Qoǵamdaǵy árbir jas — el bolashaǵynyń irgetasy. Al sol jastardyń ishindegi belgili bir sebeptermen oqymaıtyn, jumys istemeıtin, ómirdiń jolyn tappaı júrgen toby — NEET sanaty erekshe nazardy qajet etedi. Osy sanattaǵy jáne jalpy almatylyq jastarǵa qoldaý kórsetetin mańyzdy bastamalardyń biri — komúnıtı ortalyqtar jelisi. Almaty qalasynda mundaı ortalyqtar búginde ár aýdan boıynsha jumys isteıdi. Dalanews.kz tilshisi solardyń biri - Áýezov aýdanynyń Mamyr-1 shaǵyn aýdanynda ornalasqan komúnıtı ortalyqqa bardy.
Bul ortalyq 2024 jyldyń 1 qańtarynda ashylǵan. Az ýaqyttyń ishinde jastar úshin mańyzdy orynǵa aınalyp úlgerdi. Munda jastarǵa baǵyt-baǵdar berilip, olardy qaıta áleýmettendirý jáne ómirlik daǵdylarǵa beıimdeý jolynda birqatar júıeli jumys júrgizilýde.
Baldyrǵan Aıshagúl, ortalyqtyń bas mamany:
— Bizdiń ortalyqtyń negizgi maqsaty — jastardy qoldaý. Ásirese NEET sanatyndaǵy jastardy bilim men eńbek naryǵyna qaıta tartý. Olarǵa qysqa merzimdi kýrstar, jumysqa ornalasýǵa kómektesý, tegin zańgerlik jáne psıhologıalyq keńes berý, shyǵarmashylyq jobalaryn júzege asyrýǵa múmkindik berý sıaqty qoldaýlar usynylady.
Komúnıtı ortalyq — bul tek áleýmettik kómek orny emes, sonymen qatar jastardyń óz qyzyǵýshylyqtary men qabiletterin tanyp, damyta alatyn kreatıvti keńistik. Munda tegin kovorkıng aımaǵy, mýzyka jáne bı stýdıasy, teatr zaly, dybys jazý bólmesi, shyǵarmashylyq jobalarǵa arnalǵan alańdar bar.
"Qazir ortalyqta "Taza Qazaqstan" baǵdarlamasy aıasynda eń kóp jumys atqarylyp jatyr. Ár senbi saıyn jastarmen, belsendilermen birge senbilikterge shyǵamyz. Eko-aksıalar, semınarlar uıymdastyryp júrmiz. Qazir jaz bolǵandyqtan jastarǵa arnalǵan kıno jáne akýstıkalyq keshter jasap jatyrmyz", - deıdi maman.
Ortalyqqa jastardy tartý joly qandaı?
Komúnıtı ortalyqtyń qyzmetkerleri jastardy tartý úshin belsendi túrde aqparattyq jumystar júrgizýde. Olar JOO, kolejder men mektepterge baryp, tikeleı tanystyrý jumystaryn uıymdastyrady. Sonymen qatar jastar jıi qoldanatyn áleýmettik jeliler men buqaralyq aqparat quraldaryn tıimdi paıdalanady. Ortalyqtyń qyzmetteri týraly barlyq aqparat www.jasalmaty.kz saıtynda qoljetimdi. Bul platforma arqyly jastar ózderine jaqyn ortalyqty tańdap, bos zaldardy qarap, qajet qyzmetke tirkele alady.
"Saıt óte qoljetimdi. Kez kelgen jas saıtqa tirkelip, ózine qajet aýdandy tańdaıdy. Almaty boıynsha 8 aýdanda da komúnıtı ortalyq bar. Qazir tipti ár aýdannan eki ortalyqtan ashylyp jatyr. Tirkelýshi ózine qajet komúnıtı ortalyqty tańdaǵan soń ózine qajet bólimdi tańdaıdy. Mysaly, jumys, kýrs jáne t.b. Sondaı-aq saıtta ár ortalyqtyń zaldary kórsetilgen. Tirkelýshi ózine qajet zaldy tańdap, onyń qaı ýaqytta bos ekenin kóre alady jáne ony tańdaı alady. Eger saıtpen jazylý múmkin bolmasa, 24/7 jumys jasaaıtyn baılanys telefony da bar", - dep túsindirdi Baldyrǵan Aıshagúl.
Ortalyqta júzege asqan jobalar men bastamalar
Júsipbek Elebekov atyndaǵy respýblıkalyq estrada jáne sırk kolejiniń stýdentteri komúnıtı ortalyq arqyly shaǵyn teatr qoıylymyn sahnaǵa shyǵarsa, Abaı atyndaǵy QazUPÝ men QazUÝ stýdentteri akýstıkalyq kesh uıymdastyrǵan. Ashyq aspan astyndaǵy «Qundylyq» atty is-shara da jastar bastamasymen ótti. Bul komúnıtı ortalyqtyń jastar ıdeıasyna qulaq túrip, júzege asyrýǵa naqty qoldaý bildiretinin kórsetetin birneshe mysal ǵana.
"Jastar shyǵarmashylyq baǵyttaǵy keshter men jobalarǵa kóbirek qyzyǵady. Biz jaqynda ǵana qumyra jasaý sheberhanasyna bardyq. Jastarǵa qatty unady, olar tipti keshke deıin qalǵysy keldi. Bizdiń ortalyqtyń ózi shyǵarmashylyqqa beıim. Stýdentter bizge óz jobalaryn ákelip, tanystyrady. Ideıalaryn usynady. Al biz olardy júzege asyrýǵa kómektesemiz, - deıdi bas maman. — Biz jastarǵa tek alań usynyp qana qoımaı, olardyń ıdeıalaryn shyn máninde tyńdaımyz, qajet seriktestermen baılanystyramyz. Bul jastardyń ózine degen senimin oıatady".
Jastarǵa qajetti eń basty kómek — qoldaý men tyńdaı bilý
Komúnıtı ortalyqtyń qyzmetteriniń ishinde jastar jıi júginetin baǵyttar — psıhologıalyq jáne zańgerlik kómek. Sonymen qatar turǵyn úı, qarjylyq keńester, "Otbasy bankimen" birlesken konsýltasıalar da bar. Ortalyq seriktestik ornatqan uıymdar arasynda stomatologıalyq klınıkalar, kolejder, jekemenshik mektepter bar.
Jastar kúnine arnalǵan erekshe kesh
Qazir komúnıtı ortalyq ujymy Jastar kúnine arnalǵan úlken akýstıkalyq keshke daıyndalyp jatyr. Sharaǵa jas ónerpazdardan bastap tanymal ánshilerge deıin shaqyrylmaq. Bul kesh — jastardyń ózderin kórsetýine, jańa baılanystar ornatýyna úlken múmkindik bolmaq.
Prezıdent sózimen túıindesek:
«Qazaqstannyń jastary — jasampaz. Olardyń tyń ıdeıalary men bastamalary el bolashaǵyna senimdi nyǵaıta túsedi», — degen Qasym-Jomart Toqaevtyń sózi komúnıtı ortalyqtardyń mańyzyn aıqyn kórsetedi.
Búginde bul keńistikter — tek bos ýaqytty ótkizetin oryn emes, shynaıy ómirlik ózgeris ákeletin, jastarǵa baǵyt pen qoldaý beretin jańa býyn áleýmettik ınstıtýtqa aınalyp keledi.
