2025 jyly Qazaqstan halyqaralyq arenada aıtarlyqtaı belsendilik tanytty. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 13 memleketke sapar jasap, strategıalyq áriptestermen kelissózder júrgizdi. Sondaı-aq Qazaqstanǵa 18 shetel basshysy kelip, ekijaqty qarym-qatynasty nyǵaıtýǵa úles qosty. Osy tusta, Dalanews.kz redaksıasy negizgi oqıǵalar men mańyzdy kezdesýlerge sholý jasady.

Qasym-Jomart Toqaevtyń shetelge jasaǵan  saparlary

BAÁ

13 qańtarda Memleket basshysy Birikken Arab Ámirlikterine sapar jasap, Abý-Dabıdiń ornyqty damý aptalyǵy (ADSW) samıtine qatysty. Kezdesý barysynda sheıh Muhammed ben Zaıd Ál Nahaıanmen, álemdik saıasat jáne ınvestısıa salasynyń jetekshilerimen pikir almasty. Prezıdent ornyqty damý, klımat ózgerisine qarsy kúres jáne jasyl tehnologıalardy damytý máselelerin talqylady, sonymen qatar Qazaqstannyń jasyl energetıka jobalary men alǵashqy atom elektr stansıasyn damytý josparyn tanystyrdy.

Toqaev búginde álem klımattyń ózgerýi, sý tapshylyǵy, qýańshylyq, bıoalýantúrliliktiń azaıýy jáne azyq-túlik qaýipsizdigi sekildi ózekti máselelermen betpe-bet kelip otyrǵanyn atap ótti. Al bul problemalardy sheshýde sıfrlandyrý men jasandy ıntellektti damytýǵa, iri ınfraqurylymdyq jobalardy iske asyrýǵa jáne ıadrolyq energetıkany damytýǵa basymdyq beretinin jetkizdi.

Halyqaralyq forýmǵa BAÁ Prezıdenti sheıh Muhammed ben Zaıd Ál Nahaıan, Ázerbaıjan Prezıdenti Ilham Álıev, Rýanda Prezıdenti Pol Kagama, Ózbekstan Prezıdenti Shavkat Mırzıóev, Malaızıa Premer-mınıstri Anýar Ibragım, Jańa Zelandıa Premer-mınıstri Krıstofer Lakson, Fınlándıa Premer-mınıstri Petterı Orpo, sondaı-aq saıasat, ınovasıa, jasyl energetıka jáne ınvestısıa salasyndaǵy álemdik kóshbasshylar qatysty.

Iordanıa

18 aqpanda Toqaev Iordan Hashımıt Koróldigine resmı saparmen bardy.

Sapar aıasynda Qasym-Jomart Toqaev pen Koról II Abdalla shaǵyn jáne keńeıtilgen quramda kelissózder ótkizip, birqatar ekijaqty qujatqa qol qoıdy. Memleket basshysy Koróldiń taqqa otyrǵanyna 25 jyl tolýymen quttyqtap, Iordanıanyń ornyqty damýy men halyqaralyq bedelin arttyrýǵa baǵyttalǵan reformalaryn joǵary baǵalady. Koról II Abdalla óz kezeginde Qazaqstan Prezıdentiniń halyqaralyq bastamalaryn jáne eldegi saıası-ekonomıkalyq reformalaryn qoldaıtynyn bildirdi.

Kelissóz qorytyndysy boıynsha taraptar energetıka, aýyl sharýashylyǵy, ınfraqurylym, aqparattyq tehnologıalar, óńdeý ónerkásibi jáne farmasevtıka salalaryndaǵy saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty tereńdetýge ýaǵdalasty. Sondaı-aq atom energetıkasy, kólik-logıstıka, onyń ishinde Transkaspıı halyqaralyq kólik dálizin damytý, týrızmdi ilgeriletý jáne tikeleı áýe qatynasyn ashý máselelerine nazar aýdaryldy.

