdiǵalıuly.
Sondaı-aq ol jemqorlyqpen kúres jónindegi oıyn da ortaǵa saldy.
“Maǵan jeke ózime para usynǵan adamdar bolmady. Biraq jeke jobalar júrip jatqanda ártúrli azamattar kelip, “myna tenderge qatyssaq” deıdi. Biz ondaıda bári zań aıasynda sheshiledi dep aıtamyz. Sonymen qatar Antıkordyń aldyn ala eskertetin kezderi de bolady. “Osyndaı azamat sizge keledi, biz ony ustaımyz” deıdi. Ondaı jaǵdaılar meniń tájirıbemde boldy.
Qytaıda jemqorlardy atyp tastaıdy. Bizge de sondaı bir tártip kerek shyǵar dep oılaımyn. Birinshi – úreı bolýy kerek. Sheneýnik qoryqpasa, ala beredi. Ekinshi – ar-ojdan. Mysaly, grýzınderde osy ekeýi qatar júredi. Jemqorlyq barlyq elde bar. Biraq bizde ol qalypty jaǵdaıǵa aınalyp ketti. Sondyqtan aldymen parany alýdy emes, berýdi toqtatý kerek. Sonda, múmkin, bul másele sheshile bastaıdy", – dedi Berik Ábdiǵalıuly.
