Қазақстанда ЛГБТ бағдарламаларының халықаралық қаржыландырылуы күмән тудырды

Көркем Алдабергенова 28 нау. 2025 17:37 1398

Қазақстандық депутаттар мен қоғам белсенділері елдегі ЛГБТ бастамаларының халықаралық ұйымдар тарапынан қаржыландырылуына қатысты жаңа деректерді анықтауда, деп хабарлайды Dalanews.kz CMN.kz-ке сілтеп. 

2025 жылғы ақпан айынан бастап «Норвегия Хельсинки комитеті», «ILGA-Europe», «Еуразия Орталық Азия қоры» және басқа да ұйымдар арқылы ЛГБТ қозғалысын қолдауға бөлінген қаражат туралы ақпарат жариялана бастады.

Қоғамдық алаңда халықаралық қорлар арқылы ЛГБТ-активистерге 160 млн теңге бөлінгені туралы мәліметтер пайда болды. CMN.KZ порталының хабарлауынша, «Феминита» (Feminita) феминистік бастамасының тең құрылтайшысы Жанар Секербаева USAID ұйымымен ынтымақтастықты жоққа шығарғанымен, редакцияда бар құжаттар керісінше деректерді көрсетуде.

Бар ақпаратқа сәйкес, 2024 жылдың тамыз айында Алматыда Орталық Азия ЛГБТ қауымдастықтарының халықаралық алаңы қатаң құпия жағдайда өткен.

Бұл іс-шара USAID-тің «Орталық Азиядағы адам құқықтары мен теңдікті нығайту» жобасы аясында ұйымдастырылған және «Халықаралық лесби, гей, бисексуал, трансгендер және интерсекс ассоциациясы» (ILGA) арқылы жүзеге асырылған. Журналистердің мәліметінше, жиын USAID миссиясының басшысы Луис Ривераның сөз сөйлеуімен басталып, ол Қазақстандағы ЛГБТ-ның мойындалу мәселелеріне тоқталған.

CMN.KZ ақпаратына сүйенсек, Ривера Қазақстандағы ЛГБТ өкілдерінің құқықтарының сақталуына қатысты ел саясатын сынға алған.

«Ақпарат министрлігінде ЛГБТ-ға ішінара тыйым салу туралы петиция қабылданғаны белгілі. Бұл белгілі бір мәселелердің барын көрсетеді. Мұндай репрессивті шешім қабылдануы, әрине, көңіл көншітпейді және жалпы алғанда елдегі ЛГБТ идеяларына қоғамның көзқарасын көрсетеді», – деп оның сөзін келтіреді басылым.

Шетелдік өкіл сонымен қатар, Қазақстан қоғамында ЛГБТ-ның қалыпты құбылысқа айналып келе жатқанын айтып, бұл идеологияны ілгерілету үшін бірлесіп жұмыс істеуге шақырған:

«ЛГБТ топтарының белсенділерінің халықаралық ұйымдармен және азаматтық қоғаммен үйлесімді жұмысы Қазақстанда әртүрлілікті қабылдайтын қоғам қалыптастыруға мүмкіндік береді».

Аталған оқиғалардан екі ай бұрын «Phoenix» адам құқықтары қоғамдық бірлестігінің жетекшісі Балжан Абдуллаева мен Қазақстандағы Фридрих Эберт қорының коммуникация бөлімінің басшысы Жібек Тоқташ Жанар Секербаевамен электрондық пошта арқылы байланысқа шыққан. Хатта жобаны тиісті бюджетпен және техникалық тапсырмамен жүзеге асыру туралы ұсыныс болған.

Құжаттарға сәйкес, жоба «кеңес және Ресей билігі тарапынан қазақстандық әйелдерді қудалау» тақырыбын көрсетуді көздеген. Белсенділерге «әрқайсымыздың жермен және кеңістікпен байланысымызды көрсету үшін» көптілді онлайн-карта жасау тапсырылған. Сондай-ақ, жоба әйелдерге ғана тиесілі қоғамдық кеңістікті иемдену мәселесін және феминистік тәжірибені трансформациялауды талқылауды қарастырған.

Бастапқыда тараптар 5 170 000 теңге сомасын келіскен, кейіннен қызмет көрсету келісімі 4 369 000 теңгеге жасалған. Шот 3 058 300 теңге сомасына феминистік қозғалыстың тағы бір жетекшісі Гүлзада Сержанға жіберілген. Құжаттың толық нұсқасын CMN.KZ материалынан көруге болады.

2025 жылдың 5 наурызында АҚШ президенті Дональд Трамп Конгреске жасаған үндеуінде түрлі елдердегі ЛГБТ-ны қолдауға бағытталған USAID инвестицияларын сынға алғаннан кейін, Қазақстандағы Германия елшілігінде «гендерлік әртүрлілік» және ЛГБТ-ға қарсы ақпараттық науқанға байланысты қолдаудың тоқтатылуы мүмкін деген алаңдаушылық пайда болды.

2025 жылдың 17 ақпанында Германия елшілігінің мәдениет жөніндегі атташесі Сассе Фридрих Эберт қорының Қазақстандағы өкілі Александер Франц Вольтерске ЛГБТ құрылымдарымен ынтымақтастықты нақтылауды сұраған хат жолдады. Бұл неміс тарапының беделіне нұқсан келтіру қаупінің алдын алу үшін жасалғаны туралы хабарланды.

Алдағы жағдайдың дамуы Қазақстан Республикасы депутаттары бастаған терең талдауға байланысты болмақ, ол АҚШ пен Еуропа елдерінен ЛГБТ бастамаларына қаржылай қолдау көрсету тетіктеріне жарық түсіруі мүмкін.


Ұсынылған
Соңғы жаңалықтар