Budan bólek, bilim berý, ǵylym jáne mádenıet salalaryndaǵy baılanystardy keńeıtýge, stýdentter men oqytýshylar almasýǵa jáne birlesken is-sharalar ótkizýge daıyn ekeni aıtyldy. Memleketter basshylary kelissózderdiń nátıjesi Qazaqstan men Iordanıa arasyndaǵy ekijaqty qarym-qatynasty jańa deńgeıge kóteretinine senim bildirdi.

Ózbekstan

3 sáýirde Ózbekstannyń Samarqand qalasynda ótken “Ortalyq Azıa – Eýropa Odaǵy” samıtine bardy. Memleket basshysy atalǵan sharaǵa erekshe mán berip, bul jıyn aımaq elderi men Eýropa Odaǵy arasyndaǵy dıalogty odan ári damytýǵa serpin beretinine senim bildirdi.

Kezdesý barysynda prezıdentter Almatyda ótken beıresmı júzdesýdiń nátıjeli bolǵanyn atap ótti. Atalǵan kezdesý qazaq-ózbek qarym-qatynastaryn taǵy bir naqtylap, birlesken jumystyń basym baǵyttaryn aıqyndaýǵa múmkindik bergeni aıtyldy.

Sonymen qatar memleketter basshylary Qazaqstan men Ózbekstan arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń qarqyndy damyp kele jatqanyn atap ótip, ekijaqty baılanystardyń barlyq baǵyttary boıynsha ózara tıimdi seriktestikti keńeıtýge daıyn ekenderin rastady.

Reseı

8 mamyrda Reseıge sapar jasap, Uly Jeńistiń 80 jyldyǵyna arnalǵan is-sharalarǵa qatysty. Sol kúni Venesýela Prezıdenti Nıkolas Madýro jáne Serbıa Prezıdenti Aleksandr Výchıchpen kezdesti.

Toqaev Venesýelamen ekijaqty yntymaqtastyqty nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵyna toqtalyp, Nıkolas Madýrony Qazaqstanǵa memlekettik saparmen kelýge shaqyrdy. Óz kezeginde Nıkolas Madýro eki el arasyndaǵy baılanysty damytýǵa baǵyttalǵan dıalogqa daıyn ekenin bildirip, Uly Jeńistiń 80 jyldyǵynyń jahandyq mańyzyna nazar aýdardy.

Serbıa Prezıdenti Aleksandr Výchıchpen kezdesý barysynda Memleket basshysy byltyr qarasha aıynda Belgradqa jasaǵan resmı saparyn eske alyp, eki el dostyǵyn nyǵaıtýdaǵy jáne kópqyrly yntymaqtastyqty damytýdaǵy mańyzyn atap ótti. Aleksandr Výchıch Serbıanyń Qazaqstanmen strategıalyq seriktestikti odan ári keńeıtýge múddeli ekenin málimdedi.

Majarstan

21 mamyrda Býdapeshtte ótken Túrki memleketteri uıymynyń beıresmı samıtine qatysty. Memleket basshysy samıtti joǵary deńgeıde uıymdastyrǵany úshin Majarstan Premer-mınıstri Vıktor Orbanǵa rızashylyǵyn bildirdi. Sonymen qatar jıynnyń Eýropa tórinde ótýiniń aıryqsha mánin atap, majar halqyna alǵysyn jetkizdi.

Túrkıa

29 shildede Túrkıa Respýblıkasyna bardy. Qasym-Jomart Toqaevty Ankara qalasynyń "Esenboǵa" áýejaıynda Túrkıa Prezıdenti Rejep Taııp Erdoǵan qarsy aldy. Al kútip alý úshin trap aldynda qurmet qaraýyly sap túzep turdy. Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan men Túrkıanyń dostyǵy nyǵaıa beretinine senim bildirip, baýyrlas túrik halqynyń ósip-órkendeýine tilektestigin jetkizdi. Resmı sapary osy eldiń negizin qalaýshy ári tuńǵysh Prezıdenti Mustafa Kemal Atatúriktiń kesenesinen bastaldy.

