"2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha ınflásıa deńgeıi 8,6%-dy qurap, bir jyl ishinde 1,2 paıyzdyq tarmaqqa tómendedi. Sóıtip bul kórsetkish bizdiń boljamymyzǵa saı keldi (8,5%). Al 2025 jyldyń aıaǵyndaǵy ınflásıa kórsetkish biz qatańdatylǵan monetarlyq saıasat saqtalyp, búdjet shyǵystary qalypty ósip, sondaı-aq "munaı baǵasy qatty arzandaıdy" degen qolaısyz boljam iske aspasa, 7,5%-dy quraıdy dep boljaımyz". Halyk Finance analıtıkalyq ortalyǵynyń basshysy Mádına Qabjalálova óz zertteýinde osyndaı tujyrymdar keltiredi, dep jazady Dalanews.kz.
Onyń aıtýynsha, eger jyl basynan bastap úshinshi toqsannyń sońyna deıin ınflásıa dınamıkasy birkelki bolsa, al tórtinshi toqsanda jaǵdaı ózgerdi. Buǵan deıin aqyly qyzmetter negizgi draıver bolyp, al azyq-túlik jáne azyq-túlikke jatpaıtyn taýarlardyń baǵasy birtindep tómendese, kerisinshe tórtinshi toqsanda azyq-túlik jáne azyq-túlikke jatpaıtyn taýarlar baǵasynyń ósimi qyrkúıekte ınflásıanyń 8,3%, al jyl sońyna deıin 8,6%-ǵa deıin údeýine áser etken.
"2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha ınflásıa qarqyny 2023 jyldyń sońyndaǵy mánmen (9,8%) salystyrǵanda aıtarlyqtaı tómendedi, bir jaǵynan, bul - eleýli progres, bir jylda baǵanyń ósim qarqyny 1,2 paıyzdyq tarmaqqa tómendedi. 2023 jyly ınflásıa tez tómendegenin eskersek, 2024 jyly joǵary bazalyq mólsherlemeniń áseri baıqalmady. Ekinshi jaǵynan, ınflásıa mánderi odan da tómen bolýy múmkin edi, onyń ótken jyldyń basynan beri baıqalǵan turaqty tómendeý úrdisi sońǵy toqsanda kilt toqtady. 2024 jylǵy jeltoqsanda qarashamen salystyrǵanda jeltoqsannyń qorytyndysy boıynsha baǵalardyń – 8,4%-dan 8,6%-ǵa deıin údeý prosesi baıqaldy. Sondaı-aq, 2024 jyly ınflásıanyń ortasha jyldyq máni 8,7% -dy qurady, bul is júzinde qorytyndy mánge saı keledi jáne ınflásıa mánderiniń jyl boıyna birkelki bólinisin ańǵartady", delingen zertteýde.
Jyl qorytyndysy boıynsha aqyly qyzmetterden basqa barlyq negizgi komponentter jyldyq mánde tómen qalyptasty: 2024 jyldyń sońynda azyq-túlik taýarlary baǵasynyń ósý qarqyny 5,5%-dy qamtydy (2023 jyly - 8,5%), azyq-túlikke jatpaıtyn taýarlar - 8,3% (2023 jyly - 9,1%), aqyly qyzmetter – 13,3% (2023 jyly - 12,4%). Osylaısha, ótken jyly baǵanyń ósimine aqyly qyzmetter eń kóp úles qosty, bul negizinen jyl boıy baıqalǵan turǵyn úı komýnaldyq qyzmetter (14,2% g/g) tarıfteriniń ósýimen baılanysty boldy.
Negizi, jyl boıynda ınflásıa birqalypty kórsetkishti ustandy, al jyl sońyndaǵy ekpinge sol kezeńdegi dollarǵa qatysty teńgeniń kúrt álsireýi jáne ımporttalǵan ınflásıa túrtki bolyp ketti.
"Jalpy, bizdiń oıymyzsha, bul ulttyq valútanyń álsireý faktory eldegi baǵa ósiminiń qysqarý úrdisine núkte qoıdy. Halyqtyń tutyný sebetindegi ımporttyq taýarlardyń joǵary úlesin, shıkizat eksporty basym ekonomıkanyń qurylymyn jáne tıisinshe shıkizattyń álemdik baǵasyna qatysty joǵary táýeldilikti eskere otyryp, ulttyq valúta baǵamynyń aýytqýlaryna baılanysty eldegi tutynys baǵasynyń ósýin aıqyndaýshy róldi atqarady. Bıylǵy jyly ınflásıa qaıtadan tómendeı bastaıdy dep senim bildiremiz. Ulttyq bank eldegi baǵanyń ósimine jol bermes úshin ótken jyldyń sońyna qaraı bazalyq mólsherlemeni 15,25% - ǵa deıin kóterip, óte qatań aqsha-nesıe saıasatyn júrgizýdi jalǵastyrýda. Budan bólek, syrtqy ınflásıalyq ahýal aǵymdaǵy jyly jahandyq ınflásıany tómendetýge arnalǵan halyqaralyq qarjy ınstıtýttarynyń boljamdarymen aıtarlyqtaı qolaıly bolýda", - deıdi Mádına Qabjalálova.
Degenmen, ol baǵanyń turaqtylyǵy boıynsha birqatar mańyzdy táýekelder bar ekenin moıyndaý kerektigin aıtady.
"İshki salalardyń ishinde bul - búdjet tártibindegi osaldyq jáne ekspansıonıstik búdjet saıasatynyń jalǵasy. Bul rette qazirdiń ózinde dáleldi negizder bar: bıylǵy jyly Ulttyq qordan alynatyn transfertterdiń joǵary deńgeıi (5,2 trln teńge) baıqalady. Syrtqy faktorlar arasynda bul baǵa usynystaryn edáýir tómendetýge jáne osylaısha ulttyq valúta baǵamyn álsiretýge qabiletti munaı naryǵyndaǵy jaǵymsyz oqıǵalardy jatqyzýǵa bolady. Al aǵymdaǵy jaǵdaılar dúdamaldylyqqa toly, sondyqtan senimdi boljamdar jasaýǵa qolaısyz ekenin moıyndaý kerek. Bizdiń baǵalaýymyz boıynsha, 2025 jyldyń aıaǵynda ınflásıa deńgeıi bazalyq senarı boıynsha 7,5%-dy quraýy múmkin", - deıdi sarapshy.
Buǵan deıin Ulttyq statısıka búrosy 2024 jyly Qazaqstanda ınflısıa kórsetkishi 8,6%-dy quraǵanyn habarlaǵan.