Túrikmenstan

5 tamyzda Toqaev Túrikmenstannyń Avaza qalasynda ótken Teńizge shyǵar joly joq damýshy elderge arnalǵan Birikken Ulttar Uıymynyń úshinshi konferensıasyna qatysty. Munda bul bastamany kótergeni úshin Túrikmenstan Prezıdenti Serdar Berdimuhamedovke, sondaı-aq atalǵan elderdiń máselesine nazar aýdarǵany úshin BUU Bas hatshysy Antonıý Gýterrıshke alǵys aıtty.

Memleket basshysy Qazaqstannyń bul úderiske alǵashqy jyldardan beri belsendi qatysyp kele jatqanyn, kezinde Almaty is-qımyl baǵdarlamasy qabyldanyp, teńizge shyǵar joly joq elderdiń máseleleri alǵash ret jahandyq deńgeıde kóterilgenin atap ótti.

Qyrǵyzstan

22 tamyzda Qyrǵyzstan astanasy Bishkekke resmı sapar jasady. Kezdesýde Sadyr Japarovpen ekijaqty yntymaqtastyqty nyǵaıtý máseleleri qaraldy. Ol eldegi reformalar men ekonomıkalyq ósimge qosqan úlesin joǵary baǵalady. Sondaı-aq Qazaqstan Qyrǵyzstanmen baýyrlas el retindegi qarym-qatynasty odan ári nyǵaıtýǵa erekshe mán beretini aıtyldy.

Qytaı

2025 jyly 30 tamyzda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qytaıdyń Tánszın qalasynda QHR Tóraǵasy Sı Szınpınmen kelissóz júrgizdi. Prezıdent Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń samıtine shaqyrýdy qabyl alyp, Qytaıdyń uıymǵa tóraǵalyǵyn qoldaıtynyn jáne Ekinshi dúnıejúzilik soǵystaǵy Jeńistiń 80 jyldyǵymen quttyqtady.

Kezdesýde qazaq-qytaı qatynastarynyń máńgi ári jan-jaqty strategıalyq seriktestik rýhynda qarqyndy damyp kele jatqany atalyp ótti. Óz kezeginde Qytaı Qazaqstanmen strategıalyq seriktestikti odan ári tereńdetýge múddeli ekenin bildirip, eki eldiń ózara senim men tatý kórshilikke negizdelgen baılanystary jańa deńgeıge kóteriletinin atap ótti.

QHR

3 qyrkúıekte Memleket basshysynyń Qytaıǵa qaıta joly túsip, Beıjińdegi Tánanmen alańynda ótken Ekinshi dúnıejúzilik soǵystaǵy jáne japon basqynshylyǵyna qarsy kúrestegi Jeńistiń 80 jyldyǵyna arnalǵan áskerı paradty tamashalady. Kezdesýdi QHR Tóraǵasy Sı Szınpınmen birge Eýropa, Azıa, Afrıka jáne Latyn Amerıkasynyń jıyrmadan astam memleketi men úkimet basshylary qadaǵalady.

AQSH

23 qyrkúıekte Qasym-Jomart Toqaevtyń Nú-Iorkke jasaǵan jumys sapary bıylǵy kúzdiń eń mańyzdy oqıǵalarynyń birine aınaldy. Sapar qorytyndysy boıynsha Qazaqstan men AQSH arasynda jalpy quny 5,2 mlrd dollardy quraıtyn 11 kelisim men memorandýmǵa qol qoıyldy.

Qujattar kólik, energetıka, logıstıka jáne aqparattyq tehnologıa sıaqty strategıalyq salalardy qamtıdy.

Budan bólek, Toqaev Cherrogorıa, Ýkraına, Fransıa, Fınlándıa prezıdentterimen kezdesti. 

Ázirbaıjan

7 qazanda Toqaev Ázirbaıjannyń Gabala qalasynda Túrki memleketteri uıymynyń XII samıtine qatysty. Prezıdent jahandyq qaýipsizdik júıesiniń kúrdeli kezeńde ekenin atap, Túrki memleketteri yntymaqtastyǵyn kúsheıtip, “Túrki memleketteri uıymy+” formatyn qurý ıdeıasyn qoldady.

Kezdesý barysynda Qazaqstan Prezıdenti Túrki memleketteri aýmaǵynda turaqtylyqty, qaýipsizdik pen beıbitshilikti nyǵaıtýdaǵy Azıadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńestiń róline toqtaldy. Sonymen qatar Uıym aıasynda kıberqaýipsizdik keńesin qurý usynylyp, sıfrlyq qaýipsizdik pen tehnologıalyq baılanysty nyǵaıtý mańyzdylyǵy aıtyldy.

Qasym-Jomart Toqaev ekonomıkalyq yntymaqtastyqty turaqtylyq pen órkendeýdiń negizi dep atap, 2040 jylǵa deıingi Túrki áleminiń damý josparyn iske asyrýǵa, saýda-ekonomıkalyq jobalardy júzege asyrýǵa jáne Túrki ınvestısıalyq qoryn tıimdi paıdalanýǵa basymdyq berýdi usyndy. Sonymen qatar ónerkásiptik kooperasıa baǵdarlamasyn qabyldap, Túrki saýda-ónerkásip palatasynyń áleýetin tolyq paıdalanýǵa nıet bildirdi.

Tájikstan

9 qazanda Dýshanbede Tájikstan prezıdenti Emomalı Rahmonmen kezdesý ótkizdi. Prezıdentter Qazaqstan men Tájikstannyń strategıalyq seriktestigin odan ári nyǵaıtýǵa beıil ekenderin rastady. Taraptar buǵan deıin joǵary deńgeıde qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardy tolyq júzege asyrýdyń mańyzyna toqtaldy.

Sondaı-aq óńirlik jáne halyqaralyq kún tártibindegi ózekti máseleler jóninde pikir almasty.

AQSH

7 qarashada AQSH astanasy Vashıngtonda Donald Tramppen kelissóz júrgizdi. Memleket basshysy Qazaqstan AQSH Prezıdentiniń bitimgerlik bastamalaryn tolyq qoldaıtynyn jetkizdi. Sonyń ishinde keleshekte Orta dálizdi odan ári damytýǵa yqpal etetin «Tramptyń halyqaralyq beıbitshilik jáne órkendeý jolyna» (TRIPP) erekshe nazar aýdardy. Sapar aıasynda Qazaqstan men Qurama Shtattary arasynda jalpy somasy 17 mıllıard dollardan asatyn komersıalyq kelisimderge qol qoıyldy.

Reseı

11 qarashada Qasym-Jomart Toqaev Reseı Prezıdenti Vladımır Pýtınniń shaqyrýymen Máskeýge memlekettik saparmen bardy. 11 qarashada qos prezıdent beıresmı kezdesý ótkizdi. 12 qarashada eki el delegasıalarynyń qatysýymen keńeıtilgen quramda kelissóz júrgizdi.

Ózbekstan (Tashkent)

15 qarashada Qasym-Jomart Toqaev Ózbekstan astanasy Tashkentke memlekettik saparmen bardy. Kezdesý barysynda memleket basshylary qazaq-ózbek strategıalyq seriktestigi men odaqtastyǵyn odan ári damytý perspektıvasyn egjeı-tegjeıli talqylady. Taraptar ónerkásip, qurylys, munaı-gaz hımıasy, qarjy, logıstıka jáne týrızm salalarynda jalpy quny 1,2 mıllıard dollar bolatyn 7 joba ázirledi.

UQSHU samıti 

Bishkekte ótken samıtke Qyrǵyzstan, Belarýs, Reseı, Tájikstan prezıdentteri qatysty. Uıymǵa múshe elderdiń ujymdyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý máseleleri talqylandy.

Túrikmenstan

11 jeltoqsanda Prezıdent Ashhabad qalasyna bardy. Halyqaralyq beıbitshilik jáne senim jylyna arnalǵan forýmǵa qatysý úshin Ashhabad qalasyna kelgen Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevty Túrikmenstan Halk Maslahatynyń Tóraǵasy Gýrbangýly Berdimuhamedov qarsy aldy.

Taraptar ekijaqty qarym-qatynasty damytý perspektıvasyn talqylady. Serdar Berdimuhamedovtiń taıaýda Astanaǵa jasaǵan memlekettik sapary kezinde qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardy júzege asyrý barysyna aıryqsha mán berildi. Óz kezeginde Túrikmenstan Prezıdenti Memleket basshysymen Ashhabad qalasynda júzdeskenine qýanyshty ekenin jetkizdi.

Japonıa

18 jeltoqsanda Memleket basshysy resmı saparmen Japonıaǵa bardy. Munda ol Imperator Narýhıtomen, Premer-mınıstr Sanae Takaıchımen, sondaı-aq, Japonıanyń iskerlik orta ókilderimen kezdesti. Prezıdenttiń Japonıaǵa sapary aıasynda somasy 3,7 mıllıard dollardan asatyn 60-tan astam ekijaqty qujatqa qol qoıyldy.

Budan bólek, Qazaqstan Prezıdenti "Ortalyq Azıa – Japonıa" samıtinde tóbe kórsetti.

Shetel basshylarynyń Qazqstanǵa sapary

Italıa Prezıdenti Serdjo Mattarella – 9 naýryz

Italıa Prezıdenti Qazaqstanǵa resmı saparmen kelip, Qasym-Jomart Toqaevpen ekijaqty yntymaqtastyqtyń negizgi baǵyttaryn talqylady. Memleket basshylary saýda, ınvestısıa, mádenı-gýmanıtarlyq baılanystar jáne bıznes seriktestikti damytý máselelerine nazar aýdardy. Toqaev Italıa kompanıalarynyń Qazaqstandaǵy belsendiligin atap ótip, seriktestiktiń kópqyrly ári turaqty ekenin jetkizdi.

Ózbekstan Prezıdenti Shavkat Mırzıóev – 29 naýryz

Almatyda ótken beıresmı kezdesýde eki el arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń mańyzy sóz boldy. Toqaev Ózbekstannyń áleýmettik-ekonomıkalyq ósimin atap, saýda-ekonomıkalyq baılanystardy arttyrý joldaryn talqylady. Shavkat Mırzıóev ekijaqty qarym-qatynastyń jańa deńgeıge kóterilgenin aıtty.

Slovenıa Prezıdenti Natasha Pırs-Mýsar – 31 naýryz

Slovenıa Prezıdentiniń sapary eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq jáne ınvestısıalyq yntymaqtastyqty talqylaýǵa múmkindik berdi. Toqaev eldegi slovenıalyq kapıtal qatysqan 19 kompanıanyń jumysyn atap ótip, kólik-logıstıka, sıfrlandyrý, densaýlyq saqtaý, týrızm jáne jańartylatyn energıa salalaryndaǵy seriktestikti keńeıtý máselelerin qozǵady.

Birikken Arab Ámirlikteriniń Taq murageri – 12 mamyr

Abý Dabıdiń Taq murageri sheıh Haled ben Muhammed ben Zaıd Ál Nahaıan Qazaqstanǵa resmı saparmen kelip, eki el arasyndaǵy strategıalyq seriktestikti tereńdetý máseleleri talqylandy. Kezdesýde 20-dan astam ınvestısıalyq jáne komersıalyq kelisimge qol qoıyldy, jalpy quny 5 mıllıard dollardan astam jobalar iske asyryldy.

Rýanda Prezıdenti Pol Kagame – 28 mamyr

Qazaqstan men Rýanda arasyndaǵy yntymaqtastyqty jańa deńgeıge kóteretin tarıhı sapar. Toqaev ózara tıimdi seriktestiktiń basym baǵyttary retinde İT, jasandy ıntellekt jáne ekonomıkalyq jobalardy atady.

Soltústik Makedonıa Prezıdenti Gordana Sılánovska-Davkova – 28 mamyr

Astana halyqaralyq forýmyna qatysý aıasynda Qazaqstan men Soltústik Makedonıa arasyndaǵy dıplomatıalyq baılanystardyń 30 jyldyq mereıtoıyna oraı kezdesýler ótti.

Bolgarıa Prezıdenti Rýmen Radev – 9 maýsym

Bolgarıamen áriptestikti keńeıtý, saýda-ekonomıka, energetıka, ǵarysh, aýyl sharýashylyǵy, sıfrlandyrý jáne jasyl energıa salalaryndaǵy yntymaqtastyq talqylandy.

"Ortalyq Azıa – Qytaı" II samıti – 17 maýsym

Elordada ótken samıtke QHR tóraǵasy Sı Szınpın jáne Ortalyq Azıa elderiniń basshylary qatysty. Qazaqstan men Qytaı jalpy somasy 25 mıllıard AQSH dollaryna jýyq kelisimderge qol qoıdy.

Iordanıa Koroli İİ Abdalla – 27 tamyz

Qazaqstan men Iordanıa arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq baılanystardy keńeıtý, taýar aınalymyn 500 mln dollarǵa deıin ulǵaıtý jáne túrli saladaǵy yntymaqtastyqty damytý máseleleri talqylandy.

Kongo Demokratıalyq Respýblıkasynyń Prezıdenti Felıks Chıseke – 10 qyrkúıek

Qazaqstanǵa alǵashqy resmı saparymen kelgen Kongo Prezıdenti Qazaqstanmen saýda-ekonomıkalyq seriktestikti nyǵaıtýǵa nıetin bildirdi.

Mánma Prezıdentiniń mindetin atqarýshy Mın Aýn Hlaın – 27 qyrkúıek

Qazaqstannyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy men strategıalyq basymdyqtaryn tanystyrý, aýyl sharýashylyǵy, kólik-logıstıka, İT jáne sıfrlandyrý salasyndaǵy yntymaqtastyq máseleleri talqylandy.

Majarstan Prezıdenti – 2 qazan

Taraptar saýda-ekonomıkalyq, mádenı jáne bilim berý salalaryndaǵy yntymaqtastyqty damytý máselelerin talqylady.

Ázerbaıjan Prezıdenti Ilham Álıev – 21 qazan

Saýda-ekonomıka, ınvestısıa, aýyl sharýashylyǵy jáne kólik-tranzıt salalaryndaǵy yntymaqtastyq, sondaı-aq mádenı-gýmanıtarlyq baılanystar qarastyryldy.

Fınlándıa Prezıdenti Aleksander Stýbb – 28–29 qazan

Qazaqstan men Fınlándıa arasyndaǵy 20 negizgi másele boıynsha kelissózder júrgizildi.

Tatarstan Respýblıkasy Raısy Rýstam Mınnıhanov – 31 qazan

Qazaqstan-Reseı qarym-qatynasy, sonyń ishinde óńirlik seriktestik máseleleri talqylandy.

Estonıa Prezıdenti Alar Karıs – 17 qarasha

Ekonomıkalyq yqpaldastyqtyń basym baǵyttary men óńirlik áriptestikti nyǵaıtý máseleleri qaraldy.

Túrikmenstan Prezıdenti Serdar Berdimuhamedov – 25 qarasha

Saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq, ınvestısıalar men kásiporyndar arqyly ekonomıkalyq baılanysty nyǵaıtý qarastyryldy.

Iran Prezıdenti Masýd Pezeshkıan – 11 jeltoqsan

Qazaqstan men Iran arasyndaǵy ekijaqty qatynastar men halyqaralyq kún tártibindegi ózekti máseleler talqylandy.